علائم دیسک گردن چیست و چگونه درمان می شود؟

یکی از رایج‌ ترین دلایلی که سبب درد گردن، دست و شانه می‌شود فتق یا بیرون زدگی دیسک گردن است. زمانی که افراد دچار درد شدید و مبهم در گردن خود یا بین کتف ها می شوند و این درد تا دست ها و حتی کف دست و انگشتان نیز می رسد باید به دیسک در ناحیه گردن شک کنند. این بیماری در برخی موارد شدت بیشتری پیدا می کند یا اصطلاحاً حاد می شود که تنها چاره برای درمان آن جراحی به تشخیص پزشک است.

اطلاعات در مورد دیسک گردن و درمان آن

البته علائمی دیگری نیز شناخته شده اند که در پی آن احتمال مبتلا شدن به این بیماری وجود دارد. به عنوان مثال احساس کرختی در ناحیه گردن، خارش یا سوزش در ناحیه دست ها و شانه نیز می‌ توانند به علت ابتلا به دیسک ناحیه گردن به وجود آیند. این بیماری باعث می شود که افراد با حرکات یا در موقعیت های خاص دچار درد شدیدی در ناحیه گردن خود شوند. در ادامه این راهنما قصد داریم با علائم مختلف بیماری مذکور و به طور کل جنبه های مختلف آن آشنا شویم. اگر علاقمند به افزایش اطلاعات خود در این زمینه هستید، پیشنهاد می شود تا انتهای این مطلب ما را همراهی کنید.

دیسک گردن چیست؟

پیش از هر چیزی بهتر است که با عارضه دیسک گردن کمی بیشتر آشنا شویم. گردن قسمتی از ستون فقرات بدن محسوب می شود. در ابتدا باید بدانیم که ستون فقرات سرویکال در ناحیه گردن از هفت استخوان (مهره های C1-C7) تشکیل شده که با دیسک بین مهره ای از هم دیگر جدا می شوند. دیسک های مذکور سبب حرکت آزادانه ستون فقرات می شوند و عملکردی مشابه با فنر در طول انجام فعالیت های حرکتی دارند.

چنانچه لایه خارجی که توسط دیسک احاطه شده است دچار پارگی شود، در پی آن مرکز ژله ای از طریق شکاف خارج شده و فتق دیسک به وجود می آید. دیسک های موجود در ستون فقرات می توانند در اثر فاکتورهای مختلفی هم چون افزایش سن، انعطاف پذیری و کشش خود را به مرور زمان از دست دهند. ناگفته نماند رباط هایی که در اطراف دیسک وجود دارند نیز بسیار شکننده بوده و به راحتی پاره می شوند.

مشکلاتی مثل درد در گردن، شانه ها، بازوها، بی حسی، سوزن سوزن شدن و یا ضعف در این نواحی می توانند در اثر ابتلا به دیسک گردن رخ دهند که در صورت بروز آن ها بهترین کار مراجعه به یک پزشک باتجربه است.

البته درد گردن می تواند در اثر مشکلات حادتری مثل انحطاط دیسک، تنگی کانال نخاعی، ورم مفاصل یا همان آرتروز و یا حتی سرطان و مننژیت نیز ایجاد شود. همانطور که ذکر شد، در صورت بروز درد در گردن باید آن را جدی گرفت و برای برطرف کردن آن به پزشک مراجعه کرد. به طور معمول جراحان مغز و اعصاب می توانند در این زمینه تشخیص دقیقی دهند و روش های درمانی مناسب را تجویز کنند.

دیسک گردن

محل قرارگیری دیسک گردن

گردن انسان از ۷ قطعه تشکیل شده است که به آن ها مهره های گردن گفته می شود. مهره های مذکور توسط ساختمان غضروفی به یک دیگر متصل شده اند که به آن اصطلاحاً دیسک بین مهره ای می گویند. دیسک بین مهره نیز از ۲ بخش کلی تشکیل می شود. قسمت اول که نرم بوده و در وسط دیسک قرار دارد. به این قسمت اصطلاحاً کره ژلاتینی نیز می گویند. جالب توجه است که هسته ژلاتینی به وسیله بافت سفتی که در اطراف آن قرار گرفته حمایت می شود؛ از این رو به بافت اطراف هسته دیسک اصطلاحاً حلقه دیسک نیز گفته می شود. اگر بخواهیم کمی علمی تر به موضوع اشاره داشته باشیم باید بگوئیم که به هسته دیسک در زبان پزشکی «نوکلئوس پولپوزوس» و حلقه ای که در اطراف هسته دیسک وجود دارد «آنولوس فبیروزوس» گفته می شود.

احتمال بروز فتق دیسک در هر ناحیه ای از ستون مهره های بدن انسان وجود دارد. زمانی که فتق دیسک در بدن رخ می دهد، در واقع قسمتی از هسته دیسک حلقه را سوراخ می کند و به بیرون منتشر می شود که در پی این اتفاق به عصب مجاور فشار وارد خواهد شد.

فتق دیسک می تواند در هر قسمتی از ستون فقرات نیز رخ دهد و عصب مجاور را تحریک کند. به طور معمول در قسمتی که دیسک دچار فتق می شود، فرد در همان بخش احساس ضعف و کرختی خواهد کرد.  بسته به ناحیه ای که پارگی دیسک اتفاق افتاده است، علائم و نشانه های بروز آن می تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال دیسک می تواند بین مهره ۴ و ۵ پاره شود یا این که دچار پارگی بین مهره ۵ و ۶ شده باشد. علاوه بر این، علائم دیسک می تواند وابسته به میزان فشاری باشد که بر روی یک ریشه عصبی مشخص وارد می نماید.

دیسک گردن

نخستین مرحله درمان دیسک گردن

به طور معمول اولین روش درمانی برای رفع این مشکل فیزیوتراپی، انجام ورزش های مخصوص گردن، گرما و مصرف داروهای رفع درد است. چنانچه با انجام روش‌ های مذکور نتیجه مطلوب حاصل نشد، پزشک در اکثر مواقع استروئیدها و داروهای ضد درد را به گردن تزریق خواهد کرد. لازم به ذکر است که در صورت بروز چنین عارضه ای پزشک معمولاً زمانی تشخیص جراحی می دهد که سایر درمان های مذکور جواب نداده باشند. البته برطرف کردن این مشکل تنها محدود به روش های درمانی مذکور یا جراحی نیست، بلکه کلید اصلی درمان دیسک گردن مراقبت های بعدی است.

علت فتق یا پارگی دیسک گردن

در اکثر مواقع پارگی دیسک در ناحیه گردن به دلیل فرسایش تدریجی در اثر افزایش سن و پیری رخ می دهد. جالب است بدانید که پدیده فرسوده شدن دیسک را اصطلاحاً «دژنراسیون» نیز می نامند. به مرور زمان و با افزایش سن افراد دیسک ها نیز انعطاف پذیری خود را به تدریج از دست داده و مستعد ابتلا به پارگی یا دژنره می شوند؛ به طوری که حتی با یک فشار کوچک یا پیچ و تاب بدن پاره می شوند.

بسیاری از افراد نمی توانند دلیل اصلی دیسک فتق خود را شناسایی کنند. البته دیسک گردن می تواند در اثر ضربه، سقوط، تصادف، بلند کردن اجسام سنگین یا افتادن نیز به وجود آید. در این میان عواملی هستند که ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند؛ عوامل مذکور به شرح زیر است:

اضافه وزن

اولین موردی که می تواند خطر ابتلا به این عارضه را در افراد افزایش دهد، اضافه وزن است. در واقع وزن زیاد بدن سبب ایجاد تنش و همچنین فشار اضافی بر روی دیسک ها می شود که در نهایت در پی آن احتمال پارگی دیسک ها افزایش می یابد.

شغل افراد

موضوع دوم شغل افراد است که می تواند خطر ابتلا به این بیماری را زیادتر کند. اشخاصی که شغل های آن ها به صورتی است که مجبورند در طول روز حرکات تکراری را مدام انجام دهد یا حتی افرادی که بیش از اندازه ورزش می کنند نیز در خطر بیشتری برای ایجاد شدن دیسک هستند. بلند کردن اجسام تکراری، کشیدن، فشار وارد کردن، خم شدن به سمت چپ و راست و پیچاندن بدن نیز جزء عواملی محسوب می شوند که تکرار مداوم آن ها می تواند سبب ایجاد دیسک گردن در افراد شود.

ژنتیک افراد

مورد بعدی ژنتیک افراد است. در واقع برخی از افراد از نظر ژنتیکی مستعد بیماری و پارگی دیسک در ناحیه گردن خود می باشند. به عبارت ساده می توان گفت که جنس دیسک آن ها خوب نیست.

سیگار کشیدن

علاوه بر تمامی موارد مذکور، سیگار کشیدن نیز می تواند خطر ابتلا به دیسک گردن را افزایش دهد؛ چرا که سیگار کشیدن میزان اکسیژن رسانی به دیسک ها را کاهش داده و سبب پارگی سریع تر دیسک می شود. علاوه بر این، سیگار کشیدن می تواند سبب بسته شدن رگ های کوچکی که وظیفه غذا رسانی به دیسک ها را دارند نیز بشود.

استرس روانی و خستگی

استرس روانی و خستگی، استفاده دراز مدت از کامپیوتر در طول روز و همچنین ماساژ غیر حرفه ای نیز می تواند خطر ابتلا به این بیماری را در افراد افزایش دهد.

امور دیگر

امور دیگری هم چون کارهای خانه، تمیز کردن مداوم وسایل و گلدوزی نیز می تواند سبب ایجاد درد گردن در زنان و در نهایت دیسک گردن شود.

دیسک گردن

دیسک گردن چه علائمی دارد؟

پارگی دیسک در ناحیه گردن می تواند نشانه ها و علائم مختلفی داشته باشد که در اغلب مواقع افراد به آن ها بی توجه هستند و تصور می کنند که یک درد زود گذر است و خود به خود خوب می شود. به منظور درمان این عارضه لازم دانستیم که در این بخش از مقاله به علائم دیسک در ناحیه گردن بپردازیم:

احساس درد در قسمت شانه یا بازو

چنانچه فتق دیسک در بخش تحتانی گردن فرد ایجاد شود، به طور معمول درد از شانه شروع می شود و کم کم به بازو و بعد به انگشتان دست انتشار پیدا می کند. این درد می تواند در اثر سرفه، عطسه یا حتی حرکت به سمت چپ یا راست به بازو یا انگشتان فرد منتقل شود. ناگفته نماند که درد حاصل از دیسک تحت عنوان «درد تیز» یا «سوزش» نیز توصیف می شود.

احساس کرختی یا سوزش

افرادی که دچار فتق دیسک می شوند اغلب از احساس کرختی یا سوزش، سوزن سوزن شدن در ناحیه دست، بازو یا شانه رنج می برند. به طور معمول هر عصب یک قسمت از اندام فوقانی را عصبی دهی می کند؛ بنابراین چنانچه به یکی از ریشه های آن فشار وارد شود، به فرد احساس درد، سوزش و بی حس شدن دست می دهد.

ضعف عضلانی

یکی دیگر از علائم دیسک گردن در افراد ضعف عضلانی می باشد. لازم به ذکر است که هر عصب به کمک چندین رشته عصبی، عصب دهی می شود؛ از این رو می توان نتیجه گرفت چنانچه به یکی از ریشه های عصبی فشار وارد شود، فرد دچار ضعف یا در موارد حادتر دچار لاغر شدن عضله می شود.

دیسک گردن

علائم دیسک گردن خفیف

مواردی وجود دارد که توسط پزشکان دیسک خفیف گردن نامیده می شود. منظور از دیسک خفیف گردن، دیسک هایی هستند که دچار پارگی خفیف و کمی شده اند. اصولاً بیماری های دیسک به چند روش ایجاد درد کرده و خود را نشان می دهند. شدت درد با ۲ مورد اصلی مشخص می شود:

  • اندازه قطعه دیسکی که دچار پارگی شده است.
  • میزان فشاری که قطعه پاره شده بر عصب وارد می کند.

اصلی ترین عامل ایجاد درد، میزان فشاری است که بر ریشه عصبی وارد می شود؛ بنابراین ممکن است دیسکی دچار پارگی زیاد شده باشد اما فشار چندانی به ریشه عصبی وارد نکند و سبب درد نشود. بر عکس در شخص دیگری ممکن است دیسک خیلی کم و به صورت خفیف دچار پارگی شده باشد اما فشار زیادی به ریشه عصبی وارد نماید و موجب ایجاد درد شدید شود. به طور معمول دیسک های خفیفی که میزان فشار داخل آن ها کم است، نشانه های زیادی ایجاد نمی کنند.

ناگفته نماند که شایع ترین نشانه دیسک های خفیف گردن، درد گردن بوده که به طور معمول در قاعده گردن و یا بین دو کتف به وجود می آید و در نهایت به بازوها و شانه ها انتشار پیدا می کند. ولی همانطور که ذکر شد، چنانچه فشار داخل دیسک گردن خفیف باشد، می تواند سبب ایجاد درد شدید یا حتی علائم عصبی دیگری هم چون گزگز اندام ها و ضعف عضلات دست ها شود.

دیسک گردن

نکات مهم پیشگیری دیسک گردن

حال که با دیسک در ناحیه گردن، علل بروز آن و همچنین علائم این عارضه آشنا شدیم، بهتر است به راه های پیشگیری این بیماری نیز بپردازیم:

ورزش کردن

اولین موردی که انجام اصولی و درست آن می تواند خطر ابتلا به دیسک گردن را کاهش دهد، ورزش کردن است. قبل تر راجع به این موضوع صحبت کردیم که ورزش بیش از اندازه و غیر اصولی می تواند خطر ابتلا به پارگی دیسک در ناحیه گردن را افزایش دهد.

اما چنانچه تمرینات ورزشی به صورت اصولی و درست انجام شود، خطر ابتلا به این عارضه در افراد کاهش می یابد. در واقع تقویت عضلات گردن سبب تثبیت مهره ها، لیگامان ها و همچنین حمایت از ستون فقرات می شود؛ از این رو به شما عزیزان پیشنهاد می کنیم که با یک مربی باتجربه مشورت کنید و تمرینات استاندارد تقویت عضلات گردن را تحت نظر وی انجام دهید.

حفظ درست وضعیت بدنی

مورد بعدی که اکثر افراد به آن بی توجه هستند، حفظ درست وضعیت بدنی است. ممکن است بپرسید که منظور از حفظ وضعیت بدنی چیست؟ در پاسخ باید بگوئیم که منظور از حفظ وضعیت بدنی انجام اموری مثل درست نشستن، درست ایستادن و درست راه رفتن است! بسیاری از ما به این موارد ساده توجهی نداریم و همین موضوع سبب ایجاد عارضه هایی مثل دیسک گردن در ما می شود.

حفظ درست وضعیت بدنی سبب کاهش فشار بر ستون فقرات و دیسک های فرد می شود. توصیه ما این است که هنگام نشستن و ایستادن حالت خبردار، پشت خود را مستقیم و صاف نگه دارید، البته نه به اندازه ای که سبب آزار و درد شما شود. علاوه بر این، توصیه می شود هنگام نشستن برای مدت طولانی گردن خود را بیشتر از ۲۰ دقیقه در یک موقعیت ثابت نگه ندارید. به عنوان مثال زمانی که مشغول کار با تلفن همراه یا کامپیوتر هستید بعد از گذشت ۲۰ دقیقه حتماً گردن خود را به مدت ۳ دقیقه در یک وضعیت متفاوت قرار دهید و کمی نرمش کنید.

بلند کردن اصولی اشیاء و اجسام سنگین وزن

یکی دیگر از مواردی که توجه به آن می تواند خطر ابتلا به دیسک گردن را کاهش دهد، بلند کردن اصولی اشیاء و اجسام سنگین وزن است. توصیه می شود اجسام و وزنه هایی که بیش از اندازه برای شما سنگین هستند را با یک دست بلند نکنید. بسیاری از افراد با خود فکر می کنند که من می توانم با یک دست این جسم سنگین را بلند کنم؛ بنابراین این کار را انجام می دهم! بله شما می توانید آن جسم سنگین را بلند کنید اما در واقع با انجام این کار به خود آسیب وارد می کنید. پس بهتر است به منظور عدم گرفتار شدن به دیسک گردن از انجام چنین کاری خودداری نمائید.

کاهش وزن

همانطور که پیش تر ذکر کردیم، افزایش وزن می تواند خطر ابتلا به دیسک در ناحیه گردن را افزایش دهد. بنابراین جلوگیری از افزایش وزن می تواند خطر ابتلا به عارضه مذکور را تا حدی کنترل کند. افرادی که وزن زیادی دارند و از اضافه وزن خود رنج می برند باید بدانند که وزن بیش از اندازه فشار بیشتری بر ستون فقرات و همچنین دیسک ها وارد می کند؛ از این رو آن ها نسبت به سایر افراد بیشتر حساس به فتق دیسک هستند.

ترک سیگار

ترک سیگار یکی دیگر از مواردی است که انجام آن می تواند خطر ابتلا به دیسک گردن را کم تر کند. در واقع به طور کل عدم استفاده از هر نوع محصولی که حاوی توتون و تنباکو است می تواند موجب جلوگیری از پارگی دیسک ها شود.

درمان پارگی دیسک گردن

بسیاری از افراد که دچار پارگی دیسک در ناحیه گردن هستند این سوال در ذهن آن ها ایجاد می شود که بهترین دمان عارضه مذکور چیست و چه روشی موثر است؟ در پاسخ به سوال این عزیزان باید بگوئیم که پارگی فتق دیسک گردن به چهار روش مختلف قابل درمان است. ناگفته نماند که طول مدت درمان یک ماه بوده و طی این مدت وضعیت بیمار باید بهبود پیدا کند. روش های درمانی مذکور شامل درمان با مصرف داروهای ضد التهاب، فیزیوتراپی، تزریق های داخل ستون فقرات و چهارمین مورد عمل جراحی و برداشتن دیسک است.

البته درباره دیسک های کوچک نیز می توان از طریق اشعه لیزر در مرکز دیسک یک حفره ایجاد کرد؛ این کار سبب کاهش فشار داخل دیسک شده و همچنین موجب چروک شدن دیسک و کاهش درد بیمار می شود. اما از بین چهار روش مذکور بهترین راه درمان کدام است؟ بهترین راه درمان دیسک گردن را پزشک می تواند با بررسی وضعیت دیسک شما مشخص کند و نمی توان به طور قطعی گفت که فیزیوتراپی یا روش دیگر برای تمامی افرادی که مبتلا به دیسک گردن هستند، بهترین روش درمانی محسوب می شود.

به طور کل پزشک می تواند درمان های غیر جراحی ازجمله دوره استراحت کوتاه مدت، گردن بند طبی، داروهای ضد التهابی به منظور کاهش تورم، داروهای ضد درد به جهت کنترل درد، فیزیوتراپی، ورزش کردن یا تزریق استروئيد اپیدورال را تجویز کند. طبیعتاً پزشک با در نظر گرفتن شرایط شما آسان‌ترین روش درمانی را تجویز خواهد کرد. البته اگر بیمار به درمان های آسان تر و مواردی که ذکر کردیم پاسخ ندهد و دیسک گردن او برطرف نشود، درمان های سخت تری مثل عمل جراحی برای بیمار در نظر گرفته خواهد شد.

سخن پایانی

در این مقاله به طور مفصل با دیسک گردن و جنبه های مختلف آن مثل محل قرارگیری دیسک، علل بروز دیسک در ناحیه گردن، راه های پیشگیری از بروز آن، عواملی که خطر ابتلا به دیسک در ناحیه گردن را کاهش یا افزایش می دهند و همچنین روش های درمانی آن آشنا شدیم.

منظور از دیسک در ناحیه گردن ماده ژلاتینی است که بین مهره های گردنی که هفت عدد هستند قرار دارد. دیسک ها همانند بالشتی می باشند که باعث می شوند مهره ها به نرمی روی هم حرکت کنند و همچنین سبب پخش فشار جمجمه بر روی مهره ها می شوند. به طور کل دیسک نوعی مفصل در بدن انسان محسوب می شود که همانند سایر مفاصل بدن دارای ساختار منحصر به فرد خود است و هدف اصلی وجود آن قرارگیری راحت و نرم مهره ها روی هم می باشد. توصیه می شود اگر دچار این عارضه نیستید حتماً راه های پیشگیری از ابتلا به دیسک در ناحیه گردن را مجدداً مطالعه فرمائید و سعی کنید آن ها را در طول روز به درستی انجام دهید.

مطالب مشابه را ببینید!

دلیل ابتلا به سرطان پروستات؛ انواع این بیماری و روش های درمان آن همه چیز درباره بیماری فیستول؛ علت و تشخیص تا روش درمان مگس پرانی چشم چیست؟ دلایل ایجاد نقاط متحرک در چشم و روش های درمان کم خونی داسی شکل کودک؛ علائم و روش های درمان این نوع کم خونی از بین بردن جرم گوش؛ روش های رفع جرم گوش و تمیز کردن گوش با روش درست درمان خروپف شبانه؛ دلایل خرناس، عوارض آن و روش های درمان مختلف درمان واریس؛ روش های تشخیص، کنترل و درمان رگ های واریسی درمان رفلاکس معده؛ علائم، دلایل ایجاد و روش های درمان خانگی و گیاهی کاهش فشار خون؛ دلایل و عوارض فشار خون بالا و روش های خانگی درمان لیزیک چشم؛ مزایا و معایب، آماده شدن برای لیزیک و مراقبت های بعد از آن