صفر تا صد راه اندازی گلخانه (اطلاعات ضروری، تجهیزات و لوازم مورد نیاز)

صفر تا صد راه اندازی گلخانه

در اینجا قصد داریم در مورد صفر تا صد راه اندازی گلخانه (اطلاعات ضروری برای راه اندازی، تجهیزات مولد نیاز و لوازم خاص) با شما صحبت کنیم.

گلخانه مزرعه ای است که با اسکلت و سطوح شیشه ای پوشیده شده و به دلیل این پوشش نور براحتی به داخل آن ورود می کند. به همین دلیل داخل گلخانه گرم می شود و گیاهان در هر فصلی از شرایط رشد ایده آلی برخوردار هستند. در این محل ها انواع صیفی جات، سبزیجات و غیره کشت می شود و بازدهی کشت و کار نیز بالا خواهد رفت.

انتخاب مکان مناسب گلخانه

اگر تصمیم بر راه اندازی گلخانه دارید در مرحله اول باید یک زمین داشته باشید. شاید بگویید هر نقطه ای از زمین را می توان تبدیل به گلخانه کنید. ولی علاوه بر این باید زمین مورد نظر به آب، برق و گاز دسترسی داشته باشد و نزدیک به شهر باشد.

طراحی اسکلت گلخانه

شما چه قصد راه اندازی گلخانه صنعتی را داشته باشید و چه بخواهید گلخانه سنتی را راه اندازی کنید باید طرحی جهت ساخت یک اسکلت را در نظر بگیرید. این اسکلت باید مقاومت مطلوبی در برابر عوامل محیطی و شرایط مختلف آب و هوایی داشته باشد. امروزه در بین اسکلت ها به جای شیشه از جنسی استفاده می شود که براحتی دچار شکستگی نخواهند شد. به گونه ای که این متریال هم نور را عبور می دهد و هم در برابر شکستگی مقاومت دارد.

در ساخت گلخانه باید تجهیزات پایه، محل قرارگیری مواد اولیه، محلی که قرار است در آنجا محصول پرورش داده شود، تهویه مناسب، محل قرارگیری سازه و ارتفاع آن توجه شود. حتما می بایست محلی را جهت نصب سیستم گرمایشی و سرمایشی در نظر بگیریم. همچنین باید اتاق مدیریت، آزمایشگاه و اتاق استراحت نیز در نظر گرفته شود.

خرید تجهیزات گلخانه ای

در زمان تاسیس گلخانه باید وسایل و تجهیزات مورد نیاز را آماده کنید. جهت اندازه گیری غلظت کودهای شیمیایی و اسیدیته آب، مشخص کردن اندازه سموم شیمیایی و غیره باید وسایل مورد نیاز را خریداری کنید. نیاز به یک آزمایشگاه است که دز سموم قبل از استفاده در گیاه، در این آزمایشگاه اندازه گیری شود.

ساخت و ساز گلخانه بر اساس قانون

گلخانه باید طبق قانون و مقررات منطقه ای ساخته شود. مثلا ساخت آن در منطقه مسکونی بر خلاف استانداردها می باشد.

مطلب مشابه: مراحل راه اندازی کارواش، تجهیزات و لوازم مورد نیاز و هزینه ها

داشتن تیم متخصص

جهت شروع به کار نیاز به گروهی متخصص دارید تا از نظر گیاه پزشکی، کاشت، داشت، کوددهی و غیره شما را راهنمایی کند. این متخصصین همان مهندسین کشاورزی هستند که در زمینه باغبانی، گیاه پزشکی و زراعت تخصص دارند. علاوه بر این افراد نیازمند بازاریاب هستید تا برای شما تبلیغات کند و مشتری پیدا کند. در صورت نداشتن بازاریاب محصول شما که فاسد شدنی است و ماندگاری کمی دارد، بر روی دستتان می ماند. لذا این باعث خسارت زیادی به شما خواهد شد.

معرفی انواع گلخانه

گلخانه از نظر نوع سازه در انواع سنتی و صنعتی قابلیت اجرا را دارد که نوع سنتی بدون تجهیزات پیشرفته است و بدون مدیریت کافی آن را می سازند. به همین دلیل در این نوع گلخانه در انرژی و هزینه ها صرفه جویی نخواهد شد. چون بدون عایق بندی است و طبق اصول مهندسی اسکلت آن اجرا نمی شود. لذا مشکلاتی مانند سوختگی در گیاهان، از دست رفتن آب، بروز آفات و بیماری ها در گلخانه و گیاه ایجاد خواهد شد.

 گلخانه صنعتی طبق نقشه مهندسی و قوانین و استانداردهای بروز ساخته شده و بر اساس تکنولوژی روز و علم کشاورزی اجرا شده است. آنها به گونه ای ساخته شده اند که هیچ گونه اتلاف انرژی درونشان وجود ندارد و جهت آبیاری، کوددهی و سمپاشی در آنها از تجهیزات پیشرفته استفاده می شود. دخالت انسان در این گلخانه ها کاهش یافته؛ به همین دلیل میزان خطا در آن کم بوده و با تجهیزات مدرن مراحل کاشت و برداشت انجام خواهد شد.

در گلخانه صنعتی راندمان کاری و بازدهی محصول افزایش پیدا می کند. ساختن این گلخانه ها با هزینه های زیادی همراه خواهد بود و به همین دلیل برخی از کشاورزان بیشتر ترجیح می دهند نوع سنتی را راه اندازی کنند. ولی درست است که هزینه ساختنش زیاد بوده ولی مزایای بیشتر، طول عمر بالا و مقاومت بالاتری دارد. همچنین هزینه های بعدی نیز در مورد آن دیده نمی شود به همین دلیل آینده نگری بیشتری به همراه دارد.

مطلب مشابه: متن تبریک شروع کسب و کار جدید + جملات تبریک شغل تازه و آرزوی موفقیت

مزایای گلخانه صنعتی چیست؟

گلخانه صنعتی به دلیل اینکه کاملا مدرن ساخته شده مزایای زیادی دارد. مانند:

صرفه جویی در مصرف انرژی

گلخانه صنعتی در مصرف انرژی صرفه جویی نموده، چون به خوبی عایق کاری می شود. به همین دلیل در زمستان کمتر نیاز به وسایل گرمایشی خواهد داشت. در آبیاری زمین در این گلخانه مدیریت کافی وجود دارد. به همین دلیل هزینه مصرف انرژی در آن کمتر خواهد بود. در نتیجه با کاهش مصرف انرژی، سبب کاهش هزینه های تولیدی خواهد شد.

گلخانه صنعتی باعث اسیب به محیط زیست و نسل آینده نمی شود. چون استفاده ار کود و آب در آن کاملا اصولی می باشد.

افزایش راندمان تولید

گلخانه صنعتی باعث افزایش بهره وری و راندمان تولید خواهد شد. کود و سمپاشی نیز به صورت مکانیزه بکار می رود. به گونه ای که تمام گیاهان به یک اندازه آب و کود مصرف می کنند و بیماری ها و آفات نیز با مدیریت کنترل می شوند. بنابراین میزان مصرف کود در آنها کم بوده و هزینه نهایی کاهش خواهد یافت. در این روش محصولی سالم تولید می شود و امکان از دست رفت محصول وجود ندارد.

امکان پرورش محصول متنوع

در گلخانه صنعتی انواع صیفی جات، سبزیجات، نشاء، نهال و غیره را می توان پرورش داد. ساخت آن به گونه ای است که در هر قسمت از سالن آن انواع مختلفی از محصول را می توانید کشت دهید.

مطلب مشابه: صفر تا صد راه اندازی کافی شاپ + لیست تجهیزات مورد نیاز و هزینه ها

تنوع ساختاری گلخانه جهت مدیریت بهتر

گلخانه از بخش های متنوعی مانند قسمت مدیریت، اتاق تجهیزات، اتاق کارگران، آزمایشگاه و غیره تشکیل شده که این باعث مدیریت بهترش شده است. به دلیل داشتن آزمایشگاه اگر در گلخانه یا محصول مشکلی ایجاد شود فورا پیگیری های لازمه در مورد آن انجام خواهد شد. بدون اینکه لازم باشد با صرف زمان زیاد نمونه وارد آزمایشگاه مرکزی شود.

تجهیزات مورد نیاز گلخانه صنعتی

درست است که گلخانه صنعتی هزینه بر بوده ولی ساخت آن یک سرمایه بلند مدت و آینده دار است که در صورت داشتن تیم تخصصی در کنار خود محصولی را کشت خواهید کرد که بیشترین تقاضا را دارد. در اینصورت در آینده علاوه بر اینکه تمام هزینه های شما باز می گردد سود خوبی نیز بدست خواهید آورد. یک سیستم سرمایشی و گرمایشی از ملزومات یک گلخانه است و این سیستم در دو نوع مرکزی و موضعی عرضه خواهد شد.

در سیستم مرکزی از شوفاژ استفاده می شود که در این سیستم بخار داغ محیط را گرم می کند. در نوع موضعی، نمونه های بخاری منفرد، همرفتی و تابشی آن کار گرم کردن محیط را انجام می دهد. در تابستان نیز از سیستم سرمایشی استفاده می شود. زیرا در تابستان در روز های آفتابی دمای گلخانه بیش از حد گرم شده و این باعث سوختگی در گیاه خواهد شد. خنک کننده های تابستان شامل مهپاش، فن و پد می باشد.

هزینه دریافت مجوز احداث گلخانه و هزینه آب برق و گاز

اخذ مجوز احداث گلخانه، باعث کاهش هزینه های جاری کشت می شود؛ چون در اینصورت مزایای آب، برق و گاز تعرفه دار نصیب شما خواهد شد؛ به همین دلیل هزینه های شما کاهش پیدا می کند. شما می توانید برای ۸۰ درصد زمین مجوز اخذ کنید و حداقل مساحت زمین جهت احداث گلخانه باید ۵۰۰ متر باشد. در صورت کامل بودن مدارک شما طی یک سال مجوز آماده خواهد شد. مرکز ارائه دهنده مجوز نیز سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی خواهد بود.  

مطلب مشابه: صفر تا صد راه اندازی بوتیک لباس فروشی و مراحل ایجاد فروشگاه

هزینه جانبی گلخانه

هزینه های مورد نیاز قبل از احداث گلخانه شامل هزینه شیب بندی، تسطیح، لوله کشی آب، برق و گاز، هزینه نقشه کشی و غیره می باشد. در هر گلخانه ای از اتصالات سیستم آبیاری، فن و دیگر تجهیزات بکار می رود. برای اینکه این دستگاه ها کار کنند باید به برق متصل باشند و با استفاده از کابل فشار قوی برق آن ها متصل خواهد شد. برخی مواقع به ساخت ایستگاه گاز جهت گاز کشی نیاز است که در اینصورت هزینه شما بالا خواهد رفت. در غیر اینصورت یک انشعاب از خط لوله اصلی فشار قوی به شکل مستقیم گرفته می شود. برای استفاده از آب بیشتر گلخانه داران استخری بنا می کنند. برخی مواقع از دستگاه آب شیرین کن نیز استفاده می کنند.

هزینه ساخت گلخانه

هزینه ساخت گلخانه بسته به نوع سازه بکار رفته در آن متفاوت است که در اینجا به معرفی انواع گلخانه می پردازیم:

سازه گلخانه اسپانیایی

سازه گلخانه ای اسپانیایی از برترین سازه ها است که در کشورهای مختلفی استفاده می شود. این سازه در هر کشت و محصولی می تواند استفاده شود و نسبت به دیگر مدل ها استقامت و دوام بالایی دارد.

سازه و پوشش شیشه ای

این گلخانه بسیار هزینه بر و بادوام بوده و محیط پرنورتری دارد. به دلیل اینکه این نور تابیده شده مستقیم است باید کاری کنید که نور در محیط پخش شود.

سازه گلخانه ایرانی

گلخانه ایرانی در دسته بندی های آ، ب، ث اجرا می شود و از نظر کیفیت، ارتفاع و قطعات با نمونه های دیگر متفاوت خواهد بود.

گلخانه با اسکلت تونلی

دارای عرض و ارتفاع کمتری بوده و مناسب کشت گیاهان دارویی، گل های دائمی و فصلی کوتاه قامت، آلوئه ورا و غیره خواهد بود. به سبب داشتن ارتفاع کم دارای مقاومت بالا و بازدهی در محصول به میزان کمتری است.

گلخانه با پوشش تمام پلاستیک

در این گلخانه از پلاستیک یو وی دار بکار می رود و این نمونه از دیگر نمونه ها ارزانتر خواهد بود. لذا جهت صرفه جویی در هزینه ها و افزایش راندمان تولید می توان از این نوع استفاده نمود. مقاومتش نیز در مقابل عوامل فیزیکی و طبیعی بالا بوده و پوشش یکنواختی در سقف گلخانه ایجاد می کند. گلخانه پلاستیکی در برابر سرما، اشعه خورشید، شکنندگی، خشکی و بخار مقاوم بوده و نور را به شکل یکنواخت پخش می کند.

مطلب مشابه: مراحل صفر تا صد راه اندازی فست فود (وسایل، تجهیزات و هزینه ها)

گلخانه از نوع فن و پد

از نوع سیستم های سرمایشی و تبخیری است که در آن با مکش فن های اگزاست، از روی پدهای نصب شده در گلخانه ذرات آب، وارد هوا می شود. این ذرات گرمای موجود در گلخانه را جهت بخار شدن جذب می کند و هوای گلخانه را خنک می کند. این سیستم دارای اجزای مختلفی مانند فیلتر، لوله انتقال آب، پمپ، سیرکوله آب، مخزن ذخیره، پدهای سلولزی و فن تخلیه هوا می باشد. ساختار و فرمولاسیون آن به گونه ای است که به سبب طراحی خاص با تکنولوژی خاص تنها برخی از کشورها آن را تولید می کنند.

این سیستم به گونه ای طراحی شده که شدت نور خورشید با پرده های تعبیه شده در آن تنظیم می شود؛ این باعث بهبود شرایط رشد گیاه، کارکرد مناسب سیستم خنک کننده و جلوگیری از بالا رفتن دما خواهد شد. گلخانه دار با ملاحظه بازدهی بهتر رضایت کاملی از گلخانه خواهد داشت. در گلخانه هایی که ردیف کشت ایجاد دیوار می کند در ابتدا و انتهای ردیف ها باید پد و فن را اجرا کرد تا از حرکت هوای سیستم جلوگیری نشده و تغییری در محاسبات ایجاد نشود.

سیستم گرمایشی گلخانه

از تجهیزات نوین در گلخانه های هوشمند بویلر بکار می رود که اکثرا کاربرد آن در گلخانه های با زیر کشت هیدرویونیک است؛ به همین دلیل بازدهی گلخانه را بالا می برد. در کف گلخانه لوله هایی پخش می شود که مانند ریل برداشت بکار می رود. در این دستگاه اتصالات مشعل، لوله های فرعی، لوله های انتقال دمای اصلی، پمپ زیر زمینی، بویلر و غیره قابلیت استفاده را دارد. عمومی ترین راه های گرمایشی در ایران کوره های گرم است. جت هیتر دودکش دار به دو شکل مخزن دار و بدون مخزن و در نمونه های مختلف دوگانه سوز، گازی و گازوئیلی ارائه می شود. استراکچر و بدنه هیترجت ها دارای جنس استیل می باشند.

عملکرد سیستم یونیتر هیتر با آب گرمی خواهد بود که بوسیله دستگاه به بویلر و موتورخانه فرستاده می شود. فن دستگاه کاملا دینامیکی و بالانس استاتیکی از نمونه های محوری است که با کمترین صدا و با جریان دادن هوا از کویل، به توزیع دما در داخل گلخانه می پردازد. این دستگاه ارزانتر از دستگاه گرمایش از کف بوده و عملکرد ضعیفی دارد. همچنین کارآمدتر از هیترهای هوای گرم می باشد.

گلخانه از نوع فوگر

سیستم مه پاش در جهت تنظیم میزان رطوبت و خنک کردن هوای گلخانه اهمیت زیادی دارد و از نظر فشار و جهات مختلف در انواع مدل ها طراحی و تنظیم می شود. در صورت پایین بودن سطح رطوبت، کار فتوسنتز به آرامی شکل می گیرد و یا این عمل قطع خواهد شد. در فضای استرس زا گیاه در مبادله اکسیژن، رطوبت و دی اکسید کربن به مشکل بر می خورد. این سیستم مه پاش، با نازل های مختلف مه پاش، به پخش کردن قطرات کوچک آب در اندازه های ۳ تا ۲۰ میکرون می پردازد، لذا به شکل یکنواخت نیز این قطرات را توزیع می کند.

بنابراین رطوبت بالا رفته و فضا خنک می شود؛ زیرا ذرات سبک و ریز، گرمای موجود در فضا را تبخیر و جذب می کند. این سیستم دما را راحت در محیط کنترل، و رشد گیاه را یکنواخت خواهد کرد. از دیگر مزایای این سیستم رشد بهتر گیاه، تولید گل رنگ روشن و بزرگ، تولید گل شاخه بریده، بالا رفتن کمیت و کیفیت محصول و کاهش رشد باکتری و آفات می باشد.

گلخانه با کفپوش

در کف گلخانه زمانی که کشت هیدرویونیک است از گونی یا کفپوش استفاده می شود و هنگامی که بستر کشت گروبگ، کوکوپیت، کارتن پلاست و غیره بوده نیز این گزینه ایده آل می باشد. از گراویه و بتن یا کف پوش نیز می توان در کف گلخانه هیدرویونیک استفاده کرد. در اکثر گلخانه ها بر اساس شرایط اقلیمی و آفات می توان کف پوش بکار برد تا از ایجاد آفات نیز جلوگیری شود. کفپوش از جنس پلی اتیلن با ۵ درصد یو وی با رنگ سفید و خاکستری و در ابعاد مختلفی می باشد. این کفپوش از رشد جلبک، آفات و باکتری جلوگیری نموده و باعث راحت تر شدن نظافت گلخانه خواهد شد. همچنین از بالا رفتن دما و ایجاد گل و لای در کف گلخانه جلوگیری می کند.

هزینه نصب تجهیزات و سازه گلخانه

هزینه نصب سازه گلخانه به عوامل مختلفی بستگی دارد. به طور کلی هزینه نصب گلخانه ایرانی و تونلی کم تر بوده و نوع شیشه ای هزینه بالاتری دارد. بیمه، رفت و آمد، خوراک، اسکان، اکیپ نصب گلخانه، ادوات و غیره شامل این هزینه ها می باشد. ارتفاع گلخانه، مکان، داشتن دریچه سقفی، نوع سازه و دیگر موارد نیز تاثیر زیادی بر هزینه دارد.

سرمایه لازم جهت ساخت گلخانه

گلخانه در هر منطقه ای با هر شرایط آب و هوایی قابلیت اجرا را دارد. در گلخانه کودهای شیمیایی و طبیعی، سموم، آفات، رطوبت دهی، آب رسانی، گرما و سرما تنظیم می شود. اگر گیاه به روش خاکی کشت شود؛ ریشه گیاه را در خاک می گذارند. لذا محصول گیاهی و کشاورزی در خاک رشد می کند. گیاهان نیز از خاک مواد مغذی خود را جذب می کنند. بنابراین با کوددهی خاک را تقویت می کنند. گیاه نیز نیازمند فضای کافی برای رشد است. هزینه بذر، سم، کود، کارگر، هرس، نشاء، جمع آوری محصول و غیره نیز در هزینه نهایی گلخانه اثرگذار می باشد.

تجهیزات گلخانه چیست؟

ستون یکی از مهم ترین اجزای یک گلخانه به شمار می رود که بار گلخانه را تحمل می کند. اکثرا این ستون ها به صورتی نصب می شوند که مقاومت بالایی در برابر باران داشته باشند. فاصله قرار گیری و تعدادشان نیز بر حسب نوع گلخانه و شرایط اقلیمی در نظر گرفته می شود. جنس ستون ها از گالوانیزه می باشد.

ستون ها عموما به دو شکل دو و سه میلی متر به شکل یک و دو طرفه قابلیت اجرا را دارند و آنها ستون اصلی را به کمان های گلخانه متصل می کنند. کمان از دیگر اجزای گلخانه است که لوله ای از جنس گالوانیزه و ضد زنگ می باشد و در ساخت سقف استفاده می شود.

 بادشکن یا بادبند نیز به عنوان جزء دیگری از گلخانه، سازه گلخانه را در برابر طوفان مقاوم می کند. در جلو و گوشه گلخانه نیز بکار می رود. بسته به سرعت وزش باد منطقه، ابعاد و تعداد آن متفاوت خواهد بود. وقتی آب باران بر روی گلخانه می ریزد باید بر روی آن ناودان وجود داشته باشد تا آب به سمت بیرون خارج شود. این ناودان از جنس گالوانیزه با عرض های مختلفی تولید می شود.

در گلخانه از پیچ و مهره نیز جهت اتصال قطعات استفاده می کنند. پنجره سقفی و بست نیز از دیگر یراق آلات گلخانه می باشد.

سخن پایانی

گلخانه سازه ای است که آن را در هر منطقه ای جهت کشت و کار می سازند. لذا با وجود آن کشاورزان می توانند در هر فصلی هر نوع محصولی را کشت کنند. با وجود این سازه در مصرف آب صرفه جویی شده و محصولی بدور از آفات و بیماری ها تولید می شود. گلخانه در انواع مدل های سنتی و مدرن قابلیت اجرا را دارد که نوع مدرن را کاملا مهندسی شده و اصولی می سازند. به همین دلیل بازدهی محصول در آن بیشتر خواهد بود.