اشک مصنوعی چیست و مصرف خودسرانه آن چه عوارضی دارد؟
اشک مصنوعی چیست؟
قطره اشک مصنوعی یا (artificial tears) نوعی دارو است که به منظور تسکین خشکی چشم و تحریک چشم مصرف می شود.
این محصول ممکن است حاوی یک یا بیشتر از مواد زیر باشد:
- کربوکسی متیل سلولز
- دکستران
- گلیسیرین
- هایپروملوز (hypromellose)
- پلی اتیلن گلیکول ۴۰۰ (PEG ۴۰۰)
- پلی سوربات
- پلی وینیل الکل و پروپیلن گلیکول و سایر مواد
داروهای روان کننده ، چشم را مرطوب نگه می دارند و باعث حفاظت چشم در مقابل آسیب و عفونت می شوند. این داروها علائم خشکی چشم را کاهش می دهند.
خشکی چشم یک بیماری شایع است که هنگامی رخ می دهد که چشم به اندازه ی کافی اشک تولید نکند.
موارد مصرف اشک مصنوعی
اشک مصنوعی در موارد کمبود ترشح اشک در نارسایی ترشح اشک و رفع خشکی و تحریک چشم در سندرمهای خشکی چشم متوسط تا شدید به کار برده می‌شود. همچنین برخی منابع بر استفاده از اشک مصنوعی جهت نرم کردن چشم در موقع استفاده از لنز تماسی سخت (Hard Contact Lens) نیز تأکید کرده‌اند.
طریقه مصرف اشک مصنوعی
در بالغین و کودکان: یک قطره از محلول یا قطرهٔ استریل چشمی ، ۳ تا ۴ بار در روز داخل چشم چکانده می‌شود.در صورت لزوم به دفعات بیشتر نیز می‌توان از این دارو بهره برد. در برخی منابع قید شده که از این قطره تا حداکثر سی روز(یک ماه) می‌توان استفاده کرد.
نحوه عملکرد اشک مصنوعی
اشک مصنوعی با ایجد ثبات و ضخیم نمودن لایه بریونی اشک و همچینن به تاخیر انداختن زمان تجزیه اشک، می تواند قرنیه را مرطوب نگه دارد.
اشک مصنوعی دارای عملکرد فیزیکی-شیمیایی است. به خوبی به سطح قرنیه و ملتحمه می چسبد و رطوبت کافی چشم را ایجاد می‌کند.
اشک مصنوعی تحریک ناشی از پلک زدن بیش از حد را در اثر کمبود اشک رخ می‌دهد را کاهش داده و علائم خشکی سطحی را نیز کاهش می دهد.
عوارض خشکی چشم
- باعث دید دوتایی
- عفونت
- زخم قرنیه
- و یا حتی نابینایی
دلایل عمده ی خشکی چشم
- باد
- آفتاب
- تهویه نامناسب
- استفاده بیش از حد از کامپیوتر
- مطالعه
- افزایش سن
- جراحی های چشم
- بیماری های خاص مانند شوگرن و سایر بیماری های روماتولوژی
- داروهای خاص مانند آنتی هیستامین
- مصرف سیگار و قلیان
برخی از افراد برای کاهش علائم خشکی چشم از قطره های چشم بدون نسخه(OTC) یا نسخه ای استفاده می کنند که قطره ی اشک مصنوعی از جمله آنهاست.
قطره های چشمی را خودسرانه مصرف نکنید
خارش، سوزش، قرمزی چشم، احساس شن ریز در چشم، خشکی چشم ممکن است احساس ناخوشاینده به فرد منتقل کند و باعث شود فرد بدون مراجعه به پزشک متخصص به مصرف خودسرانه قطره های چشمی و اشک مصنوعی روی آورد که این اقدام مورد تایید پزشکان متخصص چشم نیست.
یک فوق تخصص قرنیه با توجه به استفاده خودسرانه برخی افراد از قطره اشک مصنوعی برای درمان خشکی چشم، بیان کرد:استفاده خودسرانه از این قطره موجب سرکوب علائم بیماری و تشدید علت زمینه ای می شود به همین دلیل به افراد دچار خشکی چشمتوصیه می شود برای درمان به پزشک مراجعه کنند.
دکتر مهدی حسینی، متخصص چشم و فوق تخصص قرنیه با توجه به افزایش دمای هوا و احتمال بروز خشکی چشم در افراد، گفت:گرمای هوا، گرد و غبار و وزش باد از جمله عوامل محیطی است که موجب بروز خشکی چشم در افراد می شود.
وی افزود:قرار گرفتن طولانی مدت در معرض این عوامل علاوه بر خشکی چشم احتمال بروز آلرژی و حساسیت چشمی را نیز افزایش می دهد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره علائم خشکی چشم، گفت:خشکی چشم با علائم شایعی مانند سوزش، خارش و احساس جسم خارجی در چشم بروز می یابد. در برخی موارد نیز خشکی چشم باعث کاهش دید در فرد می شود که این علامت با پلک زدن برطرف می شود.
حسینی در بخش دیگری از سخنانش یادآور شد:به دنبال افزایش دمای هوا استفاده از فن کویل، پنکه و کولر افزایش می یابد به گونه ای که برخی افراد ساعت ها خود را در معرض باد خنک این سیستم ها قرار می دهند که این امر نیز در برخی افراد به خصوص افراد مستعد احتمال بروز خشکی چشم را افزایش می دهد.
این متخصص چشم با توجه به عوارض بی توجهی به علائم خشکی چشم، خاطرنشان کرد:درمان نکردن خشکی چشم موجب بروز زخم قرنیه، عفونت قرنیه و حتی نابینایی می شود.
وی با تاکید براینکه افراد برای درمان خشکی چشم باید از مصرف خودسرانه قطره اشک مصنوعی خودداری کنند، عنوان کرد:در برخی موارد علت بروز خشکی چشم قابل درمان است، بنابراین افراد به جای درمان علامتی باید با مراجعه به پزشک بیماری خود را درمان کنند.