بیماری فارنژیت (التهاب گلو) چیست؟ + روش های درمان
بیماری فارنژیت یا التهاب گلو بیماری شبیه آنفولانزا و سرماخوردگی است و کمتر پیش می آید که بیماری ای جدی باشد. فارنژیت نیز مثل سرماخوردگی علائمی همچون گلودرد، سرفه یا خلط دارد که بعد از مدت کوتاهی این علائم قطع می شود و بیماری بهبود می یابد. ولی اگر مدتی گذشت و علائم همچنان ادامه داشت؛ ضروری است که برای درمان این بیماری به پزشک مربوطه مراجعه کنیم.
فارنژیت چیست؟
فارنژیت نام علمی گلو درد می باشد که عوامل مختلفی در آن دخالت دارند؛ از جمله عواملی که در ایجاد فارنژیت نقش دارند می توان به سرماخوردگی ( اگر ویروسی باشد) و استرپتوکوک گروه A ( اگر باکتریایی باشد) اشاره کرد.
یاخته های دهان، حلق و گلو ( که بخشی از حلق می باشد و بالای حنجره قرار دارد)، سنگفرشی تک لایه هستند که به طرف حفره درونی دهان، حلق یا گلو مخاط ترشح می کنند. ماده ی مخاطی گلیکوپروتئینی به نام موسین است که با جذب آب به موکوز تبدیل می شود و سطح یاخته ها را از خراشیدگی حفظ می کند؛ فارنژیت در واقع به التهاب غشای مخاطی در گلو گفته می شود. مدت زمانی که فارنژیت در بدن می ماند، از زمان بروز علائم دو هفته است که پس از گذشت این دو هفته سیستم ایمنی بدن به طور کامل با این بیماری مبارزه می کند و ویروس یا باکتری مربوطه را از بین می برد. تشخیص به موقع این بیماری در درمان آن بسیار مؤثر است، بنابراین در صورت بروز علائم می توانید به منظور تشخیص بیماری به پزشک مراجعه کنید.
بیماری فارنژیت واگیردار است ؟
از سوالاتی که معمولا ذهن عموم مخاطبان را پس از معرفی یک بیماری درگیر می کند؛ واگیردار یا غیر واگیردار بودن آن بیماری است. اگر شما نیز چنین سوالی برایتان مطرح شده است با ادامه ی مطلب همراه باشید تا پاسخ سوالاتتان را دریافت کنید:
همانطور که در معرفی فارنژیت متوجه شدیم از علل ایجاد فارنژیت می تواند ویروس یا باکتری باشد، بیشتر بیماری هایی که در اثر ویروس یا باکتری پدید می ایند، واگیردار می باشند؛ این بیماری با وجود اینکه بسیار شبیه به سرماخوردگی یا آنفولانزا است، اما برخلاف سرماخوردگی و آنفولانزا، فارنژیت از طریق سرفه یا عطسه انتقال پیدا نمی کند؛ بلکه اگر عامل ایجاد آن ویروس باشد، از طریق بزاق دهان منتقل می شود؛ بنابراین با توجه به این نکته استفاده از ظروف، قاشق، چنگال، چاقو و ….. مشترک یا بوسیدن فرد آلوده منجر به انتقال بیماری می شود؛ پس تا جایی که ممکن است از غذا خوردن در بشقاب مشترک یا نوشیدن آب در لیوان مشترک بپرهیزید. قابل ذکر است که فارژیت جزء بیماری های گوش و حلق و بینی و است و در دسته ی بیماری های دستگاه تنفس دسته بندی می شود؛ بیشتر در جوانان و نوجوانان شایع است.
اگر علت ایجاد بیماری باکتری باشد، طبق آمار میزان انتقال این بیماری کمتر است اما همچنان از طریق بزاق دهان انتقال پیدا می کند و راه پیشگیری از آن همان موارد بالا می باشد.
آیا فارنژیت خطرناک است ؟
فارنژیت یا همان خلط گلو بیماری خطرناک تر از سرماخوردگی است که به دلیل علائم مشابه با سرماخوردگی اشتباه گرفته می شود؛ تفاوت زیادی نمی کند که این بیماری از طریق ویروس انتقال پیدا کرده باشد یا از طریق باکتری، در هر دو صورت بیماری جدی به حساب می آید و تشخیص آن بسیار ضروری است.
توصیه می شود برای تشخیص به موقع این بیماری و جلوگیری از شیوع بیش از حد آن از علائم مختص فارنژیت آگاه شوید تا بتوانید فرد مبتلا به این بیماری را شناسایی و آن را درمان کنید یا از آن دوری کنید تا خود مبتلا به این بیماری نشوید.
علائم فارنژیت
اکنون شما را با برخی علائم فارنژیت اشنا می کنیم:
از نشانه های اصلی فارنژیت:
- سردرد
- عطسه
- بدن درد و استخوان درد
- تب و لرز
- ورم غدد لنفاوی
- حس خستگی و کسلی
- آبریزش بینی
- گرفتگی بینی
- حس زخم شدن دهان (وجود زخم در دهان)
اگر بیماری فارنژیت مرتبط با مونو نوکلئوز باشد باید مراقب علائم زیر نیز باشیم:
- ضایعات پوستی به شکل دانه های ریز ایجاد می شود
- شکم درد یا درد صفاق در قسمت بالا و چپ بدن
- کم اشتها شدن و کم تر غذا خوردن
اگر عامل ایجاد فارنژیت باکتری باشد،علائم زیر ایجاد می شود:
- احساس طعم متفاوت در دهان
- ایجاد مخملک یا ضایعات پوستی
- داشتن حالت تهوع
- استفراغ کردن
- تب و لرز شدید
- ایجاد چرک در پشت گلو و تلخ شدن مزه غذا
- سخت بلعیدن غذا
همانطور که قبلا گفته شد، تشخیص مهم ترین عامل در جلوگیری از حاد شدن بیماری فارنژیت است؛ اگر عامل بیماری باکتری استرپتوکوک باشد، علائم مختلفی همچون اگزودا، پتشی، قرمزی روی خلط و … بروز پیدا می کند؛ تشخیص قطعی این بیماری به وسیله ی کشت حلق یا تست سریع ترشحات حلق از نظر این باکتری می باشد اما به دلیل اینکه در کشور ما این تسط بسیار کم وجود دارد و پزشکان بهره ی زیادی از آن ندارند بیشتر با روش بالینی این بیماری را تشخیص می دهند؛ تشخیص هر چه سریع تر این بیماری ضروری است زیرا اگر به موقع نباشد منجر به تب رماتیسمی می شود.
از علل فارانژیت مزمن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جیغ و داد کردن : باعث آسیب به حلق و حنجره می شود
- محیط کثیف و آلوده
- حساسیت به مواردی مثل سیگار،خوردن غذا های تند،مصرف زیاد الکل و…
- وجود عفونت مثل لوزه مزمن
- تنفس کردن با دهان برای مثال به علت پولیپ بینی
به طور کلی دو نوع فارنژیت مزمن داریم : فارنژیت مزمن زکامی –فارنژیت مزمن دانه دار
بهترین آنتی بیوتیک برای بیماری فارنژیت چیست؟
پس از اینکه نوع گلو درد با روش های بالینی و یا کشت حلق مشخص شد برای درمان این بیماری اقدام می کنیم؛در ابتدا معمولا برای درمان فارنژیت یک دوره آنتی بیوتیک خوراکی تجویز می کنند که این آنتی بیوتیک ها می توانند از موارد زیر باشند :
- پنی سیلین: از بهترین و رایج ترین آنتی بیوتیکی که برای این بیماری تجویز می شود و تا کنون بسیار مؤتر بوده است. (معمولا برای درمان فارنژیتی که عامل ایجاد آن باکتریایی است استفاده می شود )
- آموکسی سلین: آموکسی سلین نیز برای درمان فارنژیت باکتریایی به کار می رود و معمولا زمانی تجویز می شود که پشت حلق دانه های ریز قرمز و خلط وجود داشته باشد.( یا به زبان عامیانه گلو چرک داشته باشد،و مزه غذا در دهان تلخ باشد)
- آمپی سلین
- کلیندامایسین
- سفالوسپورین ها: بیمارانی که به پنی سیلین حساسیت دارند و نمی توانند از پنی سیلین استفاده کنند با استفاده کردن از سفالوسپورین ها فارنژیت را درمان می کنند.
- ماکرولید ها
به طور معمول پس از 3-4 روز استفاده از آنتی بیوتیک علائم فارنژیت کمرنگ می شود یا از بین می رود اما مراقب باشید که آنتی بیوتیک را طبق دستور پزشک مصرف کنید و دوره ی درمان آن را کامل کنید. اگر دوره ی درمان کامل نشود ممکن است بیماری حاد شود و منجر به مشکلات کلیوی یا تب رماتیسمی شود.
درمان خانگی بیماری فارنژیت
در بخش قبلی درمان فارنژیت به وسیله ی داروهای پزشکی را معرفی کردیم، اما اکنون درمان احتمالی فارنژیت در خانه را بیان می کنیم:
1.مایعات زیاد میل کنید
زمانی که بیمار هستیم، سیستم ایمنی بدنمان با ویروس یا باکتری در حال مبارزه است، به همین دلیل است که سوخت و ساز برخی یاخته های مثل گلبول های سفید زیاد می شود و بدن میزان آب زیادی را به وسیله ی عرق یا ادرار از دست می دهد؛ زیرا سیستم ایمنی سعی دارد با دفع بیشتر ادرار ویروس یا باکتری مورد نظر را دفع کند؛ به همین علت در هنگام بیماری بدن به میزان آب بیشتری احتیاج دارد، پس بهتر است سعی کنیم هنگام بیماری هشت فنجان آب را میل کنید. با توجه به تجربه ای که همه ی ما هنگام بیماری داریم، در این زمان به خصوص به علت تلخ بودن دهان و بزاق معمولا نمی توانیم آب معمولی بنوشیم بنابراین نوشیدن ترکیباتی مثل چای ولرم، آب جوش و آبلیمو و عسل، ترکیب آب جوش و دارچین و عسل و سرکه سیب و حتی آب میوه هایی که ویتامین ث دارند توصیه می شود.
2.استراحت زیاد داشته باشید
استراحت زیاد یا همان خوابیدن به تقویت سیستم ایمنی کمک می کند، همچنین منجر به کاهش شیوع این بیماری می شود؛ زیرا از در معرض دیگران بودن جلوگیری می شود؛ پس در هنگام بیماری تا جایی که ممکن است از بیرون رفتن از خانه خودداری کنید و مشغله های اجتماعی اتان را لغو کنید.
3.از قرص های مکیدنی استفاده کنید
قرص های مکیدنی مثل قرص ویتامین ث یا قرص هایی که در فروشگاه های غذایی وجود دارند خاصیت بی حس کنندگی دارند و درد گلو و التهاب آن را کاهش می دهند. همچنین قرص ویتامین ث سیستم ایمنی را نیز قوی می کند.
چکیده مطلب
فارنژیت یک بیماری است که علائمی همچون سرماخوردگی و آنفولانزا دارد، اما از این دو بیماری خطرناک تر است. تا جایی که میتوانیم باید از وقوع این بیماری با رعایت کردن بهداشت فردی، غذا نخوردن در ظرف مشترک و… جلوگیری کنیم، اما اگر به این بیماری مبتلا شدیم، هر چه زود تر برای درمان آن اقدام کنیم تا به بیماری حاد تبدیل نشود.