بلیچینگ دندان (سفید کردن دندان ها) و مزایا و معایبی که دارد
بلیچینگ دندان یکی از تکنیک های پرطرفدار سفید کردن دندان می باشد. دندان یکی از عوامل اثرگذار در زیبایی صورت می باشد و اثر فراوانی روی برداشت نخستین انسان ها از شما خواهد داشت. عوامل متعددی زیبایی و سفیدی دندان را به خطر خواهند انداخت: نوشیدن قهوه، مصرف سیگار و بالا رفتن سن. در صورتی که سفیدی طبیعی دندان خود را از دست داده‌اید، نگران نباشید! شما همچنان هم قادر خواهید بود تا اندازه زیادی سفیدی دندان های خود را احیا کنید. با پیشرفت دندانپزشکی و بالا رفتن تقاضای افراد، بلیچینگ نیز به یکی از خدمات پرطرفدار تبدیل گشته است که قادر است دندان هایی سفید و جذاب به شما هدیه نماید.
در این روش از برخی مواد شیمیایی استفاده می کنند که موجب اکسید شدن رنگدانه هایی می گردد که بر مینا یا حتی عاج دندان رسوب کرده‌اند و به این شکل موجب سفیدی دندان می گردد. نکته‌ای که در بلیچینگ باید به آن توجه این است که در صورتی که این مواد شیمیایی بیش از اندازه روی دندان بمانند قادر خواهند بود به دندان آسیب بزنند و موجب حساسیت یا دندان درد گردند. پس در انتخاب دندانپزشک حساسیت فراوانی به خرج بدهید و ترجیحا از امتحان نمودن آن در خانه پرهیز کنید.
مانند هر تکنیک و درمان دیگری در دندانپزشکی، ویزیت دکتر دانپزشک جهت بلیچینگ نیز دارای اهمیت فراوانی است.
تا انتهای این مطلب با همراه ما باشید تا با این تکنیک آشنا شوید و بدانید بلیچینگ دندان دارای چه مراحلی می باشد دارد و چه نتایجی را به شما ارائه خواهد داد.
بلیچینگ دندان چیست؟
خیلی از افراد بلیچینگ را با سفید نمودن دندان اشتباه می گیرند. خوب است بدانید که سفید کردن دندان دارای راه‌های متفاوتی می باشد و بلیچینگ تنها یکی از این روش ها می باشد. دندان از دو قسمت مینا و عاج تشکیل شده است. مینای دندان همان قسمت سفید دندان می باشد و عاج در زیر مینا قرار دارد. به تدریج و با بالا رفتن سن ضخامت مینای دندان کمتر خواهد شد و این موضوع موجب می شود که عاج دندان نمایان گردد و دندان به رنگ زرد دیده شود. برخی اوقات به علت استفاده از رژیم غذایی نامناسب یا مصرف سیگار رنگدانه‌های تیره وارد ساختار مینای دندان می شود و موجب می شوند دندان سفیدی خود را از دست بدهد و تیره شود. این مواد غذایی عبارت اند از قهوه، نوشابه، سس ها و غیره. بلیچینگ با استفاده از مکانیزمی که دارد موجب خارج شدن رنگدانه ها از ساختار دندان می شود و موجب سفید شدن دندان خواهد شد.
چگونگی سفید شدن دندان در بلیچینگ
بلیچینگ با استفاده از مواد شیمیایی که قسمت اصلی آن از پراکسید هیدروژن به وجود آمده است موجب اکسید شدن رنگدانه های رسوب کرده در مینای دندان می گردد و به مرور از مینا عبور می کند و به عاج نیز نفوذ می کند و رنگ عاج را هم روشن تر می کند. به این شکل موجب سفید تر شدن دندان و اصلاح نمودن لبخند می گردد. این روش نسبت به کامپوزیت و لمینت دندان کمتر به مینای دندان آسیب خواهد رساند و مقرون به صرفه تر است.
بلیچینگ دندان برای کسانی مناسب است که دندان های سالمی دارند اما کمی زرد شده است. این تکنیک برای دندان های قهوه ای کمتر نتیجه بخش می باشد و روی لکه های بنفش و خاکستری هیچ اثری نخواهد داشت.
در بلیچینگ دندان از چه موادی استفاده خواهد شد؟
ماده اساسی و سفیدکننده دندان در آفیس بلیچینگ ، پراکسیدهیدروژن و در هوم بلیچینگ پراکسیدکربامید می باشد. در هر صورت این دو ماده نباید به‌هیچ عنوان در تماس با لثه یا دندان های پوسیده قرار بگیرد، به این دلیل که موجب حساسیت و آسیب رسیدن به لثه و دندان خواهد شد. بدون مشورت با دندانپزشک به‌هیچ عنوان از این مواد استفاده ننمایید به این دلیل که ممکن است موجب سایش و از‌بین رفتن مینای دندان و تحلیل رفتن و زخم شدن لثه شود.
بلیچینگ یکی از تکنیک های سفید کردن دندان است که با استفاده از مواد شیمیایی رنگدانه ها را از دندان خارج می کند.
انواع روش های انجام بلیچینگ دندان
جهت انجام بلیچینگ لثه ها و دندان های شما باید سالم و بدون بیماری و زخم باشند تا نسبت به مواد شیمیایی مورد استفاده در بلیچینگ واکنش منفی نشان ندهند. پیش از اقدام به انجام بلیچینگ، دندانپزشک شرایط دهان و دندان شما را بررسی خواهد کرد تا اطمینان پیدا کند شما کاندیدای خوبی برای انجام این عمل هستید یا نه. به صورت کلی دو تکنیک جهت بلیچینگ وجود دارد که عبارت اند از:
- بلیچینگ در کلینیک دندانپزشکی یا Office Bleaching
- بلیچینگ دندان در خانه یا Home Bleaching
انجام بلیچینگ در کلینیک دندانپزشکی یا Office Bleaching
این مدل بلیچینگ در مطب توسط دندانپزشک انجام می گیرد و نسبت به روش بلیچینگ خانگی سریع تر و مؤثرتر است به این معنا که دندان‌ها زودتر سفید می‌شوند، ولی از لحاظ ماندگاری نسبت به روش خانگی ضعیف تر می باشد. آفیس بلیچینگ ایمن ترین روش بلیچینگ است، به این دلیل که توسط دندانپزشک در کم ترین زمان انجام می شود. در آفیس بلیچینگ برای سفید کردن دندان از هیدروژن پراکسید با غلظت معینی استفاده می شود و احتمالا احتیاج باشد دو الی سه جلسه این کار تکرار گردد تا بیشترین تأثیر را داشته باشد.
مراحل آفیس بلیچینگ
- پیش از انجام بلیچینگ احتمالا باید دندان شما جرم گیری گردد ولی اگر دندان‌هایتان جرم ندارد این مرحله حذف می شود.
- جهت شروع بلیچینگ، دندانپزشک برای دسترسی یافتن به تمام سطوح دندان‌ها از یک وسیله دندانپزشکی برای باز شدن دهان استفاده می کند.
- مرحله بعد تأمین امنیت و حفاظت لثه می باشد. برای این کار دندانپزشک روی لثه را با ژل محافظ می پوشاند و با استفاده از نور آبی آن را در طی انجام بلیچینگ روی لثه ثابت نگه خواه داشت تا مواد سفید کننده دندان به لثه آسیب وارد نکند و موجب حساسیت آن نشود.
- بعد از آن دندان را به یک محلول اسیدی آغشته می کند و یک ماده‌ی اکسید کننده (پراکسیدهیدروژن) را با غلظت خیلی بالا به مدت 15 الی 30 دقیقه بر دندان اعمال می کند.
- در طول زمانی که سفید کننده روی دندان ها قرار می گیرد، دندانپزشک دندان را در معرض لیزر قرار خواهد داد. این نور یا لیزر موجب فعال شدن مواد شیمیایی و تأثیرات بیشتر مواد سفید کننده می گردد. بخاطر همین به این روش بعضی افراد بلیچینگ دندان با لیزر نیز می گویند.
- امکان دارد نیاز باشد مرحله قبل چند بار تکرار گردد تا به بهترین نتیجه برسید. یعنی هر بار بین 20 الی 30 باید دندان ها درحالی که به پراکسید هیدروژن آغشته می باشند زیر لیزر قرار بگیرند. دندانپزشک نیز هر بار مقدار سفیدی را چک می کند تا از اثر آن مطمئن گردد.
- احتمالا برای تاثیر بیشتر و دوام داشتن بلیچینگ، پزشک پیشنهاد می کند که چند جلسه بلیچینگ خانگی نیز انجام دهید.
بلیچینگ فوری دندان
اخیرا یک تکنیک جدید در زمینه سفیدی دندان ارائه گردیده است که به پاور بلیچینگ (بلیچینگ قوی) مشهور است و در ایران از آن به عنوان بلیچینگ فوری دندان یاد می شود. این روش در اصل از پراکسید هیدوروژن خیلی غلیظ استفاده می کند و دندان های شما فقط در یک جلسه کاملا سفید می گردد اما دقت کنید که روش های کوتاه مدت ماندگاری کمتری هم دارند و امکان دارد شما دوباره ناچار شوید که آن را تکرار نمایید.
بلیچینگ دندان در خانه یا Home Bleaching
در هوم بلیچینگ شما باید تحت نظر پزشک این کار را انجام بدهید به این شکل که: شما یک بار به دندانپزشک مراجعه خواهید نمود. پزشک قالب دندان شما را می گیرد و به لابراتور می فرستد تا ظرف 2 الی 3 روز یک قالب شفاف به اسم «تِرِی» برایتان ساخته شود. این قالب مطابق با دندان شما ساخته شده است. دندانپزشک این قالب را همراه با ژل سفید کننده و دستورالعمل اجرا و مصرف آن به شما می دهد. شما باید طبق دستور پزشک بین 3 هفته الی یک ماه از آن ها استفاده نمایید تا به نتیجه دلخواه خودتان برسید. توجه داشته باشید که برای اثر بخشی بیشتر نباید بیش از دفعات توصیه شده از بلیچینگ خانگی استفاده نمایید؛ به این دلیل که ممکن است مواد شیمیایی موجود در آن، موجب حساسیت بیش از اندازه لثه گردد و به آن آسیب رساند.
مراحل انجام هوم بلیچینگ
- پس از اینکه قالب را از دندانپزشک خود دریافت نمودید می توانید این مراحل را انجام دهید:
- اگر دندان هایتان دارای جرم است پیش از بلیچینگ باید آن را در مطب جرم گیری نمایید به این دلیل که جرم و پلاک دندانی مانع از ورود مواد سفید کننده به ساختار مینای دندان خواهد شد.
- قبل از انجام بلیچینگ باید مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده نمایید تا روی دندان کاملا تمیز باشد و ماده سفید کننده بتواند وارد ساختار دندان گردد.
- ماده سفید کننده دندان یعنب پراکسیدکربامید را درون تِرِی (قالب دندان) بریزید. در هر فضای دندان باید یک قطره از ماده سفیدکننده ریخته شود.
- تری را روی دندان‌های خود بگذارید.
- دقت داشته باشید که مواد درون محفظه به بیرون نشت پیدا نکند و با لثه تماس نداشته باشد. این ماده به خیلی برای لثه مضر می باشد و موجب حساسیت آن می گردد. در صورتی که مواد از محفظه بیرون آمد با دستمال آن را خیلی سریع پاک کنید.
- شما باید قالب را حداقل به مدت 3 ساعت روی دندان قرار دهید و پس از برداشتن آن، با مسواک محلول را از روی دندان بشویید.
- توجه کنید که هر دو ساعتی که جهت انجام بلیچینگ صرف می کنید تنها مخصوص یک فک است.
- طول زمان درمان در هوم لیچینگ حدود دو هفته می باشد و شما باید هر شب 3 الی 6 ساعت قالب را بر دندان خود قرار دهید.
- در صورت ایجاد حساسیت دندان، بهتر است سه روز روند بلیچینگ را متوقف نمایید تا دندان ها استراحت نمایند.
- پس از استفاده از قالب، آن را با مسواک و آب بشویید و در یک پلاستیک فریزر قرار دهید و همراه با ژل در یخچال بگذارید.
کدام تکنیک بلیچینگ بهتر می باشد؟
متخصصین این حوزه عقیده دارند که بهترین نتایج زمانی رخ می دهد که هر دو این روش ها در کنار هم رخ دهد زیرا که آفیس بلیچینگ در زمان کوتاه‌تری نتیجه بخش می باشد اما هوم بلیچینگ نتایج ماندگارتری را ارائه خواهد داد. یعنی شما باید ابتدا در مطب دندانپزشکی آفیس بلیچینگ را انجام بدهید بعد ازآن تحت نظر دندانپزشک خود مراحل و دوره درمان را با هوم بلیچینگ به پایان برسانید. البته شما باید هرچند مدت یک بار این کار را تکرار نمایید تا نتایج به شکل دائمی باقی بمانند.
بلیچینگ دندان تا 6 لایه دندان را سفید می کند و حدود 3 درجه می تواند رنگ دندان را عوض کند. این روش بیشتر روی دندان‌های زرد اثر می گذارد. پیش از انجام بلیچینگ درباره توقعات و انتظاراتتان از تأثیرات بلیچینگ با دندانپزشک خود صحبت نمایید تا با توجه به ساختار دندان، شما را درباره نتایج بلیچینگ آگاه و شفاف نماید. در صورتی که دندان شما خاکستری و سیاه است بلیچینگ نخواهد توانست کمک فراوانی به شما کند و باید روش های درمانی دیگری مانند کامپوزیت را امتحان نمایید.
پیش از بلیچینگ دندان چکار هایی باید انجام دهیم؟
قبل از انجام بلیچینگ باید سلامت دندان و لثه را از هر نظر بررسی نمایید و در صورت مشاهده هر نوع مشکل آن ها را رفع نمایید. به عنوان مثال در صورتی که دچار بیماری پریودنتال هستید و لثه های شما تحلیل رفته است یا دچار التهاب و آفت لثه می باشید این موارد باید درمان گردند. از سوی دیگر سلامت دندان ها از لحاظ پوسیدگی خیلی مهم است. در صورتی که دندان شما احتیاج به ترمیم یا پرکردن دارد اول باید این موارد را رفع نمایید بعد اقدام به انجام بلیچینگ دندان نمایید. شایان ذکر است که جهت انجام بلیچینگ امکان دارد نیاز باشد دندان را جرم گیری نمایید تا سطح آن عاری از پلاک دندانی شود و ماده سفید کننده بتواند به همه نقاط دندان نفوذ نماید.
مراقبت های پس از انجام بلیچینگ
- کارهای زیر را انجام دهید تا از دندان ها در هنگام انجام بلیچینگ محافظت نمایید و بهترین نتیجه را کسب کنید:
- بعد از انجام بلیچینگ، لثه تان را با آب گرم بشویید تا تمیز گردد. می توانید مقداری لثه را ماساژ دهید تا التهاب آن کمتر شود.
- در روزهای پس از بلیچینگ روزی دوبار دهان خود را با آب گرم شست و شو دهید.
- به هیچ عنوان بعد از بلیچینگ سیگار و قلیان نکشید تا ماندگاری آن پایین نیاید.
- تا 1 روز از مصرف خمیردندان های رنگی اجتناب نمایید. تلاش کنید چند روز اول از خمیردندان های ضدحساسیت استفاده نمایید تا دندان هایتان کمتر دچار حساسیت شود.
- از مصرف نمودن غذاها یا نوشیدنی های خیلی سرد خودداری کنید.
- بعد از یک هفته باید به دندانپزشکتان مراجعه نمایید تا وضعیت دندان هایتان را بررسی کند.
از چه غذاهایی پس از بلیچینگ نباید استفاده کرد؟
- جهت ماندگاری و اثر بخش بودن بلیچینگ، احتیاج است یک سری اقدامات انجام دهید یا از انجام بعضی کارها اجتناب نمایید که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
- تا 24 ساعت اول از مواد غذایی با رنگدانه های زیاد استفاده ننمایید.
- در روزهای بعد از بلیچینگ سعی کنید از مواد غذایی رنگی مثل انواع سس و شکلات استفاده نکنید اما در صورتی که استفاده کردید خیلی سریع دندان های خود را شست و شو دهید. استفاده از غذاهایی مانند سیب زمینی پخته، نان سفید، لبنیات و برنج هیچ مانعی نخواهد داشت.
- از مصرف نوشیدنی هایی که می توانند باعث ایجاد لکه روی دندان شوند اجتناب کنید. مانند: نوشابه و قهوه.
- تا یک روز از مصرف میوه های رنگی مثل انار و آلبالو اجتناب نمایید اما می توانید از میوه‌هایی مانند سیب و موز استفاده کنید دقت کنید که حتما پوست سیب را بگیرید.
- مصرف نوشیدنی های بی رنگ مانند شیر و آب پس از بلیچینگ مانعی نخواهد داشت.
چه هنگامی دندان های ما به بلیچینگ نیاز خواهد داشت؟
- زرد شدن دندان به علت بالا رفتن سن و نازک شدن مینای دندان
- زرد شدن دندان به علت نوشیدن نوشیدنی های رنگی با رنگدانه های خیلی نافذ مانند قهوه، چای، نوشابه و دیگر نوشیدنی های کافئین دار
- رژیم غذایی نادرست و استفاده بیش از اندازه از مواد قندی یا مصرف غذاهای رنگی مانند انواع سس: سس سویا، سس کچاپ، سس خردل و غیره.
- زرد شدن و لکه گرفتن دندان به دلیل استعمال دخانیات مانند سیگار و قلیان
- زردی دندان به علت عدم رعایت بهداشت دندان و دهان.
بلیچینگ دندان برای چه افرادی مناسب می باشد؟
بلیچینگ دندان برای کسانی مناسب است که دندان هایی صاف و مرتب دارند و تنها می خواهند دندان هایشان سفید و درخشان گردد. این روش هیچ تاثیری بر حالت و شکل دندان نخواهد داشت. در صورتی که تمایل دارید هم شکل دندان را عوض کنید و هم رنگ آن را اصلاح نمایید نیاز به کامپوزیت یا لمینت دندان خواهید داشت.
چه افرادی نمی توانند از بلیچینگ استفاده نمایند؟
- اشخاصی که دچار حساسیت لثه هستند.
- افرادی که بیماری‌های لثه دارند و لثه آنها دچار تحلیل گشته است مانند بیماری پریودنتال. این اشخاص پس از درمان شدن لثه می توانند از بلیچینگ استفاده نمایند.
- کسانی که دچار پوسیدگی دندان می باشند. جهت انجام بلیچینگ، دندان باید عاری از هرگونه پوسیدگی باشد، به این دلیل که ممکن است مواد سفید کننده به درون پوسیدگی نفوذ نماید و موجب ایجاد حساسیت دندان شود. این افراد پیش از بلیچینگ می توانند پوسیدگی دندان را ترمیم نمایند.
- بلیچینگ برای کسانی کاربرد دارد که دندان‌های سالمی دارند و هدف آن ها تنها سفید کردن دندان‌ها می باشد.
معایب انجام بلیچینگ دندان
- یکی از عیوب بلیچینگ دندان دائمی نبودن آن می باشد. بعد از گذشت یک الی 3 سال نتایج بلیچینگ به تدریج از بین می رود. ساختار دندان ها به صورت طبیعی مستعد تغییر رنگ می باشد. جهت ماندگاری نتایج بلیچینگ می توانید هر از گاهی آن را تکرار نمایید.
- دومین عیب بلیچینگ دندان این است که اگر به دست دندانپزشک حرفه‌ای انجام نگردد و مواد اکسید کننده بیش از اندازه روی دندان بماند ممکن است موجب حساسیت دندان و دندان درد گردد.
- تکنیک بلیچینگ خانگی چون توسط خود شخص اجرا می شود ممکن است با خطا روبرو شود و به دندان آسیب وارد کند.
- در صورتی که از مواد با کیفیت در بلیچینگ استفاده نگردد پیامدهای خیلی بدی خواهد داشت.
- اثر بلیچینگ دائمی نمی باشد و بعد از حدود 2 سال مجددا باید تمدید گردد.
فرق بلیچینگ دندان و جرم گیری دندان
جرم گیری دندان مثل بلیچینگ دندان راهی جهت سفید‌شدن دندان می باشد با این فرق که جرم گیری، املاح رسوب کرده بر دندان و پلاک ها را پاکسازی خواهد کرد و کاری به ساختار مینای دندان نخواهد داشت، ولی بلیچینگ دندان لکه هایی را که به شکل ژنتیکی یا محیطی بر دندان افتاده‌اند از بین خواهد برد و با نفوذ به ساختار دندان و عاج موجب روشن تر شدن رنگ دندان می گردد.