شرایط رشد و نگهداری “گیاه شفلرا” + روش تکثیر این گیاه آپارتمانی و رفع آفات آن
اطلاعات در مورد گیاه شفلرا و نگهداری از آن
این گیاه به نام چتری نیز مشهور است . همچنین می توان به مدت طولانی به عنوان یک گیاه خانگی از آن استفاده نمود .این گیاه از 20 گونه گیاه استوایی ،استوایی همیشه سبز، درختی ودرختچه ای به وجود آمده است. گیاه شفلرا بومی استرلیا و تک ساقه ای می باشد و رشد آن به کندی صورت می گیرد .
شفلرا یک گل آپارتمانی می باشد که به علت تشابه اسمی معمولا آن را هم خانواده با گل هایی مثل آرالیا، پلراندرا و پاپیتال می دانند. این گل دیدنی با اسامی گل چتری، چتر درخت کوتوله ها و پنجه کلاغی نیز معروف است. مراقبت و نگهداری راحت این گیاه موجب محبوبیت آن بخصوص در بین خانواده های ایرانی گشته است.
مطمئنا دلیل نام گذاری این گیاه، گیاه شناس آلمانی جکوب شفلر بوده که در قرن 19 زندگی می کرده است و این نام به افتخار او بر این گیاه نهاده شده است. در ادامه با ارائه توضیحات در مورد انواع و خصوصیت های دیگر این گل در خدمت شما هستیم.
شفلرا یگ گیاه با اصالت استرالیا و جزایر اقیانوس آرام می باشد و حداکثر در هوای آزاد تا سه متر قادر است که رشد داشته باشد. برگچه های این گیاه دارای شکل تخم مرغی و صاف و پنجه ای می باشند و تعداد آن ها در هر برگ پس از رسیدن به رشد کامل به 6 الی 9 عدد می رسند که اندازه هر کدام مابین 8 الی 15 سانتیمتر است. برگ های این گیاه رنگ سبز روشن دارد و از برگ هایی براق و ضخیم برخوردار است و بلندی آن ها از طریق دمبرگ به خود گیاه وصل می شوند. اصولا این گیاه از یک شاخه برخوردار است و خیلی کم در آن شاخه فرعی می توان مشاهده نمود.
این گیاه در بالا رفتن جذابیت محیط خانه نقش اساسی را ایفا می کند .
شاخه ها و ساقه های به سمت بالای آن موجب افزایش زیبایی های این گیاه می شوند و به رنگ سبز تیره می باشند . انواع مختلفی از این گیاه وجود دارد که برخی از آن ها با برگ هایی با تناژ زرد مشاهده می شوند .
انواع گیاه شفلرا
گونه ای از این گیاه دارای برگ هایی ابلق می باشد که برگ های این مدل، در دو رنگ سبز تیره و سبز روشن به زرد مشاهده می گردد. این گونه گیاه شفلرا خیلی به تدریج می تواند در فضای آپارتمانی گل دهد؛ با این وجود گل های آن خوشه مانند است و بعضا می تواند تا 20 سانتی متر طول داشته باشد و گل های ریز آن که رشد نموده است و تبدیل به میوه می گردند در دسته های 6 تا 7 تایی روی آن قرار می گیرند. بسته به گونه و مدل، گیاه شفلرا می تواند دارای کریستال های calcium oxalate باشد که برای افراد و حیوانات خانگی سمی و مضر می باشد. از این رو بهتر است آن ها را دور از دسترس بچه ها یا حیوانات خانگی نگه داری نمایید.
این نوع گل انواع دیگری هم دارد. به عنوان مثال گونه شفلرای آمِیت که به دلیل دارا بودن گل هایی خاص، به درخت اختاپوس نیز معروف می باشد. این مدل شفلرا به نسبت شفلرای عادی دارای برگ های بزرگ تری می باشد و رشد بیشتری خواهد داشت.
نوع دیگری از گل شفلرا مشهور به شفلرای هفت برگچه ای (Schefflera digitata) است که اصالتی نیوزلندی دارد و قابلیت رشدی در حدود 4 الی 7 متری می تواند داشته باشد. برگ های این مدل شفلرا از طولی در محدوده ی 20 الی 30 سانتی متر برخوردارند. در این مدل از گیاه سر برگ های تازه رشد کرده نوک تیز است و در برابر سربرگ های قدیمی تر گرد و کندند.
مراقبت نمودن از گیاه شفلرا
- شفلرا مراقبت راحتی دارد و تنها کافی است که آن را در یک ناحیه روشن بگذارید تا نور خورشید به طور مستقیم به آن برسد و رطوبت محیط را نیز افزایش دهید .
- هنگامی که سن گیاه زیاد می شود، برگ های آن کم کم ریزش می یابد که در این مواقع برای اینکه باعث رشد بهتر گیاه شوید ، باید نوک شاخه و برگ های آن را بچینید تا مجددا به رشد کردن تحریک شود .
- شفرا در صورتی که در محیط بیش از اندازه گرم یا بیش از اندازه سرد قرار بگیرد، با ریزش برگ ها روبرو می شود.
- باید برگ ها را آرام و با ملایمت تمیز نمایید و گرد و غبار را از روی آن ها برویید.
- این عمل را هر یک هفته در میان انجام بدهید.
- جهت مراقبت نمودن از گیاه می توانید از اسپری های ویژه تمیز کنندگی گیاه استفاده نمایید و البته که انجام این کار احتیاج نیست. برگ های این گیاه در حالت عادی هم براق می باشند.
- گلدان شفلرا را در فصل بهار عوض نمایید و از خاکی برای آن استفاده نمایید که زهکشی مناسبی داشته باشد و توجه کنید که گلدان جدید انتخاب شده باید سنگین باشد.
- حشرات دور این گیاه اصولا کم هستند و در هوای خشک افزایش زیادی پیدا می کنند . باید از ساقه ها و برگ های این گیاه مراقبت کنید .
- مقداری رطوبت محیط را زیاد کنید و در زمستان نیز گیاه را حتما درون خانه بیاورید.
- موقع خرید گیاه شفلرا به سایز و نوع دلخواه توجه کنید، این گیاهان به سادگی پرورش داده می شوند. در صورتی مراقبت خوبی از آن ها داشته باشید، تا چند سال باقی می مانند.
شرایط نگهداری از این گیاه
ارتفاع
ارتفاع این گیاه قادر است تا 2 متر هم برسد. شفلراهای بلند به مراقبت زیادتری نیاز دارند. بالغ این گیاه باید طوری قرار بگیرند که هوا به ریشه آنان برسد .
نور
محیط مناسب برای این گیاه مکانی است که نور مورد نیاز به صورت غیر مستقیم به آن برسد . این گیاه را به صورت مستقیم به سوی نور خورشید بچرخانید تا رشد آن زیاد شود و اگر دیدید که ساقه ها بیش از اندازه با برگ ها فاصله دارند ، به این معنی است که گیاه در معرض نور بیش از اندازه قرار گرفته است .
آب دادن
این گیاه را به صورت کامل آب بدهید تا ریشه های آن خیس بشود و پیش از آب دادن، حواستان باشد که سطح رویی خاک خشک شده باشد . برگ های زرد نشان دهنده این می باشند که گیاه بیش از اندازه آب خورده است. برگ های افتاده نیز نشان گر کم آبی می باشند.
رطوبت
این گیاه در رطوبت 40 تا 50 درصد در بهترین حالت خود رشد خواهند کرد . در صورتی که فضای درون خانه شما در فصل زمستان بیش از اندازه خشک است ، از یک دستگاه بخور استفاده نمایید .
دما
دمای متوسط تا گرم بین 18 تا 27 درجه برای این گیاه خوب است . نباید محیط اطراف این گیاه بیش از اندازه گرم یا بیش از اندازه سرد باشد . شفلرا را در فصل زمستان از پنجره های سرد دور نمایید و یا از لوازم گرم کننده برای محیط درون خانه استفاده کنید .
خاک
خاک میکس خزه دار برای شفلرا مناسب است.
کود گیاهی
هر ماه پای این گیاه کود گیاهی بریزید که محلول در آب باشد و حاوی مواد مغذی میکرو ارگانیک باشد . در صورتی که مشاهده کردید که برگ ها و ساقه های این گیاه پژمرده شده اند ، به احتمال زیاد از کمبود کود رنج می برند .
هرس کردن
هرس کردن نوک ساقه های گیاه را در فصل بهار و تابستان انجام بدهید.
سمی بودن
تحقیقات انجام شده نشان می دهد که این گیاه هم برای حیوانات و هم برای انسان ها سمی است. همچنین دارای کلسیم اکسالات است که موجب سوزش و التهاب لب ها، دهان ، زبان ، استفراغ، اسهال، سختی بلع می گردد. این گیاه را حتما دور از دسترس بچه ها نگه داری کنید.
تکثیر گیاه شفلرا
گیاه شفلرا را می شود از طرق زیر تکثیر نمود :
1- تکثیر شفلرا از طریق قلمه
در روش قلمه باید به چند نکته توجه داشته باشید :
از زیر دو برگ جوانی که مراحل کامل رشد را پشت سر گذاشته اند باید قلمه گرفته شود.
قلمه باید با 3 سانتی متر از برگ گرفته شود.
قلمه باید از بخش بالایی برگی که از قدمت کمتری برخودار است گرفته شود.
برای اینکار شاخه هایی با قطرحدود 10 تا 20 سانتی متر را که قوی هستند انتخاب نموده سپس ما بین دو جوانه برشی به طول حدود 3 سانتی متر از پایین به بالا ایجاد نمایید؛ این برش باید در درون پوست ساقه شکاف ایجاد نماید.
بهتر است بین لایه پوست و چوب گیاه مانعی مانند یک تکه چوب نازک قرار بدهید در صورتی که هورمون ریشه زایی در اختیار دارید محل برش را به آن آغشته کنید تا بهتر و سریعتر ریشه بدهد.
برای ساقه های کلفت تر، می شود 2 تا 3 برش ایجاد نمود بعد از آن محل برش داده شده را با خزه مرطوب و بعد از آن با پلاستیک بپوشانید. بخش پایین پلاستیک را با چسب نواری محکم نمایید .
قسمت بالای پلاستیک را با نخ گره بزنید تا درصورتی که خزه خشک شد بتوانید پلاستیک را باز نموده ومقدار کمی آب بر روی آن اسپری کنید. پس از حدود 50 الی 60 روز محل برش داده شده ریشه دار می شود وشما می توانید شاخه را از بخش زیرین ریشه قطع کنید و درگلدان تازه بکارید.
2 – تکثیر از طریق خوابانیدن
جهت تکثیراین نوع گیاهان از روش خوابانیدن استفاده نمایید . دراین تکنیک اصولا ساقه ای را که به گیاه مادری وصل است داخل خاک زراعی یا پیت قرار بدهید تا ریشه دار گردد .
مزیت این روش این است که تمام مواد غذایی و آب از طریق گیاه مادر به شاخه خوابیده ارسال می شود تا شاخه مورد نظرریشه دار گردد و پس از ریشه دار شدن آن را از گیاه مادر جدا نمایید و در گلدان جداگانه ای بکارید.
3 – تکثیر به وسیله دانه
در صورتی که شما بخواهید این گیاه را از طریق بذر تکثیر کنید باید به گیاه خود تیمار گرمایی بدهید . تیمار گرمایی این است که شما دانه را در مدت زمانی در دمای بیش تر از دمای اتاق بگذارید . دانه این گیاه برای جوانه زنی احتیاج به 3 هفته تیمار گرمایی است که در هفته نخست باید در دمای 20 درجه سانتی گراد قرار بگیرد ، در هفته دوم 23 درجه و در هفته سوم در درمای 30 درجه سانتی گراد قرار بگیرد . برخی از واریته های شفلرا را نمی شود به واسطه قلمه تکثیر نمود و تنها راه تکثیر آن ها بذر می باشد . به طور کلی طبق گزارشات انجام گرفته 70 درصد از بذرهای کاشته شده حتی بدون تیمار نیز جوانه می زند .
مشکلات گیاه شفلرا و روش های درمان آن
پدیدار شدن زخم های پنبه ای سفید رنگ بر برگ ها :
دلیل ایجاد آن حشره افت است،هر دو هفته یک بار با سم حشره کش نفوذی سمپاشی نمایید تا علامت بر طرف شوند.
برگ ها بد شکل و چسبناک و حشرات سبز رنگی روی انها دیده می شود :
آفات را با سم نفوذی یا جذبی بر اساس دستور هر هفته سمپاشی نمایید تا نشانه ها از بین بروند.
از بین رفتن رنگ واریته های ابلق :
نور به اندازه مورد نیاز نیست، گیاه را به محل روشن تری با نور غیر مستقیم منتقل نمایید.
زیاد بودن فاصله برگ ها و منحرف بودن ساقه ها :
هوا بسیار گرم است،گلدان را به قسمت خنک تری و پر از اکسیژن منتقل نمایید.غبارپاشی نکنید.
پژمرده شدن گیاه و آویزان بودن برگ ها :
گیاه تشنه است، گلدان را به مدت 20 دقیقه داخل تشت مملو از اب قرار دهید،غبارپاشی را فراموش نکنید.
رنگ پریده شدن برگ ها و زرد شدن آن ها :
کمبود عناصر در خاک گلدان مشخص است، کمبود را با تغذیه مصنوعی هر 3 هفته یکبار جبران نمایید.
ریختن برگ های زرد شده :
آبیاری بیش از اندازه است، بگذارید سطح خاک گلدان در فاصله میان دو ابیاری خشک گردد و بعد از آن ابیاری کنید، زهکش را بازدید نمایید،اب زیر گلدان را خارج کنید.
پدیدار شدن لکه های قهوه ای بر ساقه ها، دم برگ ها و بخش زیرین برگ ها :
بخش زیرین برگ ها را با سم حشره کش سمپاشی کرده و بعد از 48 ساعت لکه ها را با برس تمیز کنید.
برگچه های برگ ها ی جوان تعداد کمی دارند:
عادی است،با رسیدن به بلوغ تعداد انها به 7 برگچه خواهد رسید.
برگ ها زرد و بخش زیرین ان ها تار عنکبوتی می باشد:
علت ان کنه قرمز ریز است، گیاه را هر دو هفته یک بار با سم کنه کش سمپاشی نموده تا علاوم بر طرف گردند، غبارپاشی در کم شدن افت موثر می باشد.
چگونگی تمیز شدن برگ های شفلرا
برگ ها را به صورت مرتب آب پاشی نمایید و در صورت وجود گرد و غبار بر برگ ها با دست چپ برگ را نگه دارید و با دست راست با اسفنج یا پارچه خیس آن ها را تمیز نمایید. در صورت احتیاج از مواد براق کننده هر ماه یک بار استفاده نمایید.