زگیل مقعد یکی از بیماری های شایع آمیزش جنسی است که باید درمان شود. بروز زگیل مقعد در مرد و زن شایع است ولی در خانم ها خطر بیشتری دارد. عامل اصلی به وجود آمدن زگیل مقعدی ویروسی به نام HBO است و به شدت مسری است.
زگیل مقعد یکی از بیماری های شایع گروه STD است و ابتلا به آن بین زن و مرد یکسان است ولی به دلیل اینکه محیط دستگاه تناسلی خانم ها طوری است که اجحتمال ابتلای زن به عفونت تناسلی بیش از مدان است، بروز زگیل مقعدی در خانم ها خطرناک تر است. زگیل مقعدی در خانم ها در ابتدا ممکن است به صورت برامدگی کوجک در درون یا اطراف مقعد بروز کند و به آرامی گسترش پیدا کند.
دلیل بروز زگیل مقعدی در خانم ها و آقایان چیست؟
عامل ایجاد این زگیل‌ها، نوعی ویروس انسانی موسوم به پاپیلوم یا اچ پی وی (HPV) است که به شدت مسری است. ویروس اچ پی وی تیپ‌های مختلفی دارد. برخی از تیپ‌های این ویروس خطر کمتری دارند و باعث به وجود آمدن زگیل‌هایی کوچک در اطراف ناحیه‌ی تناسلی و مقعد می‌شوند. این نوع زگیل‌ها با عفونت کمی همراه هستند و پس از گذشت ۱۸ الی ۲۴ ماه خود به خود از بین می‌روند. ولی این ویروس تیپ‌های پرخطرتری هم دارد که می‌توانند علاوه بر زگیل، عفونت‌های گسترده‌تری ایجاد کرده و باعث به وجود آمدن بیماری‌های مهلکی مثل سرطان دهانه‌ی رحم و واژن در زنان شوند.
عوارض
اجازه ندهید که ظاهر آرام و بدون درد این زگیل‌ها شما را گول بزند؛ هر چند که این زگیل‌ها در اولین مراحل بروز ممکن است به صورت برجستگی‌های کوچکی در حد سر سوزن ظاهر شوند، اما امکان دارد به مرور زمان، علاوه بر رشد کردن و بزرگ شدن، کل مقعد را پوشش دهند و تا ناحیه رکتوم و روده بزرگ هم پخش شوند؛ علاوه بر این اگر این بیماری در زنان اتفاق بیفتد، می‌تواند علائم بسیار ناراحت کننده‌ای مثل ورم و خارش واژن هم ایجاد کند. بنابراین همانگونه که گفته شد می‌توان گفت، به دلیل حساسیت بالای اندام تناسلی زنان، زگیل‌های مقعد، مخصوصا برای زنان خطرناک‌تر هستند؛ بزرگ شدن این زگیل‌ها ممکن است دستگاه تولید مثل زن را مسدود کند و همین باعث می‌شود که یک زن باردار مجبور به سزارین شود؛ زیرا در صورت زایمان طبیعی، زگیل مقعدی در زنان می‌تواند نوزادان را آلوده کند. مطالعات نشان داده که ارتباط نزدیکی بین ویروس و سرطان (به طور عمده سرطان دهانه رحم و سرطان
آلت تناسلی) وجود دارد.
ظاهر زگیل‌های مقعدی
زگیل‌ها ابتدا به شکل یک برجستگی بسیار کوچک در اطراف مقعد ظاهر می‌شوند؛ سپس با افزایش تعداد و اندازه، همانند گوشت اضافه قهوه‌ای رنگ، به شکل گل کلم دیده خواهند شد. رنگ این زگیل‌ها از قرمز گوشتی، زرد، صورتی تا قهوه‌ای روشن متغیر است.
راه‌های انتقال زگیل‌های مقعدی در زنان و مردان
ویروس اچ پی وی با تماس مستقیم از طریق دهان، مقعد، آلت تناسلی یا واژن از شخصی که به آن مبتلا است به شخص دیگر سرایت می‌کند. لازم است بدانید که رابطه جنسی برای انتقال آن الزامی نیست و این ویروس می‌تواند با تماس پوست به پوست نیز منتقل شود. حتی زمانی که زگیل قابل مشاهده نباشد، امکان انتقال ویروس وجود دارد. در طی سه ماه بعد از تماس فرد آلوده، زگیل مقعدی ممکن است در بیمار جدید خود را نشان دهد؛ البته گاهی این زمان بسیار طولانی‌تر می‌شود و ممکن است بیش از یکسال طول بکشد تا زگیل مقعدی خود را نشان دهد! در ادامه شایع‌ترین راه‌های انتقال این بیماری آورده شده است.
۱. مقاربت جنسی
اصلی‌ترین عامل انتقال زگیل‌های مقعد در زنان و مردان، مقاربت جنسی است. همچنین اشکال دیگر روابط جنسی مانند رابطه دهانی یا رابطه جنسی مقعدی نیز مسئول گسترش این عفونت هستند.
۲. انتقال مادر به کودک
شانس زایمان طبیعی با وجود زگیل‌های مقعدی در زنان، از بین می‌رود، زیرا در طی روند زایمان طبیعی، زمانی که جنین از مهبل مادر عبور می‌کند، می‌تواند ویروس را از طریق غشای مخاطی نازک بگیرد؛ به این ترتیب نوزاد نیز مبتلا به زگیل مقعدی خواهد شد!
علاوه بر این، در طی فرآیند مراقبت بیماران از نوزادشان، مانند تغذیه با شیر مادر، در آغوش گرفتن، بوسیدن و سایر تماس‌های نزدیک، می‌توانند نوزاد خود را آلوده کنند.
۳. زخم‌های باز پوستی
زخم‌های باز در اندام‌هایی که حاوی ویروس هستند، مانند اندام تناسلی، چشم‌ها، دهان یا مقعد، می‌توانند منبع زگیل‌های مقعد چه در مردان و چه در زنان باشند. در نتیجه اگر زخم بازی به طور تصادفی با مناطق حساس پوست شما تماس پیدا کند، احتمال بیشتری برای این بیماری خواهید داشت.
۴. واسطه‌های مرطوب
این ویروس در شرایط مرطوب به مدت طولانی زنده می‌ماند و به راحتی می‌تواند منتقل شود. بعضی از موارد مانند حوله‌های حمام، کاسه توالت، دستگیره‌های درب، ریش‌تراش و مسواک می‌توانند واسطه‌ای باشند که بیماری را گسترش دهند. هنگامی که این موارد در معرض قسمت‌هایی از بدن قرار می‌گیرند که شامل زگیل‌های ویروسی است، می‌توانند در صورت تماس دیگر افراد با آن‌ها به عنوان حامل ویروس وارد عمل شده و به راحتی دیگران را آلوده کنند.
۵. سیستم ایمنی ضعیف
جالب است بدانید بدن افرادی که از یک سیستم ایمنی قوی برخوردار است، قادر است طی ۱۸ ماه این ویروس را دفع کند و در مقابل، افراد مبتلا به سیستم ایمنی ضعیف، فارغ از جنسیت، بیشتر از دیگران دچار زگیل‌های مقعدی می‌شوند.
۶. خون
علاوه بر موارد گفته شده، این ویروس از طریق خون نیز منتقل می‌شود. بنابراین اشتراک سوزن در هنگام تزریق دارو و یا خون گرفتن از یک فرد بیمار نیز می‌توانند از جمله دلایل انتقال باشند.
پاسخ به سوالات احتمالی در رابطه با زگیل مقعد
چه کسانی در معرض ابتلای بیشتر قرار دارند؟
- داشتن رابطه جنسی محافظت نشده (عدم استفاده از کاندوم)؛ هرچند که کاندوم به طور کامل محافظت کننده نیست.
- داشتن شرکای جنسی متعدد
- مقاربت مقعدی
- داشتن رابطه جنسی یا تماس با فرد مبتلا به HPV
- داشتن رابطه جنسی در سنین پایین
- سیستم ایمنی ضعیف بدن
راه‌های پیشگیری از ابتلا به زگیل مقعدی در زنان و مردان چیست؟
- رعایت اصول بهداشتی در روابط جنسی
- نداشتن رفتار‌های جنسی پرخطر
- وفاداری به همسر و داشتن رفتار جنسی مسئولانه
- اجتناب از روابط جنسی با شرکای جنسی متعدد
- استفاده از کاندوم
- شستشوی دستگاه تناسلی
- ادرار کردن بعد از رابطه جنسی
- شستشو و انتخاب لباس زیر مناسب، از جمله راه‌های پیشگیری از این بیماری هستند.
چطور مطمئن شوم که زگیل مقعدی دارم؟
اگر احساس ناراحتی در مقعد یا ناحیه اطراف مقعد خود می‌کنید. بهتر است به پزشک مراجعه کنید. زگیل‌های مقعدی گاهی ممکن است موجب خونریزی یا خارش شوند. برخی افراد نیز ممکن است دچار ترشح خلط مانند از مقعد خود شوند.
نحوه تشخیص زگیل مقعدی در زنان چگونه است؟
معاینه بالینی عمدتاً بر معاینه مقعدی ـ روده‌ای و معاینه پرینه (ناحیه لگن) متمرکز است. در این معاینات ناحیه واژن در زنان یا آلت تناسلی در مردان برای یافتن زگیل بررسی می‌شود. معاینه مقعد و راست روده نیز با انگشت به منظور تشخیص افتراقی و اطمینان از عدم وجود توده انجام می‌شود. ممکن است برای مشاهده داخل کانال مقعد و اطمینان از نبود زگیل‌های بیشتر، آندوسکوپی نیز انجام شود. برای تشخیص زگیل مقعدی در زنان، معاینه با اسپکولوم نیز در کنار معاینه واژن انجام می‌شود.
راه‌های درمان زگیل مقعدی در زنان و مردان
روش‌های متعددی برای درمان زگیل مقعدی وجود دارد که می‌توان آن‌ها را در دو گروه خلاصه کرد؛ درمان‌های خانگی یا همان گیاهی، درمان‌های دارویی و یا جراحی که هر همه این روش‌ها نتیجه بخش بوده‌اند. واضح است که به نسبت شدت و گستردگی زگیل مقعدی، نوع درمان به سمت روش‌های قوی‌تر پیش خواهد رفت.
برخی درمان‌های گیاهی عبارتند از:
- استفاده از زردچوبه
- استعمال روغن کرچک
- استفاده از روغن پونه کوهی
- سرکه سیب و …
برخی از درمان‌های شیمیایی نیز عبارتند از:
- استفاده از دارو‌ها و لوسیون‌های موضعی مانند Podophyllin
- کرایوتراپی که همان منجمد یا فریز کردن با استفاده از نیتروژن مایع است.
- الکتروکوتر؛ در این روش پزشکان از جریان الکتریکی برای سوزاندن زگیل‌ها استفاده می‌کنند.
- لیزردرمانی که با استفاده از انرژی منتقل شده از نور شدید است. (این تکنیک معمولا برای موارد دشوار استفاده می‌شود.)
- و جراحی.
آیا درمان صد در صدی برای اچ‌پی‌وی وجود دارد؟
خیر؛ هنوز یک روش درمانی برای دفع کامل ویروس اچ پی وی از بدن وجود ندارد. تنها بر حسب توانایی سیستم ایمنی فرد مبتلا، ویروس ممکن است تا میزان زیادی غیرفعال شود و یا کاملا خارج شود. توجه کنید که افراد با از بین رفتن علائم بیماری، ممکن است همچنان ناقل ویروس باشند؛ تنها با تکرار آزمایش‌ها می‌توان از دفع کامل ویروس مطمئن شد.
روش های درمان زگیل با طب سنتی
توصیه های سنتی، گیاهی و خانگی
برخی افراد به طور کامل مایل اند با روش های خانگی و طب سنتی مشکل خود را حل کنند که برای رفع زگیل تناسلی روش های گیاهی و خانگی متعددی پیشنهاد می شود.
استفاده روغن کرچک
روغن کرچک جزو داروهای ضد زگیل تناسلی است، برای تحمل بوی بد این روغن می توان آن را با روغن نعناع مخلوط و روزی 3 مرتبه از آن استفاده کرد. استفاده از این روش برای کودکان ممنوع است.
استفاده از چسب نواری
این روش در سال 2007 میلادی و برای اولین بار در آمریکا مورد استفاده قرار گرفت. یکی از بهترین روش ها که تا 20 درصد در از بین بردن زگیل تناسلی موثر است، چسباندن چسب روی ناحیه مبتلا به مدت 6 روز و ادامه درمان تا حذف کامل زگیل هاست. چسباندن چسب در این روش حکم سمباده را دارد.
تخم گیاه کرچک
تخم گیاه کرچک آغشته به عسل از دیگر موارد درمان کننده زگیل است. این تخم رویه ای چوب مانند دارد و باید شکسته شود تا بتوان از ماده چرب داخل آن استفاده کرد. از ترکیب این ماده با عسل، پمادی به دست می آید که باید روی زگیل زده شود.
تاثیر سرکه سیب
شستن ناحیه مبتلا به زگیل با سرکه سیب به مدت 2 تا 3 هفته و هر روز. این روش بسیار دردناک است. ترب کوبیده شده مخلوط با سرکه هم می تواند موثر باشد. سیر، پیاز و پیاز دشتی له شده نیز همگی در رفع زگیل تاثیرگذارند، فقط ممکن است باعث حساسیت، قرمزی و سوزش پوست اطراف زگیل شوند. پس برای افرادی که پوست حساسی دارند توصیه نمی شود.
استفاده از سیر و ویتامین E
زدن روغن ویتامین E روی ناحیه مبتلا به زگیل و سپس گذاشتن سیر له شده هر 48 ساعت یک بار تا رفع دائم زگیل ها بسیار کمک کننده است.
خاصیت روغن پونه کوهی
روغن پونه کوهی که از خانواده نعناع است، یک درمان طبیعی برای ویروس HPV و همچنین کاهش تاثیر زگیل است. این یک درمان مقرون به صرفه است. قبل از استفاده برای کاهش سوزش باید روغن را کمی رقیق کرد.
استفاده از زردچوبه
زردچوبه خالص، کورکومین یک آنتی اکسیدان است که روی ویروس HPV با محافظت از سلول های DNA تاثیر می گذارد. همچنین تاثیر بسیار بزرگی روی انواع مختلف سرطان های رحم دارد.
روغن درخت چای
روغن درخت چای یک درمان طبیعی برای ویروس HPV است که خاصیت ضد ویروسی و ضد میکروبی برای کاهش فوق العاده زگیل است. این یک ماده ضد عفونی کننده داخلی و موضعی است که باعث افزایش سطح ایمنی بدن می شود.
