گیاه آکوبا | اطلاعات در مورد رشد، نگهداری و پرورش گیاه آکوبا

فنون نگهداری گیاه آکوبا

گیاه آکوبا (Aucuba) که با اسامی «شمشاد ژاپنی و «برگ بوی ژاپنی» نیز معروف است، درختچه ای است که اغلب سبز است و بومی نواحی مرطوب و نمدار آسیای شرقی از جمله چین و ژاپن می باشد.

نخست ذکر این نکته لازم است که اگر نمی توانید رطوبت مورد احتیاج این گیاه را فراهم نمایید هیچ وقت به دنبال خرید این گیاه نباشید. این گیاه را در کوه ها و جنگل های این مناطق می ‌توان به وفور مشاهده کرد. در وضعیت آب و هوایی معتدل گیاه آکوبا قادر است تا 5 متر نیز بلند شود و در باغ یا ویلا به عنوان یک پرچین عمل کند. ارتفاع گیاه آکوبا در وضعیت معمولی فضای آزاد نهایتا تا 1.5 الی 2.5 متر و در محیط داخلی غالبا از 1 بلند تر نخواهد شد.

نگهداری از گیاه آکوبا به علت سادگی، تکثیر راحت و مقاومت بالایی که دارد بر زیباییش اش افزوده است و موجب شده تا طرفداران فراوانی داشته باشد، برگ های این گیاه صاف هستند و در کناره ها دندانه دار می باشند، البته در بعضی از گونه های این گیاه این بخش های کناری وجود ندارد و همه ی برگ یکدست و صاف است.

نام گیاه

• Aucuba , Aucuba japonica
• اسامی دیگر
• شمشاد ژاپنی، برگ بوی ژاپنی
• اندازه گیاه بالغ
• ۱/۵ الی ۲.۵ متر
• PH خاک
• حدود 4.5-8
• بومی
• آسیای شرقی
• نور مورد احتیاج
• فیلتر شده و زیاد

نگهداری از گیاه آکوبا و خاک مورد احتیاج

آکوبا را می شود در هر خاکی کاشت. در واقع این گیاه به نوع بستر خود خیلی حساس نیست و در هر خاکی که کاشته شود رشد می ‌کند، البته این قاعده‌ شامل خاک های سنگین و بدون زهکشی نیست چرا که این مدل خاک با نگه داشتن مقدار اضافی آب پس از هر دفعه آبیاری درون خود، موجب آسیب به ریشه و پوسیدگی ریشه می شود و در آخر باعث خراب شدن گیاه خواهد شد. فلذا آکوبا را در هر نوع خاکی به جز خاک سنگین می شود کاشت.

این را به یاد داشته باشید که در صورتی که آکوبا را در هر خاکی کاشتید نباید توقع راندمان و رشد زیادی داشته باشید، چرا این گیاه برای ارائه عالی ترین عملکرد و رشد مناسب خود به خاکی با خصوصیات معین نیازمند است، و مجاز بودن هر خاکی برای این گیاه آن صرفا به این معنی است که آن خاک موجب رسیدن آسیب به گیاه نخواهد شد.

مناسب ترین خاک برای کاشت گیاه آکوبا خاکی است که کمی اسیدی باشد.

جهت اسیدی نمودن خاک می توانید به سادگی از کود هیومیک اسید استفاده نمایید.

این خاک باید غنی باشد و زهکشی زیادی نیز داشته باشد، جهت بالا رفتن زهکشی خاک های معمولی شما می‌ توانید یک بخش را ماسه به آن اضافه نمایید.

میکس ( پیت ماس و خاک برگ و خاک رس ) بهترین خاک جهت کاشت این گیاه است.

نور مورد احتیاج گیاه آکوبا

هر اندازه این گیاه بیشتر در سایه باشد برگ‌ های آن رنگ روشن ‌تری به خود خواهد گرفت. این گیاه قادر است به خوبی قرار گرفتن در سایه را تحمل نماید و البته هر موقع مجددا به آفتاب بازگردد برگ ‌هایش تیره می شود.

در مجموع این گیاه به نوری متوسط و نیمه ای از سایه احتیاج دارد. قرار گرفتن این گیاه در معرض مستقیم نور شدید آفتاب حتی در مدت کوتاهی موجب سوختن برگ ‌های آن می شود.

اگر گیاه آکوبا را در حیاط خانه ی خود کاشته اید خوب است بدانید که این گیاه حتی قادر نیست نور مستقیم آفتاب در فصل زمستان را تحمل کند و خیلی زود واکنش منفی خود را با سوختن برگ ها نشان می دهد، بهتر است گیاه آکوبا را در جوار دیوار های مرتفع یا زیر سایه درختتان بکارید.

آب مورد نیاز گیاه آکوبا

آکوبا در هفته یک دفعه به آبیاری کامل احتیاج دارد تا رطوبت به اندازه مورد نیاز به ریشه هایش برسد. البته طبق شرایط نگهداری این گیاه امکان دارد فواصل آبیاری متفاوت باشد.

بهترین موقع جهت آبیاری هنگامی است که خاک آن خشک شده باشد.

گیاه آکوبا می ‌تواند کم‌ آبی را تحمل نماید ولی جهت سرزنده ماندن و رشد سریع احتیاج دارد که خاکی مرطوب داشته باشد. بهتر است برای آبیاری این گیاه از آب سرد استفاده نمایید. آب داغ ممکن است موجب آسیب رساندن و بیماری شود.

آبیاری هر روزه و غرق آب نمودن خاک این گیاه باعث آسیب رساندن به ریشه ها و سیاه شدن برگ و ریزش ان ها و در نتیجه نابودی آن می شود. در فصل زمستان نیز مقدار و دفعات آبیاری را کم کنید.

همچنین به علت آبیاری بیش از حد، خاک این گیاه باتلاقی می شود و یا باعث پوسیده شدن ریشه گیاه با حمله قارچ فیتوفترا خواهد گردید و در صورت درمان نشدن احتمالا گیاه نابود خواهد شد به این دلیل که از یک سو خاک باتلاقی شده و از طرف دیگر اگر آبیاری نکنید گیاه از تشنگی از بین می رود. پس همیشه صحیح آبیاری کنید تا این مشکلات گریبان گیر گیاه نشود.

رطوبت مورد نیاز گیاه آکوبا

به علت اینکه این گیاه در زیستگاه طبیعی خود در جوار رودخانه ها و محیط های مرطوب رشد می کند، احتیاج به رطوبت زیادی دارد که باید فراهم شود ، اگر  گیاه آکوبا را در حیاط خود کاشته اید هر روز عصر پس از غروب آفتاب آن را آب پاشی نمایید. جهت فراهم کردن رطوبت گیاه آکوبای آپارتمانی نیز از دستگاه بخار می ‌توانید استفاده نمایید. کمبود رطوبت باعث خشکی و شکننده شدن و زرد شدن برگ های این گیاه و افزایش بیش از اندازه میزان رطوبت به ویژه در محیط داخلی احتمال مبتلا شدن گیاه به آفات از قبیل انواع قارچ ها را زیاد خواهد کرد.

کود لازم برای گیاه آکوبا

پس از خرید و منتقل کردن این گیاه به آپارتمان یا محل کار سریعا اقدام به کود دهی به آن نکنید زیرا که گیاه دچار شوک خواهد شد است و در صورتی که کود دهی انجام گردد اثر برعکس روی گیاه خواهد داشت. سه چهار هفته پس از خرید گیاه می توانید برای نخستین بار، میکسی از کود هیومیک اسید و کود ضد استرس را پای گلدان این گیاه بریزید. پس  از این هر ماه یک بار از کود سه بیست یا پتاس بالا استفاده نمایید.

این گیاه احتیاج به خاک اسیدی خواهد داشت و برای این منظور شما می توانید هر بیست روز یک مرتبه از کود هیومیک اسید استفاده نمایید.

تکثیر گیاه آکوبا به وسیله قلمه

بهترین و رایج ترین راه برای تکثیر این گیاه استفاده از قلمه است که در ادامه به ترکیب و مراحل انجام آن خواهیم پرداخت.

• اول صبح یا در شب برای تکثیر و برش قلمه بهترین زمان است. در این زمان ها فعالیت آوند ها کاهش می یابد و برش ساقه راحت تر انجام می شود.
• قلمه ‌ای را به اندازه  10سانتی متر از شاخه های محکم نورسته برش یزنید.
• نکته‌ ی قابل توجه پس از برش ساقه این می باشد که باید خیلی سریع به بستر خاک وارد شود، زیرا که قلمه ‌ی بریده شده هوا و آلودگی های اطراف به درون آوند هایش وارد می کند که این مسئله موجب ایجاد مشکل در فرایند ریشه زایی می شود ، پس اگر میان برش و منتقل کردن آن به خاک فاصله ای افتاد آن را پس از برش خیلی زود به داخل آب منتقل نمایید.
• تا جای امکان قلمه‌ ی گیاه را به طور مستقیم در خاک بکارید و از ریشه دار کردن آن در آب خودداری کنید زیرا که ریشه زدن این گیاه در آب بسیار ضعیف است. ولی اگر این نکته را نمی ‌دانستید نیاز است پس از مشاهده نخستین ریشه ها، خیلی زود قلمه ها را به خاک منتقل کنید.
• بستری از خاک های آماده با مقدار اسید خنثی انتخاب نمایید و پس از جدا کردن برگ های انتهایی قلمه ، آنها را در خاک بکارید.
• در صورتی که قلمه را درون آب گذاشته اید و بیش از ۱ ساعت در آب بوده است، پیش از کاشتن آن در خاک دوباره یک سانتی متر از ته آن را برش بزنید .
• روی قلمه ها را از طریق پلاستیک کاور کنید و سطح خاک را همواره مرطوب نگه دارید. از تماس آب و خاک با برگ های گیاه بپرهیزید .
• بعد از اینکه متوجه شدید قلمه ها ریشه داده اند آنها را خیلی سریع وارد خاک مناسب آکوبا کنید.
• لازم است قلمه ها را نیز در محیط نیمه سایه بگذارید و حواستان باشد که در تابش مستقیم آفتاب قرار نگیرند.
• از کود دادن به قلمه ها اجتناب کنید. همچنین پس از ریشه دار کردن و منتقل کردن آن ها به گلدان جدید، ۱ الی ۲ ماه به آن ها کود ندهید زیرا که احتمال سوختن ریشه ها زیاد است.

دلیل پژمرده شدن برگ های آکوبا

این گیاه به محیط مرطوب علاقه دارد و کمبود رطوبت باعث بی حال شدن و پژمرده شدن آن می شود. این گیاه را حتما روی جزیره محافظت کنید  و یا برای رطوبت رسانی به آن از دستگاه بخور استفاده نمایید.

علت ریزش برگ های آکوبا

گیاه آکوبا از خانواده کروتون هاست و به همین علت به یک گیاه استرسی شناخته می شود. کم ترین میزان تغییر در شرایط وی موجب بی حالی و ریختن برگ های آن می شود. جهت درمان این گیاه باید کود ضد استرس به گیاه بدهید و کمی هم روی برگ ها اسپری نمایید. گیاه را کاور کرده و تا موقع بهبودی در کاور محافظت نمایید.

علت زرد شدن برگ آکوبا

علت زردی برگ های این گیاه به علت آبیاری فراوان و یا بسته بودن زهکش گلدان می باشد. درست است که این گیاه رطوبت زیادی نیاز دارد ولی مقدار فراوان آبیاری نمی تواند رطوبت مورد احتیاج را برطرف نماید و تنها باعث بیماری ریشه می شود. زرد شدن برگ ها علامت قارچی بودن گیاه به علت آبیاری غلط است. جهت درمان میزان آبیاری را تنظیم کنید و دو نوبت هر ده روز قارچ کش به گیاه دهید.

دلیل سیاه شدن برگ گیاه آکوبا

بالا رفتن رطوبت خاک در فصول سرد باعث آسیب رسیدن به ریشه کروتون آکوبا و در نتیجه باعث سیاه شدن برگ ‌های این گیاه می‌شود (به ویژه برگ ‌هایی که در اطراف  سطح خاک هستند). به‌ صورت کلی هر بیماری که به ریشه بزند باعث سیاه شدن برگ‌های آکوبا می گردد.

آکوبا به علت مقاوتش نسبت به خشکی و سایه پیشنهاد می گردد. با این حال آکوبا به عنوان مثال در صورتی که ریشه هایش آن بیش از حد در سرما باقی بماند استرس می گیرد و موجب سیاه شدن برگ های آن می گردد.

علل

علت اساسی سیاه شدن برگ های این گیاه استرسی است که به ریشه ها بر اثر غرقابی شدن بیش از حد ریشه در هوای خنک و زمستان وارد شده است و علل دیگر، شامل بیماری ریشه می باشد.

کنترل

داروی شیمیایی جهت کنترل نمودن و یا اجتناب از سیاه شدن برگ های این گیاه موجود نیست. در صورت سیاه شدن برگ های آکوبا، راه های زیر توصیه میشود:

در گیاه بیمار همه ی شاخ و برگ های درگیر شده را قطع نمایید.

از یک کود عمومی که موجب رشد سریع تر و بهتر گیاه می شود جهت تشویق به رشد بهتر گیاه در بهار استفاده نمایید.

جهت پیشگیری از سیاه شدن برگ های آکوبا این مراحل را انجام دهید:

• از کاشتن گیاه در جاهایی که امکان دارد دچار آب گرفتگی شوند اجتناب کنید.
• بافت و زه کشی خاک‌ های رسی و سنگین را با اضافه نمودن الیاف طبیعی مثل کمپوست باغبانی، تقویت نمایید.
• در نواحی مرطوب و باران ‌زا، کاشت گیاه در زمینی گسترده، صاف و با ارتفاع 30 سانتی متر بالاتر، می ‌تواند موثر باشد.
• پاشیدن مالچ از طریق الیاف طبیعی نیز بسیار موثر است. مراقب باشید مالچ به ساقه و پایه گیاه برخورد ننماید.
• درصورت مشاهده  کردن برگ‌ های سیاه در آکوبا باید چه اقداماتی انجام داد؟
• متاسفانه امکان دارد در سطح برگ ‌های این گیاه، شاهد لکه ‌های سیاه باشیم. این اتفاق ربطی به حضور حشرات و آفات ندارد. پس احتیاجی نیست از حشره کش استفاده نمایید.
• سیاه شدن برگ ‌های آکوبا، معمولا به علت وارد شدن اضطراب و استرس به ریشه رخ می دهد.
• عواملی مثل مقادیر بالای رطوبت خاک در فصول سرد و بارانی، بیماری‌ هایی که ریشه را درگیر می کنند و … .
• ماده شیمیایی جهت مقابله و یا پیشگیری از این مسئله وجود ندارد. پس اگر شاهد لکه‌ های سیاه روی برگ ها بودید، باید خودتان اقدام کنید:
• در گیاهانی که به درستی در خاک قرار گرفته اند و گیاهان بالغ، همه برگ‌ ها و جوانه ‌های سیاه شده را جدا کنید.