خواص اسطوخودوس؛ فواید درمانی اسطوخودوس و دمنوش اسطوخودوس

اسطوخودوس گیاهی است از خانواده نعناعیان است که برگ‌ها و قسمت سبز آن دارای اسانس روغنی می باشد. تمام این گیاه مخصوصاً برگهای آن بسیار معطر و خوشبو هستند.

میوه گیاه اسطوخودوس 4 فندقه ای است که هر کدام از آنان بعد از رسیدن، شکل بیضوی با رنگی قهوه ای شفاف پیدا می کنند. ترکیبات شیمیایی اسانس اسطوخودوس، مرکب از نوعی ستن (با بوی کامفر و نعناع) سینئول، الکل و لینالول است.

خواص گیاه اسطوخودوس

گیاه اسطوخودوس علاوه بر آنکه به عنوان یک گیاه دارویی پر خاصیت در طب سنتی کشورمان و طب سنتی کشورهای چین و هند مورد استفاده قرار می گیرد به عنوان یک خوراکی مفید در سبد غذایی بسیاری از خانواده های آسیایی و اروپایی وجود دارد. امروزه عصاره چای کیسه ای و روغن این گیاه به صورت صنعتی توسط کارخانه های تولید گیاهان دارویی در اختیار مصرف کنندگان قرار می گیرد. مصرف خوراکی و موضعی این گیاه علاوه بر آنکه موجب تقویت عملکرد دستگاه عصبی بدن می شود می تواند بسیاری از اختلال ها و بیماری های جسمی مانند اسپاسم های عضلانی، ضعف عمومی و بی خوابی را درمان کند.

لاواندولا، اسطوقدوس، اسطوخدوس، سرده‌ای مشتمل از ۲۵ تا ۳۰ گونه مختلف از دسته گیاهان گلدار و از خانواده نعنائیان می‌باشد. اسطوخودوس گل‌های کوچک خوشه‌ای آبی یا قرمز سیر تا بنفش دارد و ارتفاعش در حدود ۳۰ تا ۶۰ سانتیمتر است. برگش شبیه برگ صعتر و از آن درازتر و باریکتر و ساقش واحد و باریک و بی‌شاخ و در قد کمتر از شبری و قبهٔ او متراکم از اجزاء شبیه به جو و بی‌تخم و مایل به سرخی و تندطعم و با اندک تلخی.نام‌های دیگر آن: خیر دشتی، شاهسپرم رومی، آنس الارواح، لاوند، ممسک الارواح، ضُرم، زغلیل، رزالذهب، خیری، خرام، خرامی، آلاله تلخ، گل‌لاوند، شاه اسپرم رومی می‌باشد. البته در تنکابن آن را تروم می‌نامند.

خواص این گیام شامل موارد زیر می باشد:

برای بیماری‌های کبدی و طحال و مجاری ادرار مفید است
حافظه را تقویت می کند.
اسطوخودوس اثر مقوی در رفع آسم و نزله دارد.
ضدتشنج و اسپاسم می باشد.
اضافه کردن مقداری روغن اسطوخودوس به بالشت خود می توانید خواب آرامش بخشی داشته باشید.
اسانس آن بند آورندهٔ خون و ضد عفونی کننده است.
در میان تمامی روغن‌های فرار، بدون شک خواص روغن فرار از اسطوخودوس دارای بیشترین تنوع بوده و طیف گسترده‌ای از ویژگی‌ها از جمله
مسکن، ضد افسردگی، ضد عفونی کننده، باکتری کش، ضد احتقان، کاهندهٔ فشار خون، دافع حشرات، آرام بخش و ضد کرم را داراست.
سوزش نیش حشرات را درمان می کند.
از آن به حالت رقیق شده، در پانسمان زخم‌ها و جراحات استفاده به عمل می‌آید.
رایحه روغن اسطوخودوس باعث تحریک اخلاط مجاری تنفسی شده و باعث خروج این اخلاط از بدن می شود.
درمان کننده سرگیجه و ضعف عمومی می باشد.
دمنوش اسطوخودوس، درمان مشکلات گوارشی همچون معده ی عصبی و سوءهاضمه است.
محلل و بازکننده گرفتگی هاست.
مقوی بدن و قوای دماغی و تفکر و همچنین مقوی احشا و آلات داخل شکم و مفرح است.
جوشانده آن با افزایش تعریق بدن، باعث کاهش تب و حرارت بدن می شود.
خاصیت مسهلی دارد.
روغن اسطوخودوس برای از بین بردن شپش ها و تخم آن در لابلای موها مفید می باشد.
اخلاط سودای و بلغمی و فاسد شده را دفع می‌کند.
درمان کننده اسپاسم شکم می باشد.
برای بیماری‌های سینه، سرفه، ورم‌های نزله‌ای و زکام مفید است.
کمپرس گیاه اسطوخودوس، درد را کاهش می دهد.
روغن اسطوخودوس، اسکار سوختگی را درمان می کند.

اسطوخودوس در طب سنتی ایران

مزاجی گرم و خشک دارد و مصلح آن سکنجبین می‌باشد. در خواص مفرح، تقویت کننده بدن، قلب، مغز، احشا و اقوای ظاهری و باطنی بدن، بازکننده گرفتگی‌های عروقی و مسهل بلغم و سودا به خصوص سودای مغز می‌باشد. در بیماری‌های سینه و سرفه، سردرد و سرگیجه به دنبال ضربه، بیماری‌های کبد و طحال و مجاری ادراری مفید است. مصرف زیاد آن برای گرم مزاجان مضر است.

مطابق تحقیقی دربارهٔ اثرات گیاهان درمنه، اسطوخودوس و آویشن شیرازی بر روی باکتری‌های Staphylococcus aureus، Pseudomonas aeruginosa و Klebsiella pneumonia که در سال ۲۰۱۴ انجام شد، اسانس اسطوخودوس دارای اثر مهار کننده بر روی باکتری‌های بیماری زای مورد مطالعه می‌باشد.

چای لاوندر، خواب‌آوری طبیعی

نوشیدن چای لاوندر پیش از خواب به افرادی که دچار اختلال خواب هستند و شب‌ها چندین بار از خواب بیدار می‌شوند، کمک می‌کند تا به مرور خوابی آرام و بی دغدغه را تجربه کنند. برای بهره‌مندی از تاثیر این چای کافی است یک ساعت پیش از خواب شبانه یک فنجان چای لاوندر را به صورت ولرم بنوشید. برای تهیه این چای کافی است یک قاشق چای‌خوری برگ خشک شده این گیاه را درون یک فنجان آب جوش بریزید و سر فنجان را با کمک نعلبکی ببندید تا در عرض ۱۰ دقیقه دم بکشد. می‌توانید از برگ‌های طبیعی این گیاه برای آرامش در خواب استفاده کنید.

درمان اسپاسم شکم با ماساژ

درمانگران طب سنتی ماساژ شکم با روغن لاوندر را یکی از مفیدترین شیوه‌های درمان و تسکین اسپاسم‌ها و انقباض‌های عضلات شکم می‌دانند. ماساژ این روغن در ناحیه شکم و جذب آن موجب می‌شود که اسپاسم‌های دستگاه گوارش به ویژه درناحیه روده‌ها درمان شود و درد ناشی از آن به مرور کاهش یافته و به طور کلی از بین رود.

درمان سرگیجه و ضعف عمومی

درمانگران به کمک گیاه خشک شده لاوندر و عسل ترکیبی تهیه می‌کنند که مصرف آن در زمان بروز سرگیجه و ضعف عمومی بسیار موثر است؛ برای این منظور آن‌ها یک قاشق غذاخوری از پودر برگ‌های خشک شده لاوندر را با یک قاشق غذاخوری عسل و یک لیوان آب گرم مخلوط می‌کنند همچنین اضافه کردن ۱۰ تا ۱۵ قطره از عصاره لاوندر در وان حمام و دراز کشیدن در آن به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه خستگی و کوفتگی بدن را از بین می‌برد؛ دراز کشیدن در آبی که با عصاره لاوندر مخلوط شده باشد علاوه بر رفع استرس و تنش‌های روزانه به بهبود گردش خون نیز کمک می‌کند.

چگونه حافظه خود را تقویت کنید

برای افزایش توان حافظه و عملکرد مغز راهکارهای مختلفی در طب سنتی و دیگر شیوه‌های درمانی طب مکمل وجود دارد. اما یکی از کاربردی ترین آنها استفاده ازعرقیات گیاهی و مصرف میوه‌های طبیعی نظیر کشمش، خرما وانجیر است. به اعتقاد درمانگران نوشیدن یک فنجان عرق لاوندر هر شب پیش از خواب و به مدت ۳۰ تا ۴۰ روز می‌تواند تاثیر زیادی در افزایش توان مغز، بهبود عملکرد آن و تقویت حافظه داشته باشد.
سوزش نیش حشرات را درمان کنید

بسیاری از کوهنوردان یا افرادی که عادت به کوهنوردی و حضور در فضاهای باز و محیط‌های سرسبز دارند با خاصیت عصاره لاوندر در درمان و تسکین محل گزش نیش حشرات آشنایی دارند. عصاره گیاه لاوندر به دلیل داشتن خواص التیام‌بخش و تسکین‌دهنده‌ای که دارد در کاهش التهاب و سوزش محل گزش حشرات بسیار موثر است و می‌تواند نقش موثری داشته باشد. این عصاره همچنین می‌تواند به عنوان یک ضدعفونی کننده برای شست‌وشوی زخم‌های سطحی و محل گزش حشرات مورد استفاده قرار گیرد.

درمان اسکار سوختگی با روغن اسطوخودوس

بسیاری از درمانگران طب سنتی و مکمل بر این باورند که استفاده از روغن گل اسطوخودوس به صورت موضعی موجب از بین رفتن آثار باقی‌مانده زخم‌ها و برخی از سوختگی‌ها می‌شود. ماساژ روغن و عصاره اسطوخودس یا لاوندر به روی زخم‌ها به صورت مستمر و روزانه کمک می‌کند تا جای زخم‌ها و سوختگی‌ها از بین رود. علاوه بر این استفاده از جوشانده رقیق شده این گیاه نیز به عنوان یک ضدعفونی‌کننده برای پاکسازی زخم‌ها و جراحات سطحی بسیار موثر است. برای تهیه این مخلوط جوشانده سرد شده گیاه لاوندر را پس از رقیق کردن با مقداری اتانول ترکیب کرده و برای ضدعفونی مورد استفاده قرار دهید.

کمپرس گیاه اسطوخودوس و کاهش درد

اگر جایی از بدنتان دچار کوفتگی و ضرب دیدگی شد می توانید از جوشانده گیاه اسطوخودوس برای تسکین درد ناشی از آن استفاده کنید. برای اینکه کمپرس این گیاه را تهیه کنید کافی است که 3 تا 4 قاشق غذاخوری از گیاه خشک شده لاوندر را با 2 لیوان آب مخلوط کنید و روز حرارت بگذارید. پس از آنکه این مخلوط به مدت ۱۰ دقیقه جوشید آن را صاف کرده و اجازه دهید به اندازه کافی سرد شود. سپس این مایع را با کمک دستمالی نخی و تمیز روی موضع مورد نظر کمپرس کنید. بهتر است اجازه دهید تا این مایع به اندازه کافی سرد شود زیرا گرمای آن ممکن است موجب بروز خونریزی‌های زیر پوستی در ناحیه ضرب دیده شود.

کاهش تب و حرارت بدن

بر اساس متون قدیمی طب سنتی گیاه لاوندر به جهت آنکه موجب افزایش تعریق بدن می‌شود در دفع سموم و حرارت بدن در شرایطی که بیمار دچار تب یا افزایش حرارت بدن شده، بسیار موثر است. مصرف جوشانده این گیاه علاوه بر این به جهت خاصیت ادرارآور می‌تواند تب بیمار را به سرعت پایین آورد.

اسطوخودوس و درمان سردرد

به اعتقاد درمانگران طب سنتی در جهان نوشیدن عصاره تهیه شده از برگ‌های گیاه لاوندر تاثیر زیادی در بهبود و تسکین سردرد دارد. این نوشیدنی توسط بسیاری از درمانگران شیوه‌های درمانی طب مکمل برای درمان سردرد به ویژه سردردهای میگرنی کاربردی اعجاب‌انگیز دارد. این داروی گیاهی اگر چه طعمی تلخ و گس دارد اما خاصیت و تاثیرگذاری آن چنان زیاد است که بسیاری از بیماران تلخی آن را تحمل می‌کنند. اما در صورتی که برخی از بیماران قادر نباشند گسی و تلخی عصاره لاوندر را تحمل کنند کافی است این عصاره را رقیق کرده و آن را میل کنند.

نکات مهم درباره لاوندر، گیاه اسطوخودوس که باید بدانید

استفاده موضعی و خوراکی از این گیاه علاوه بر آنکه موجب تقویت و توان سیستم عصبی می‌شود می‌تواند موجب تنظیم ضربان قلب و کنترل تپش قلب شود.
لاوندر، گیاهی است که دارای انواع خواص درمانی می باشد.
درمانگران طب سنتی چین معتقدند که نوشیدن جوشانده این گیاه موجب پیشگیری و درمان تهوع می‌شود.
درمانگران طب سنتی مصرف چای لاوندر را یکی ازبهترین داروهای گیاهی برای تقویت معده وافزایش عملکرد آن می‌دانند.
نوشیدن چای یا جوشانده برگ‌های خشک شده لاوندر در کاهش التهاب و تورم دستگاه تنفسی مناسب است و موجب درمان سرفه می‌شود.
لاوندر به جهت داشتن خواص مفید در پاکسازی کبد می‌تواند از ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها واختلال‌های کبدی پیشگیری کند.
برخی از درمانگران طب سنتی معتقدند که مصرف این گیاه در افرادی که دچار خواب‌رفتگی دست و پا می‌شوند بسیار موثر است.
برگ‌ها، گلبرگ‌های بنفش رنگ و سرشاخه‌های این گیاه از جمله بخش‌هایی از این گیاه است که برای درمان بیماری‌های مختلف از سوی درمانگران طب سنتی توصیه شده است.