خواص درمانی ریحان؛ خواص شگفت انگیز دارویی و درمانی ریحان

ریحان یک نوع سبزی از تیرة نعناعیان است. طبع ریحان گرم و خشک است. برگ های ریحان را به صورت مصرف روزانه با انواع دیگر سبزی به صورت خام مصرف می کنند. ریحان در دو رنگ موجود است رنگ سبز و بنفش. ریحان یک گیاه یکساله است با بویی معطر. تخم ریحان سیاه و ریز می باشد. به دلیل معصر بودن ریجان از آن برای معطر ساختن غذاها استفاده می شود.

ریحان یک سبزی معطر است که می‌تواند فعالیت رادیکال‌های آزاد را محدود کند. رادیکال‌ های آزاد در بدن کاری به جز آسیب زدن به سلول‌ ها و بروز بیماری‌ های مختلف ندارند. به ویژه این که یکی از عوامل ابتلا به بیماری‌ های قلبی عروقی همین رادیکال‌ های آزاد هستند. این گیاه در ایران و افغانستان به طور خودرو می روید و در اکثر نقاط دنیا نیز کاشته می شود. این گیاه معطر دارای خواص شگفت انگیزی است که در ادامه مطلب با هم می خوانیم.

خواص درمانی ریحان

سرشار از آهن: فنجان ریحان تازه یا یک قاشق غذا خوری ریحان خشک شده ۱۰ درصد آهن مورد نیاز بدن را تامین میکند .اگر شما کمبود آهن دارید ،باید ریحان را دررژیم غذایی خود بگنجانید. دختران درسن بلوغ باید برای جبران آهن از دست رفته از ریحان استفاده کنند.
پیشگیری و بهبود سرماخوردگی: ریحان دارای مقادیر زیادی ویتامین C و حاوی آنتی اکسیدان است. این خاصیت باعث میشود که از آن برای درمان سرماخوردگی و سرفه استفاده شود. برگ ریحان مخلوط شده در چای به صورت دم نوش و یا دم کرده ریحان خشک و همچنین جویدن برگهای ریحان راه هایی است که میتوان در درمان سرما خوردگی از آن استفاده کرد. وقتی از فصل گرم به فصل سرد می رویم بیشتر مردم آنفولانزا و سرما خوردگی می گیرند ، و تبمی کنند. اگر ریحان را به چای یا شیرگرم و یا حتی آب ساده اضافه کنیم فورا علائم سرما خوردگی را پایین می آورد.
ضد التهاب: ریحان با خواص ضد التهابی که دارد میتواند هر تورمی را بهبود بخشد. بنابراین مصرف آن به بیمارانی که مبتلا به ورم مفاصل هستند توصیه شده است. از طرفی به دلیل کلسیم فراوانی که در این گیاه دارویی وجود دارد گفته میشود که برای درمان پوکی استخوان نیز مفید است.
درمان اسهال: ریحان اثر ضد باکتریایی دارد. اجزاء فیتوکمیکال (مواد شیمیایی گیاهی) موجود در برگ‌های ریحان می‌توانند با عفونت استافیلوکوکوس اورئوس که از دلایل اصلی اسهال شدن است مبارزه کنند. افزودن کمی برگ ریحان به وعده‌ی غذایی می‌تواند به شما کمک کند از ابتلا به اسهال پیشگیری یا آن را درمان کنید.
استرس: ریحان پتانسیل قوی برای عمل به عنوان یک آداپتوژن طبیعی دارد، گیاهی دارویی که به سازگاری با استرس و عادی‌سازی اثرات مضر عوامل استرس و فرایندهای جسمانی کمک می‌کند.

افسردگی: خواص ریحان شامل حال کسانی که از اختلالات روانی یا بیماری‌های مربوط به خلق‌وخو، از جمله افسردگی و اضطراب، رنج می‌برند نیز می‌شود. هم‌چنین ریحان از سوی برخی ضدافسردگی در نظر گرفته می‌شود زیرا می‌تواند به شکلی مثبت روی عملکرد مغز در قشر آدرنال تاثیر بگذارد و به تحریک انتقال‌دهنده‌های عصبی تنظیم‌کننده‌ی هورمون‌های مسبب شادی و نشاط‌مان کمک کند.
از بین بردن خستگی و خواب راحت: ریحان برای افرادی که از خستگی شکایت می‌کنند مفید است. بعد از صبحانه‌ ی کامل می‌ توانید برای خودتان یک جوشانده‌ ی خوش طعم با برگ‌ های تازه‌ی ریحان آماده کنید و خستگی را از همان ابتدا از خود برانید. اما توجه داشته باشید که ریحان می‌تواند نتیجه‌ی بر عکسی هم بدهد. بستگی به اشخاص دارد. از آنجایی که این گیاه خاصیت ضد اسپاسمی دارد اگر شب‌ ها مصرف شود به داشتن خوابی راحت کمک می‌کند. بعد از یک روز کاری سخت و یا یک غذای سنگین،جوشانده‌ی برگ‌ های تازه‌ ی ریحان می‌تواند خواب راحتی را برای شما به ارمغان بیاورد.توجه داشته باشید که ریحان حاوی میزان زیادی استراگول است. زمانی که این ترکیب ریحان به میزان زیادی مصرف شود می‌تواند سرطان‌زا شود. برای همین توصیه می‌کنید که استفاده از آن به عنوان دارو بیش از هشت روز نباشد به خصوص اگر از افشره‌ی خوراکی آن استفاده می‌کنید. در عوض می‌توانید به طور مرتب از این سبزی معطر در غذاهایتان استفاده کنید و از عطر و طعم و خواص آن بهره‌مند شوید.
ضد باکتری: ریحان به دلیل داشتن اوژنول، لینالول، لیمونن, سیترال، ترپینول دارای خواص ضد باکتریایی است . عصاره آن را برروی زخم میکشند تا مانع عفونت شود. افزودن ریحان به سبزیجات باعث سالم شدن غذا می شود.
سلامت قلب: ریحان سرشار از بتاکارون و کاروتنوئید است ،و بعنوان آنتی هستامین است،که با کلسترولمبارزه می کند،جریان خون را به قلب و سایر نقاط بدن بهبود می بخشد ,و در نتیجه سلامت قلب و عروق را تضمین میکند.
مناسب افراد دیابتی: یافته‌ های یک بررسی حاکی از آن است که مصرف ریحان همراه با رژیم غذایی، میزان قند خون بیماران دیابتی نوع ۲ را کاهش می‌دهد.یافته ها نشان داد میانگین مقدار کربوهیدرات و فیبر دریافتی در دو دوره مصرف ریحان، به طور معنی داری از دوره مصرف غذای معمولی بیشتر بود.غلظت قند خون ناشتا در پایان دوره مصرف ریحان همراه با رژیم معمولی، در مقایسه با مقادیر پایه این دوره و همچنین نسبت به دوره رژیم معمولی کاهش معنی دار آماری داشت.نتایج حاکی از آن است که مصرف ریحان همراه با رژیم غذایی، غلظت قند خون بیماران دیابتی نوع ۲ را کاهش می دهد.
تقویت قوای جنسی: در ایتالیا، قرن‌ها است که ریحان‌ به عنوان نماد عشق در نظر گرفته می‌شود. اعتقاد بر آن است که عطرریحان شهوت و برانگیختگی را افزایش می‌دهد، که احمتمالا به دلیل افزایش جریان خون و سطح انرژی، و در عین حال کاهش التهاب باشد. در آینن هندو و تمارین آیووردیک، ریحان مقدس (تالسی) به عنوان ” اکسیر زندگی“ در نظر گرفته می‌شود و برای تقویت عملکرد جنسی سالم و بهبود خلق‌وخو استفاده می‌شود.

عفونت گوش: برگ‌های ریحان حاوی روغن‌های معطری است که اثر ضد التهابی دارند و می‌توانند به درمان عفونت گوش کمک کنند.
بهبود بیماری تنفسی: درمان اختلالات تنفسی با ریحان بسیار موثر است . عسل و زنجبیل ابا عصاره ریحان آثار شگفت انگیزی در بیماریهایی مانند برونشیت، آنفولانزا و آسم دارد . عصاره برگ ریحان با میخک و نمک برای تسکین بیماری ها موثر است.
بیماریهای گوارشی: ریحان یک گیاهی است که خواص ضد التهابی بسیار استثنایی دارد ، و به بیماری التهاب روده ، معده، سوء هاضمه و یبوست کمک زیادی می کند.
ترش کردن و نفخ معده: اگر دچار مشکلات گوارشی مانند نفخ، گاز معده، سوزش و ترش کردن معده هستید می‌توانید به افشره‌ی خوراکی ریحان اعتماد کنید. می‌پرسید چرا؟ به خاطر این که افشره‌ی خوراکی ریحان باعثترشح بیشتر شیره‌ ی معده شده و مشکلات مربوط به عدم هضم غذا را رفع می‌کند. این گیاه معطر حاوی ترکیباتی است که برای کبد نیز مفید می‌باشند. در واقع ریحان باعث ترشح صفرا شده و به هضم بهتر چربی‌ها کمک می‌کند. دو قطره افشره‌ ی خوراکی ریحان را با مقدار کمی عسل و یا روغن زیتون مخلوط کنید. آن را در دهان بگذارید و بلافاصله قورت ندهید. می‌توانید از خود ریحان استفاده کنید و از آن جوشانده درست کنید. کافی است که چند برگ ریحان تازه را در آب در حال جوش بریزید و بگذارید بجوشد.توجه داشته باشید که مصرف افشره‌ی خوراکی ریحان نباید روزانه بیش از ۴ قطره باشد. مصرف افشره های خوراکی برای خانم‌های باردار، شیرده و همچنین کودکان مورد منع مصرف دارد.
ضد اسپاسم: افشره‌ی خوراکی ریحان شهرت زیادی برای رفع اسپاسم های گوارشی، گرفتگی روده، حالت تهوع و استفراغ دارد. این افشره‌ی خوراکی همچنین برای خانم‌ هایی که از مشکلات هورمونی و عادت‌ های ماهانه‌ ی دردناک رنج می‌ برند بسیار مفید است. دو قطره افشره‌ی خوراکی ریحان را با یک قطره افشره‌ی خوراکی دیگر مخلوط کرده و زیر شکم خود را ماساژ دهید. این کار برای رفع اسپاسم فوق‌ العاده است.
عفونت چشم: ریحان حاوی ویتامینهای بیشماری است که در درمان التهابات وعفونت های چشمی میتوان از آن استفاده کرد. برای جلوگیری از شب کوری و مشکلات بینایی مصرف ریحان توصیه شده است. برای رفع بوی بد دهان نیز میتوان برگهای تازه ریحان را جوید.
عفونت قارچی: اگر مشکل پوستی دارید که به خاطر عفونت قارچی به وجود آمده است، کافی است کمی برگ ریحان را بجوید یا روی ناحیه‌ی عفونی شده بمالید. روغن معطر برگ ریحان خواص ضد قارچی دارد که می‌تواند قارچ‌ها را از بین ببرد و رشد آن‌ها را متوقف کند.
سم زدایی بدن: در اغلب موارد بدن دچار سموم متعددی میشود، که به دنبال رژیم غذایی نادرست و یا پرخوری رخ می دهد ،و بدن دچار کم خوابی، کم تحرکی می شود، کبد باید سم زدایی شود تا به حالت طبیعی برگردد، و ریحان این کار را انجام می دهد.
سرشار از آنتی اکسیدان: آنتی اکسیدان های طبیعی موجود در ریحان شما را از آسیب‌های گذر زمان، پیری زودهنگام سلول‌ها و همچنین بیماری‌های پوستی حفظ می‌کنند. با برگ‌های تازه‌ی ریحان جوشانده تهیه کرده و میل کنید.بعد از یک روز کاری سخت و یا یک غذای سنگین، جوشانده‌ی برگ‌های تازه‌ی ریحان می‌تواند خواب راحتی را برای شما به ارمغان بیاورد. باز هم تاکید می‌کنیم که مصرف افشره‌ی خوراکی ریحان نباید روزانه بیش از ۴ قطره باشد. مصرف افشره‌های خوراکی برای خانم‌های باردار، شیرده و همچنین کودکان مورد منع مصرف دارد. اگر از ریحان به صورت جوشانده یا افشره‌ی خوراکی و برای درمان استفاده می‌کنید بیش از هشت روز در ماه نباشد.
درمان سرطان: مطالعات بالینی منتشر شده در نشریه‌ی تغذیه ‌و سرطان نیز نشان می‌دهد ریحان حاوی گیامغذی‌هایی است که می‌توانند به طور طبیعی به جلوگیری از سرطان، از جمله سرطان‌های پوستی، کبدی، دهانی و ریوی که ناشی از مواد شیمیایی هستند، کمک کنند. ریحان قادر است فعالیت آنتی‌اکسیدان را افزایش دهد، تظاهرات ژنی را به شکلی مثبت تغییر دهد، باعث آپوپتوز سلول‌های سرطانی ( مرگ سلول‌های خطرناک) شود و از گسترش تومورهای سرطانی جلوگیری کند.
از بین بردن لکه های پوست: برگ ریحان را جوشانده و دریک فنجان آب بمدت ۱۰ دقیقه قرا دهید بعد از خنک شدن با یک پنبه بصورت مایع به لکه های پوستی بزنید، و بعد از ده دقیقه بشوئیید .اگر چند بار درروز تکرار کنید به نتایج شگفت انگیزی خواهید رسید.
گرفتگی عضلات: افشره‌ی خوراکی ریحان برای رفع گرفتگی عضلات و تسکین دردهای عضلانی موثر است. افشره این گیاه جریان خون را تنظیم می‌کند. زمانی که خون در بدن ما به خوبی جریان داشته باشد بدن تقویت شده و خستگی عضلانی کاهش می‌ یابد. چند قطره از افشره‌ی خوراکی ریحان را رویعضلات گرفته و دردناک بمالید. توجه داشته باشید که اول یک بخشی از پوست تان را امتحان کنید چون ممکن است پوست حساسی داشته باشید و افشره‌ی خوراکی ریحان باعث بروز آلرژی پوستی شود.ریحان برای افرادی که از خستگی شکایت می‌کنند مفید است. بعد از صبحانه‌ ی کامل می‌توانید برای خودتان یک جوشانده‌ی خوش طعم با برگ‌های تازه‌ی ریحان آماده کنید و خستگی را از همان ابتدا از خود برانید.
استحکام دندان: ریحان منبع بی‌نظیری از ویتامین K است که اثر فوق‌العاده‌ای در حفظ سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها دارد. ویتامین K می‌تواند به جذب کلسیم در بدن کمک کند و از ضعیف شدن استخوان‌ها جلوگیری کند.

چگونگی مصرف ریحان برای درمان بیماریها

محل گزیدگی حشرات را از ضماد ریحان بگذارید.
برای گلودرد از دم‎کرده ریحان با مخلوطی از عسل مزمزه کنید.
جویدن تخم ریحان باعث تیز شدن دندان می‎شود.
دم کرده برگ ریحان اثر ضد تشنج درد مقوی و مدر است .
خوردن ریحان دستگاه هاضمه راتقویت می کند .
دم کرده برگ ریحان معالج سردردهای میگرن و عصبی است .
دم‎کرده تخم ریحان مسکن است و درجه حرارت بالای بدن را کاهش می‎دهد.
برگ ریحان ضد دل درد و بادشکن می‎باشد.
شربت تخم ریحان مفرح قلب است.
جوشانده ریحان تب بر است .
دم کرده تخم ریحان مسکن است .
تخم ریحان زیادکننده اسپرم و برطرف کننده ناتوانی جنسی است.
برای سینوزیت خشک کرده برگ ریحان به‎صورت انفیه استفاده می‎شود.
ریحان خاصیت باروری دارد.
جویدن ریحان زخم‎های دهان را از بین می‎برد.
برای درمان دل پیچه از دم‎کرده ریحان بخورید.
به خاطر داشتن ویتامینK در تخم ریحان برای خون دماغ و خونریزی بواسیر مفید است.
دم‎کرده ریحان برای رفع غم و اندوه معالجه نوارستنی مفید است. ۴۰ گرم برگ ریحان را در یک لیتر آب جوش ۲۰ دقیقه دم کنید روزی ۳ فنجان میل کنید.
برای سیاه سرفه: ریحان ۲۰ گرم + آویش ۲۰ گرم در یک لیتر آب به مدت ۲۰ دقیقه دم‎کرده و ۲ قاشق غذاخوری عسل به آن اضافه کنید هر نیم ساعت چند جرعه بنوشید.
برای ورم پستان ریحان را در گلاب خیس کرده کمپرس کنید.
کسانی که کارهای فکری بیش از حد دارند ریحان را در برنامه غذایی خود قرار دهند.
ریحان ضد کم ‎خونی است دم‎کرده آن مانند چای و خام آن همراه غذا استفاده شود.

خوردن ریحان باعث رشد کودکان می‎شود.
ریحان بازکننده و درمان کننده ناراحتی‎های قاعدگی می‎باشد.
جهت درمان استفراغ عصبی ۲۰ گرم برگ سرشاخه گلدار ریحان را در ۵۰۰ سی‎سی آب دم‎کرده روزی ۳ فنجان بخورند.
جهت درمان اسپاسموفیلی (تحریک‎پذیری شدید عضلی) ۲۰ گرم برگ‎های سرشاخه ریحان دم‎کرده روزی ۳ لیوان بخورند.
ریحان برای تصلب شرایین مفید و از سکته قلبی جلوگیری می‎کند.
خوردن ریحان باعث رفع بی‎خوابی می‎شود
بوکردن ریحان له شده سردرد مسافرین را تسکین می‎دهد.
نوشیدن یک فنجان دم کرده ریحان نفخ و گاز معده را از بین میبرد .
برگ ریحان درمان کننده ناراحتی های حاصل از نیش حشرات است کافی است که محل گزش حشرات را با برگ ریحان ماساژ دهید خارش و درد را برطرف می کند.
خوردن ریحان سیستم ایمنی بدن را افزایش می‎دهد.
بوی ریحان پشه و مگس را فراری می‎دهد.
دم کرده برگ ریحان درمان کننده سرگیجه است .
جویدن برگ ریحان برای زخم های دهان مفید است .
برای گل مژه و تحریکات چشم ریحان را با گلاب مخلوط نموده میل کنید و به‎صورت کمپرس روی چشم بگذارید.
جهت پادرد از آب ریحان به‎صورت مالیدن استفاده شود.
تخم ریحان برای رفع دل درد مفید است .
مالیدن آب ریحان بر روی پوست ممکن است کک مک را از بین ببرد هنگامی که آب ریحان مالیده شد چند دقیقه‎ای در معرض نور آفتاب قرار بگیرید.
اگر خواستید مرغ یا مرغابی درست کنید یک دسته ریحان را داخل شکم آن بریزید تا غذای شما خوشمزه و سهل‎الهضم شود.
برای تسکین دردزانو می‎توان آب ریحان را گرفته در روغن کنجد با حرارت ملایم گذاشته تا آب ریحان بخار شود، از روغن حاصله روی زانو بمالید.
کسانی که بی‎خوابی آنان در اثر اعتیاد به الکل است ۵ برگ ریحان را در یک لیوان آب جوش به مدت ۱۵ دقیقه دم‎کرده و نیم‎ساعت قبل از خواب میل کنند.
اگر تخم ریحان را بکوبید و با صمغ عربی مخلوط کنید داروی خوبی برای درمان اسهال است .
برگ ریحان اثر زیاد کننده شیر دارد و مادران شیر ده حتما باید از این گیاه استفاده کنند .
دم کرده دانه ریحان برای درمان ورم کلیه و ترشحات زنانه بکار می رود .
برگ ریحان را همراه غذا بخورید در هضم غذا موثر است .
اگر گلدان ریحان را جلوی پنجره بگذارید حشرات و مگس را فراری می دهد و آنها و داخل خانه نخواهند شد .
گیاه دارویی ریحان در کاهش استرس و آرام سازی بدن نیز موثر شناخته شده است.

مضرات ریحان

ریحان سرشار از خواص درمانی می باشد اما هر چیزی به اندازه مصرف کردن صحیح است اگر بیشتر از میزان موردنیاز بدنتان مصرف کنید احتمال آسیب به بدن وجود دارد. در مورد ریحان نیز به همین صورت است. ریحان سرشار از منابع غنی و خواص درمانیست اگر بیش از اندازه مصرف شود آسیب بدنی به همراه دارد.

کاهش باروری
ایجاد انقباضات رحمی
تداخل با داروهای رقیق کننده خون
افت شدید قند خون
پوسیدگی دندان

همچنین بخوانید: خواص پونه ، خواص زیره سیاه