بهترین روش های درمان نازایی؛ راه های درمان ناباروری زنان و مردان

ناباروری و نازایی مسائلی هستند که برای بسیاری از زنان و مردان به عنوان یک چالش جسمی و روحی مطرح می شوند. این مسائل می توانند به عوامل مختلفی برگردند از جمله مشکلات فیزیولوژیکی، اختلالات هورمونی، عوامل زندگی مانند استرس و فشار روانی، تغذیه نامناسب، مصرف مواد مخدر و البته عوامل محیطی. برای تشخیص و درمان این مسائل، افراد به پزشکان و متخصصان زنانه و تراپی مراجعه می کنند که با استفاده از تست های مختلف و روش های تشخیصی، علل مشکل را تعیین کرده و برنامه های درمانی مناسب را پیشنهاد می دهند. این برنامه ها ممکن است شامل تکنیک های پزشکی مانند داروها، روش های جراحی، تراپی های هورمونی یا تکنولوژی های کمکی مانند باروری مصنوعی باشند.

علاوه بر این، تغییرات در سبک زندگی از قبیل تغذیه سالم، ورزش منظم، کنترل استرس و استراحت کافی نیز می تواند بهبود در موارد نازایی و ناباروری کمک کند. درک و پذیرش این واقعیت که نیاز به کمک حرفه ای داریم و جستجوی راه های موثر برای مقابله با این مشکلات، می تواند از تاثیرات روانی ناشی از آنها را کاهش دهد و راهی برای رسیدن به راه حل های موثرتر فراهم کند. در ادامه جزئیات بیشتری را از بهترین روش های درمان نازایی با شما در میان خواهیم گذاشت.

منظور از ناباروری چیست؟

ناباروری به وضعیتی اشاره دارد که زوجین پس از یک سال تلاش برای بارداری، با استفاده از روش های مناسب برای رابطه جنسی بدون استفاده از وسایل منع ضد بارداری، موفق به بارداری نشوند. این مشکل می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند مشکلات زندگی روزمره، عوامل محیطی، مشکلات جنسی، مشکلات فیزیولوژیکی در زنان و مردان، و اختلالات هورمونی باشد. برای تشخیص ناباروری، معمولاً زوجین به پزشکان متخصص باروری مراجعه می کنند که با استفاده از تست ها و بررسی های مختلف، علت این مشکل را تشخیص داده و برنامه های درمانی مناسب را تدوین می کنند.

این روش ها ممکن است شامل شرایط خاص پزشکی، روش های جراحی، تغییرات در سبک زندگی و مشاوره روانشناختی باشد. به عنوان یک چالش جسمانی و روحی، ناباروری می تواند تاثیرات ناخواسته ای بر زندگی روزمره و روابط فردی داشته باشد، بنابراین پشتیبانی از زوجین در این مسیر نیز بسیار مهم است.

علائم ناباروری در مردان چیست؟

سوال کلیدی که در بررسی روش های درمان نازایی مطرح می شود این است که نشانه بروز و ایجاد این مشکل در زنان و مردان چگونه است، در پاسخ به این سوال می توان به نکات ریز و درشت زیادی اشاره کرد. ادامه جریان، مهم ترین نشانه های ناباروری و مشکل جنسی در مردان را مرور می کنیم.

کاهش تعداد اسپرم

کاهش تعداد اسپرم یکی از علائم اصلی ناباروری در مردان است که معمولاً با تست های اسپرمولوژیک، یا آنالیز منی، تشخیص داده می شود. واحد اندازه گیری تعداد اسپرم در هر میلی لیتر منی به عنوان “میلیون در هر میلی لیتر” است. اگر تعداد اسپرم در هر میلی لیتر منی کمتر از میلیون ها باشد، این ممکن است به معنی کاهش نسبی تولید اسپرم باشد و می تواند تا حدی توانایی باروری را کاهش دهد.

این مشکل می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند عوامل زیستی، محیطی، رفتاری و هورمونی باشد. این موضوع معمولاً توسط متخصصان باروری تشخیص داده می شود و روش های درمانی مناسب شامل داروها، تغییرات در سبک زندگی، مداخلات جراحی، یا روش های کمکی برای باروری مانند تلقیح مصنوعی ممکن است در نظر گرفته شود.

اختلال در شکل و ساخت اسپرم

اختلال در شکل و ساخت اسپرم یکی دیگر از علائم ناباروری در مردان است که معمولاً با تحلیل نمونه های منی تشخیص داده می شود. در شرایط طبیعی، اسپرم ها دارای ساختار مناسب و شکل استانداردی برای حرکت و رسیدن به تخمک هستند. اما در برخی موارد، اسپرم ها ممکن است از لحاظ شکلی نامناسب یا از نظر ساختاری ناهمگون باشند، که می تواند به کاهش قابل توجه در توانایی باروری منجر شود.

این نقصان ممکن است به علت عوامل مختلفی از جمله عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی، عفونت ها، تغذیه نامناسب یا مصرف مواد مخدر اتفاق بیفتد. برای تشخیص این مشکل، معمولاً نمونه های منی تحت میکروسکوپ بررسی می شوند و تشخیص دقیق اختلالات شکلی و ساختاری اسپرم از طریق آنالیزهای مختلف انجام می گیرد. درمان این مشکل ممکن است شامل تغییرات در سبک زندگی، مصرف مکمل های مغذی، داروهای مخصوص، یا روش های کمکی برای باروری باشد که توسط تیم پزشکی متخصص تعیین و پیگیری می شود.

مطلب مشابه: بهترین زمان بارداری | بالا بردن شانس باروری | داشتن بارداری سالم

مشکلات ارتباطی جنسی

مشکلات ارتباطی جنسی می تواند یکی از عوامل مؤثر در ناباروری مردان باشد. ارتباطات جنسی نامناسب یا ناکارآمد می تواند به عواملی مانند استرس، اضطراب، یا افزایش فشار روانی منجر شود که همگی می توانند بر کیفیت اسپرم و عملکرد جنسی تأثیرگذار باشند. برخی مشکلات ارتباطی می توانند شامل ناتوانی در برقراری و حفظ ارتباط نزدیک جنسی، عدم اطمینان به توانایی جنسی، یا اختلالات جنسی مرتبط با روابط زناشویی باشد.

این مشکلات می توانند باعث کاهش تمایل به رابطه جنسی و در نتیجه کاهش فرصت های باروری شوند. اصلاح الگوهای ارتباطی، مشاوره جنسی و درمان های روان شناختی می توانند بهبود عملکرد جنسی و بالا بردن شانس باروری در مردان را فراهم کنند.

کاهش انگیزه جنسی

ضمن مواردی که اشاره شد، کاهش انگیزه جنسی یک مسأله پیچیده و چند وجهی است که ممکن است از عوامل فیزیولوژیک، روانی یا اجتماعی ناشی شود. این مشکل می تواند نتیجه عواملی مانند استرس، اضطراب، افسردگی، عوامل زندگی روزمره فشار آور، اختلالات هورمونی، عادات غذایی ناسالم، مصرف مواد مخدر یا الکل، بیماری های مزمن، داروها یا انتقال عوامل عفونی می باشد.

این وضعیت می تواند منجر به کاهش تمایل به فعالیت های جنسی و ازدواجی شود، که در نهایت می تواند به مشکلات روابط جنسی و در بعضی موارد به مشکلات باروری منجر شود. برای مقابله با کاهش انگیزه جنسی، اهمیت دارد که علت اصلی آن شناسایی شود. برنامه های درمانی می توانند شامل تغییرات در سبک زندگی، مشاوره روان شناختی، درمان های هورمونی یا درمان های دارویی باشد. همچنین، ارتباط با همسر یا شریک زندگی به منظور حمایت و تفهیم نیازهای روحی و جسمی یکدیگر نیز می تواند موثر باشد.

دردهای مرتبط با باروری در منطقه تحتانی

از سوی دیگر، دردهای مرتبط با باروری در منطقه تحتانی یا همان منطقه پایینی دستگاه تناسلی مردان، می تواند یکی از علائم ناباروری باشد. این دردها معمولاً می توانند به صورت مزمن یا تند و زمانی اتفاق بیفتند و ممکن است با دیگر علائم مانند سوزش، تورم، یا تغییرات در ترکیب رنگ منی همراه باشند.

علل این دردها می توانند متنوع باشند از جمله التهابات مختلف مانند التهاب های پروستات، التهاب های ادراری، التهاب های بیضه و آب سیست، ترشحات غیرطبیعی، تشنج ماهیچه ها و همچنین مشکلات ارتباطی جنسی. برای تشخیص دقیق، ممکن است نیاز به انجام آزمون های تشخیصی مانند آزمون های تصویربرداری، آزمون های نمونه برداری از منی یا ادرار، و مصاحبه با متخصصین پزشکی باشد. درمان درد در منطقه تحتانی ممکن است شامل مصرف داروها، تغییرات در رژیم غذایی، استفاده از روش های طبیعی مانند آب درمانی یا ماساژ، و در صورت لزوم، جراحی برای حل مشکلات فیزیکی باشد.

مطلب مشابه: علائم و نشانه های بارداری؛ تمام نشانه های باردار بودن خانم ها

مشکلات هورمونی

از سوی دیگر، مشکلات هورمونی می توانند یکی از عوامل مؤثر در ناباروری مردان باشند. هورمون ها نقش مهمی در تنظیم فعالیت های بدنی دارند، از جمله فرآیندهای تولید اسپرم و عملکرد جنسی. اختلالات هورمونی ممکن است منجر به کاهش تولید اسپرم، کیفیت نامناسب اسپرم یا عدم عملکرد نرمال ارگان های تولید مثلی شود که همگی می توانند باعث ناتوانی باروری شوند. برخی از عواملی که می توانند منجر به اختلالات هورمونی در مردان شوند، شامل عوامل روانی مانند استرس و اضطراب، بیماری های مزمن مانند دیابت و بیماری های تیروئید، استفاده از داروها یا مواد مخدر، و عوامل محیطی مانند تماس با مواد شیمیایی ضدعفونی کننده است.

درمان اختلالات هورمونی می تواند شامل داروهای هورمونی، تغییرات در سبک زندگی مانند تغذیه مناسب و ورزش منظم، و در بعضی موارد، جراحی باشد. درمان مناسب این اختلالات می تواند بهبود عملکرد جنسی و افزایش فرصت های باروری در مردان را فراهم کند.

اختلالات در سطح تستوسترون

سطح تستوسترون معمولاً توسط غده هیپوفیز و غده هیپوتالاموس در مغز کنترل می شود و هرگونه نقص در این سیستم می تواند به تخلیه غیرمنظم تستوسترون و یا کاهش سطح آن منجر شود. این اختلال می تواند منجر به مشکلاتی مانند کاهش انگیزه جنسی، کاهش کیفیت اسپرم، اختلال در عملکرد جنسی و کاهش تولید اسپرم شود که همگی از عوامل مهم ناباروری مردان هستند.

عوامل مختلفی ممکن است باعث کاهش سطح تستوسترون شوند، از جمله عوامل رفتاری مانند مصرف مواد مخدر و الکل، استرس روانی، تغذیه نامناسب و نقص ویتامین ها و مواد معدنی، تا عوامل فیزیولوژیکی مانند ژنتیک، عوامل محیطی، عوامل عفونی و آسیب های مربوط به سن. برای تشخیص و درمان این اختلالات، معمولاً نیاز به مشاوره و بررسی توسط پزشکان متخصص در زمینه هورمون ها و باروری است، که ممکن است شامل استفاده از داروهای هورمونی، تغییرات در سبک زندگی و تکنیک های مدیریت استرس باشد.

مشکلات نعوظ

مشکلات نعوظ یا اختلالات انگشتان می تواند یکی از عوامل ناباروری در مردان باشد که بر عملکرد جنسی و باروری تأثیر می گذارد. این مشکلات می توانند شامل ناتوانی در حفظ انگشتان برای مدت طولانی، اختلالات در نعوظ و ناتوانی در رسیدن به انزال باشند.

اختلالات نعوظ ممکن است به علت عوامل مختلفی از جمله مشکلات عصبی، مشکلات هورمونی، استفاده از مواد مخدر، استرس روانی، یبوست مزمن، بیماری های مزمن مانند دیابت و فشار خون بالا، و نقص تغذیه رخ دهند. برای تشخیص و درمان مشکلات نعوظ، معمولاً نیاز به مشاوره از پزشکان متخصص ارائه می شود که ممکن است شامل تاریخچه پزشکی، انجام آزمون های فیزیکی و آزمایش های مختلف، و مشاوره درباره راه های درمانی از جمله داروها، تغییرات در سبک زندگی، و مشاوره جنسی باشد. اهمیت تشخیص و درمان مناسب این مشکلات از جهت بهبود عملکرد جنسی و افزایش احتمال باروری بسیار زیاد است.

مطلب مشابه: اهمیت انجام تست ها و مشاوره با پزشک در مراقبت های پیش از بارداری

اختلالات ناشی از بیماری های مرتبط با باروری

بیماری هایی مانند التهابات اسپرم، کیست های اسپرماتوسل و اختلالات انتقال اسپرم می توانند منجر به کاهش تعداد و کیفیت اسپرم شوند که در نتیجه، باروری مردان را تحت تأثیر قرار می دهند. همچنین، بیماری هایی مانند دیابت، بیماری های تیروئید، عفونت های ناشی از عفونت های جنسی، و بیماری های ایمنی می توانند تأثیرات منفی بر روی باروری داشته باشند.

علاوه بر این، مشکلات جسمی مانند اختلالات در ساختار اندام های تناسلی مردان، ناپدیدی یا آسیب به اندام های تولید مثلی، و تغییرات در سطوح هورمون ها نیز می توانند عواملی باشند که به کاهش باروری منجر می شوند. شناسایی و مداخله سریع در بیماری های مرتبط با باروری از طریق مشاوره پزشکی و درمان مناسب می تواند بهبود فرصت های باروری در مردان را فراهم آورده و از ایجاد مشکلات بیشتر جلوگیری نماید.

علائم ناباروری در خانم ها چیست؟

در مورد مشکلات ناباروری سوالات زیادی مطرح می شود و این نقص در افراد مختلف به اشکال متعددی پدید می آید. در مورد مردان گفتیم، حالا لازم است که پیش از بررسی روش های درمان نازایی در خانم ها و آقایان، نشانه های آن در خانم ها را مرور کنیم.

پریود نامنظم

پریود نامنظم یکی از علائم ناباروری در خانم ها است که ممکن است به مشکلات تخمدانی یا هورمونی مربوط باشد. وقوع پریود به طور نامنظم معمولاً به معنای عدم رخداد مرتب و منظم قاعدگی است و ممکن است زمان هایی بین دوره های قاعدگی طولانی تر یا کوتاه تر از معمول باشد. علل این مسئله می تواند شامل نارسایی تخمدانی، عدم تعادل هورمونی، اختلالات در کیست های تخمدان، سن بالایی، استفاده از داروهای مختلف، استرس، ناراحتی های روانی و مشکلات بهداشتی دیگر باشد.

پریود نامنظم می تواند به عدم توانایی در بارداری اشاره کند، بنابراین در صورت مواجهه با این مشکل، مشاوره با پزشک و انجام آزمایشات تشخیصی مناسب ضروری است تا علت واقعی مشکل تشخیص داده شود و درمان مناسبی انتخاب شود.

درد های شدید قاعدگی

علائم ناباروری زنان ممکن است شامل چندین علامت باشد، اما یکی از مهم ترین علائم آن می تواند درد های شدید قاعدگی باشد. این دردها معمولاً در دوران قاعدگی و به صورت شدیدتر و مزمن تر از دردهای معمولی قاعدگی زنان ظاهر می شوند. این دردها ممکن است به شدت تأثیرگذار باشند و زن را از انجام فعالیت های روزمره بازداشت کنند.

علاوه بر دردهای شدید قاعدگی، ناباروری زنان ممکن است با سایر علائم همراه باشد از جمله اختلال در دوره قاعدگی، عدم تخمک گذاری، مشکلات در رحم یا لوله های فالوپی و مشکلات هورمونی. در صورت تجربه هر یک از این علائم، توصیه می شود که زن به پزشک مراجعه کرده و بررسی های لازم را انجام دهد تا علت احتمالی ناباروری و درمان مناسب تعیین شود.

مطلب مشابه: مراقبت های حین بارداری؛ مواردی که باید به آنها توجه کنید

تغییرات در خونریزی های قاعدگی

تغییرات در خونریزی های قاعدگی نیز از علائمی است که ممکن است به عدم بارداری اشاره داشته باشد. این تغییرات ممکن است شامل مواردی مانند طول و میزان خونریزی، رنگ و بافت خون ریزی، و میزان درد همراه با خونریزی باشد.

به عنوان مثال، خونریزی های بسیار سنگین، خونریزی های ناگهانی یا خونریزی های بیش از حد در مدت زمان قاعدگی ممکن است نشانه مشکلاتی مثل فیبروم های رحم، پلیپ های رحمی، یا اختلالات هورمونی باشند. همچنین، تغییرات در رنگ خونریزی (مانند رنگ سیاه یا قهوه ای)، بافت غیرعادی (مانند خونریزی های لخته ای یا زخمی) و درد شدید همراه با خونریزی می تواند نشانه های مشکلات جدی تری مانند التهابات رحم، آنومالی های رحمی، یا عفونت های جنسی باشد. اگر تغییراتی در خونریزی های قاعدگی مشاهده می شود، اهمیت مشاوره با یک پزشک برای ارزیابی دقیق و تشخیص صحیح این مسائل بیشتر می شود.

مشکلات در زندگی جنسی

از سوی دیگر مشکلات در زندگی جنسی، از جمله کمبود لذت در روابط جنسی، می توانند یکی از علائم ناباروری در خانم ها باشند. این مشکلات ممکن است به عوامل فیزیولوژیک و روانشناختی برمی گردند که تأثیر بسیاری بر عملکرد جنسی و لذت آن دارند. برخی از عوامل فیزیولوژیک شامل اختلالات هورمونی، مشکلات در ساختار تخمدان ها یا رحم، و عوارض جراحی می شوند که ممکن است تأثیر منفی بر لذت و رضایت از روابط جنسی داشته باشند.

همچنین، عوامل روانشناختی مانند استرس، اضطراب، افسردگی، تنش در روابط، یا تجربه های نامطلوب در زمینه جنسی می توانند منجر به کاهش لذت و ارتباط ناپایدار در روابط جنسی شوند. برای مقابله با این مشکلات، مشاوره با یک متخصص روانشناس یا پزشک متخصص می تواند بهبود وضعیت جنسی و بهبود احتمال بارداری را تسهیل کند.

تغییرات در سطح مایعات بدنی

تغییرات در سطح مایعات بدنی، از جمله افزایش ترشحات واژینال، می تواند نشانه ای از مسائل مختلف در سلامتی زنان باشد. افزایش ترشحات واژینال ممکن است ناشی از تغییرات هورمونی در دوره های مختلفی از چرخه قاعدگی، بارداری یا تغییرات دیگر در بدن زنان باشد. همچنین، عفونت های واژینال نیز می توانند عاملی برای افزایش ترشحات باشند، از جمله عفونت های قارچی، باکتریایی یا ویروسی.

این تغییرات ممکن است همراه با علائم دیگری مانند خارش، سوزش یا بوی نامطبوع همراه باشند. در هر صورت، اگر زن افزایش ناگهانی در ترشحات واژینال یا هر نوع تغییر دیگری در مایعات بدنی خود را مشاهده کند، می بایست به پزشک مراجعه کرده تا علت احتمالی بررسی شود و در صورت لزوم، درمان مناسب ارائه شود.

تغییرات در موی بدن یا موهای سر

ضمن آن تغییرات در موی بدن یا موهای سر نیز می توانند نشانه هایی از مشکلات ناباروری در خانم ها باشند. این تغییرات ممکن است شامل کاهش چگالی موهای سر، ریزش موهای بیش از حد، تغییرات در ساختار و بافت مو، یا حتی روند نامعمول رشد موها باشند.

اختلالات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) می تواند به تغییرات در موها منجر شود. همچنین، کمبود عناصر مغذی مانند آهن یا ویتامین D نیز می تواند تأثیرات منفی بر سلامتی موها داشته باشد و در نتیجه، اثرات آنها بر باروری را نیز تحت تأثیر قرار دهد. برای تشخیص دقیق علت این تغییرات و اقدامات درمانی مناسب، مشاوره با پزشک متخصص یا متخصص مو و پوست مورد نیاز است.

درد یا سوزش در منطقه تخمدان ها یا رحم

ضمن نکات و تفاسیری که در مورد بهترین روش های درمان نازایی و دلایل آن در زنان گفت، درد یا سوزش در منطقه تخمدان ها یا رحم می تواند یکی از علائمی باشد که به مشکلات ناباروری در خانم ها اشاره دارد. این دردها ممکن است به صورت مزمن یا تناوبی رخ دهند و معمولاً با دوره های قاعدگی همراه باشند.

این مسائل ممکن است به عواملی مانند التهابات تخمدان ها یا رحم، کیست های تخمدان، فیبروم های رحم، عفونت های جنسی، یا عوارض جراحی مرتبط باز گردند. برای تشخیص دقیق و درمان مشکل، ممکن است نیاز به مشاوره با پزشک متخصص باشد که با انجام آزمون ها و ارزیابی های لازم، علت واقعی مشکل را تشخیص دهد و برنامه درمانی مناسب را تجویز کند.

آزمایشات رایج باروری در زنان و مردان

در افراد می توان از روش های مختلف برای کنترل و بررسی ناباروری استفاده کرد. علم مدام در حال پیشرفت است و اگر یک سال دیگر در مورد روش های درمان نازایی صحبت کنیم، راه هایی که می توان آن ها را تشخیص داد چند برابر متفاوت شده اند.

آزمایش هورمونی (FSH، LH، اتروژن، پروژسترون)

آزمایش هورمونی یکی از مهم ترین روش های تشخیصی در بررسی باروری زنان است که شامل اندازه گیری سطوح هورمون های مهم از جمله Follicle-Stimulating Hormone (FSH)، Luteinizing Hormone  یا همان LH، اتروژن و پروژسترون می شود. سطوح این هورمون ها می توانند نشانگر عملکرد تخمدان ها و سیستم تنظیم هورمونی زنان باشند. برای مثال، سطح FSH معمولاً در دوران تخمک گذاری بالا می رود و سطح LH نیز باعث تخمک گذاری می شود. در صورتی که نقص در تولید یا تخلیه این هورمون ها وجود داشته باشد، می تواند به مشکلات باروری منجر شود. بررسی اتروژن و پروژسترون نیز در فرآیند تخمک گذاری و حفظ حاملگی نقش مهمی دارند. این آزمایشات می توانند به پزشک کمک کنند تا عامل موثر در مشکلات باروری را تشخیص داده و برنامه درمانی مناسبی را ترتیب دهد.

مطلب مشابه: بهترین و بدترین سن بارداری؛ عوارض باردار شدن در سن پایین و یا سنین بالا

آزمایش اسپرموگرام

آزمایش اسپرموگرام یکی از مهم ترین تست های در زمینه باروری مردان است که به منظور ارزیابی وضعیت اسپرم ها و کیفیت اسپرموزوئیدها انجام می شود. این آزمایش شامل اندازه گیری متغیرهای مختلفی مانند تعداد اسپرم ها در هر میلی لیتر نمونه، حرکت و شکل اسپرم ها، و همچنین بررسی وجود عوامل ناشی از التهابات یا عوارض دیگری است. اطلاعاتی که این آزمایش ارائه می دهد، به پزشکان کمک می کند تا مشکلات مرتبط با باروری را تشخیص دهند و طرح درمان مناسب برای افراد را تدوین کنند. این آزمایش معمولاً به طور اولیه در بررسی مردان با مشکلات باروری یا زوجینی که مدت طولانی بدون موفقیت تلاش برای بچه دار شدن داشته اند، انجام می شود.

آزمایش اسپرموگرام به عنوان یکی از ابزارهای ارزیابی باروری مردان، نقش بسیار مهمی در تشخیص عوامل مختلفی از جمله اختلالات هورمونی، التهابات، عوارض داروها، آسیب به اعضای تولید مثلی، و عوامل رفتاری و محیطی دارد.

آزمایش های تخمک گذاری

آزمایش های تخمک گذاری متشکل از مجموعه ای از روش ها و آزمون هایی هستند که برای ارزیابی عملکرد تخمدان ها و فرآیند تخمک گذاری در زنان استفاده می شوند. این آزمایشات شامل بررسی تخمک های پخته و آزاد شده از تخمدان ها، میزان سطح هورمون های مرتبط با تخمک گذاری مانند پروژسترون و اتروژن، و همچنین ارزیابی عملکرد تخمدان ها از طریق سونوگرافی می شود.

این آزمایشات معمولاً در جهت تشخیص عواملی که ممکن است به مشکلات باروری منجر شوند، انجام می شوند. با توجه به نتایج این آزمون ها، پزشک می تواند روش های درمانی مناسب را برای مدیریت و درمان مشکلات باروری زنان تعیین کند.

آزمایش های تخمدان (AMH، AFC)

از سوی دیگر، آزمایش های تخمدان شامل آزمون هایی مانند AMH  یا از سوی دیگر Anti-Mullerian Hormone و AFC  و به صورت کامل همان Antral Follicle Count هستند که برای ارزیابی سلامت و عملکرد تخمدان ها به کار می روند. آنتی مولریان هورمون (AMH) که توسط سلول های گرانولوزی تولید می شود، نشان دهنده توانایی تولید تخمک ها توسط تخمدان ها در زنان است. این آزمون به عنوان یک شاخص مفید برای پیش بینی تخمدان باقی مانده در زنان استفاده می شود، بنابراین برای ارزیابی میزان بقایای تخمدانی و تعیین میزان باقیمانده از ذخایر تخمکی بسیار حیاتی است.

همچنین، تعداد فولیکول های آنترال (AFC)، که توسط سونوگرافی تخمدان اندازه گیری می شود، نیز یکی از روش های معمول برای ارزیابی توانایی تولید تخمک ها و عملکرد تخمدانی است. این دو آزمون در کنار یکدیگر می توانند به پزشکان کمک کنند تا تشخیص دهند که آیا زنان ممکن است مشکلات تخمدانی داشته باشند و یا بهترین روش های درمانی برای آن ها چیستند.

آزمایش های پروفایل تیروئید

آزمایش های پروفایل تیروئید، مجموعه ای از آزمون هایی هستند که برای ارزیابی وضعیت عملکرد تیروئید، یک غده مهم در سیستم اندوکرین بدن، انجام می شوند. این آزمایش ها شامل اندازه گیری سطوح هورمون های تیروئیدی، از جمله تیروکسین (T4) و تری ایودوتیرونین (T3)، و همچنین هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) می شود.

این آزمون ها معمولاً برای تشخیص اختلالاتی مانند هیپوتیروئیدی (کاهش فعالیت تیروئید) یا هیپرتیروئیدی (افزایش فعالیت تیروئید)، نظارت بر درمان این اختلالات و یا ارزیابی خطرات مرتبط با عمل جراحی یا درمان های دیگر تیروئیدی استفاده می شوند. این آزمون ها می توانند در تشخیص ابتلا به بیماری های تیروئیدی، مانند هاشیموتو، بیماری گراوس، یا گلودر، کمک کنند. بر اساس نتایج این آزمون ها، پزشک می تواند تشخیص قطعی بگذارد و برنامه درمانی مناسب را تجویز کند.

آزمایش های پلی کیستیک

آزمایش های پلی سیستیک یک سری از آزمون ها و فرآیندهای تشخیصی هستند که برای تشخیص اختلال پلی سیستیک تخمدان (PCOS) استفاده می شوند. به طبع این روش بسته به شرایط و همین طور وضعیت جسمی و فیزیکی اشخاص انجام می گردد.

این آزمایشات شامل مجموعه ای از فرآیندهای تشخیصی هستند که به بررسی علائم و نشانه های PCOS می پردازند، از جمله اندازه گیری سطوح هورمون های مهم مانند اندروژن ها، FSH، LH و اتروژن، بررسی میزان اینسولین و همچنین انجام سونوگرافی بر روی تخمدان ها به منظور بررسی موجودیت عوارض فیزیکی مانند حجم بزرگ و تعداد بیش از حد تخمک گذاری. آزمایشات متعددی در تشخیص PCOS استفاده می شود و با توجه به نتایج این آزمون ها، درمان های مناسب مانند مدیریت وزن، کنترل هورمون ها و مدیریت عوارض این بیماری تعیین می شود.

روش های درمان ناباروری در زنان و مردان

راه ها و روش هایی که در طول زمان به تکامل رسیده اند، معمولا متداول ترین گزینه برای درمان نازایی در زنان و مردان هستند، در صورتی که شخصی قصد استفاده از آن ها را داشته باشد، نخست لازم است که مشاوره های پزشکی در این زمینه را دریافت و سپس نسبت به اجرای صحیح آن ها توسط پزشک اقدام می کند.

درمان دارویی برای تخمک گذاری زنان

درمان دارویی برای تخمک گذاری زنان معمولاً شامل استفاده از داروهایی است که هدف آن ها افزایش تعداد و کیفیت تخمک های تولید شده در هر دوره تخمک گذاری است. یکی از روش های رایج این درمان ها استفاده از داروهای هورمونی است که به نام های استروژن و پروژسترون شناخته می شوند. این داروها معمولاً به صورت تزریق یا قرص مصرف می شوند و هدف آن افزایش تولید و رشد تخمک ها در تخمدان ها است.

همچنین، داروهای دیگری همچون داروهای اندومتریوزیس، که تخمک گذاری را تسهیل می کنند، ممکن است به دوره درمانی اضافه شوند. این درمان ها با کنترل دقیق دوره تخمک گذاری توسط پزشکان تجویز می شوند تا فرصت بارداری زوج را افزایش دهند. در برخی موارد، این درمان ها ممکن است با عوارض جانبی مانند سردرد، تورم و تنگی سینه همراه باشند، اما بسیاری از این عوارض پس از پایان دوره درمانی کاهش می یابند.

استفاده از روش های تخمک گذاری مصنوعی

استفاده از روش های تخمک گذاری مصنوعی مانند بارورسازی مصنوعی یا آمپول های تخمک گذاری به عنوان یکی از راه حل های پزشکی برای مشکلات ناباروری در زوجین استفاده می شود. این روش ها معمولاً در مواردی که زنان نمی توانند به طور طبیعی باردار شوند یا مشکلاتی در فرآیند تخمک گذاری و انتقال جنین وجود دارد، به کار می روند.

در بارورسازی مصنوعی، پس از استفاده از داروهایی که تخمک گذاری را تحریک می کنند، تخمک های به دست آمده از رحم بیرون می رود و سپس با استفاده از روش های تخمک گذاری از بیرون رحم، با اسپرم تلقیح می شوند. در مورد آمپول های تخمک گذاری، داروهایی به زنان تزریق می شود که تعداد تخمک های موجود در تخمدان ها را افزایش می دهد و سپس تخمک ها به دست آمده از تخمدان ها برای جمع آوری و استفاده در فرآیند تخمک گذاری از بیرون رحم استفاده می شود. این روش ها می توانند به زوجین کمک کنند تا رویاهایشان از پرورش فرزند را به واقعیت تبدیل کنند.

درمان برای افزایش تعداد اسپرم مردان

ضمن تفاسیر و نکات کلیدی ذکر شده، برای افزایش تعداد اسپرم در مردان، معمولاً از یک ترکیب متناسب از روش های درمانی استفاده می شود. این شامل تغییرات در سبک زندگی مانند تغذیه سالم، ورزش منظم و کاهش استرس می شود. علاوه بر این، ممکن است پزشک داروهایی مانند مکمل های ویتامینی (مانند ویتامین C و ویتامین E) یا مکمل های معدنی (مانند روی و سلنیوم) تجویز کند که به بهبود تولید اسپرم کمک می کنند.

ورای مواردی که اشاره شد، در برخی موارد ممکن است از داروهایی مانند داروهای هورمونی استفاده شود تا تولید اسپرم را تنظیم کرده و بهبود بخشیده و یا از روش های جراحی مانند رفع انسدادهای موجود در مجاری اسپرم استفاده شود. انجام تغییرات در سبک زندگی و اعمال درمان های پزشکی می تواند به مردان کمک کند تا تعداد و کیفیت اسپرم خود را بهبود بخشند و احتمال بارداری را افزایش دهند.

تاثیر تغذیه در قدرت باروری و درمان ناباروری

تغذیه مناسب نقش بسیار مهمی در قدرت باروری و درمان ناباروری دارد. مطالعات نشان داده اند که رژیم غذایی غنی از مواد مغذی مانند ویتامین ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان ها و اسیدهای چرب امگا-3 می تواند به بهبود کیفیت اسپرم در مردان و سلامت تخمک در زنان کمک کند. مواد معدنی مانند روی، سلنیوم و فولات نقش بسیار مهمی در تولید سلول های جنسی سالم دارند. همچنین، مصرف مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان ها مانند ویتامین C و E می تواند از آسیب به سلول های جنسی جلوگیری کرده و قدرت باروری را افزایش دهد.

اسیدهای چرب امگا-3 نیز باعث بهبود ساختار و عملکرد سلول های جنسی می شوند. علاوه بر این، کنترل وزن، مصرف متعادل کالری و تغذیه مناسب می تواند به بهبود عملکرد هورمون ها و کاهش مشکلات مرتبط با چاقی که یکی از عوامل ناباروری است، کمک کند. بنابراین، توجه به تغذیه مناسب و متوازن به عنوان یکی از راهکارهای مهم در ارتقای قدرت باروری و درمان ناباروری بسیار حائز اهمیت است.

سخن پایانی

در این راهنما در مورد بهترین روش های درمان نازایی در مردان و زنان گفتیم؛ درمان نازایی یکی از مسائل پیچیده و حساس در علم پزشکی است که به عوامل متعددی بستگی دارد. روش های مختلفی برای درمان نازایی وجود دارد که بسته به علت اصلی و شرایط فردی هر زوج ممکن است مورد استفاده قرار گیرد. یکی از روش های متداول درمان نازایی، مصرف داروهای هورمونی است که به منظور تنظیم دوره تخمک گذاری، افزایش تولید تخمک و اصلاح عواملی مانند عملکرد تخمدانها به کار می رود. روش دیگری که معمولاً برای درمان نازایی استفاده می شود، تکنولوژی مانند باروری مصنوعی (ART) است که شامل تکنیک هایی مانند کمک های تخمکی (IUI) و باروری مصنوعی (IVF) می شود.

علاوه بر این، در صورت وجود مشکلات فیزیولوژیکی یا تخمدانی، جراحی ممکن است به عنوان یک راه حل مورد نیاز باشد. برای برخی افراد، روش های طب سوزنی یا روش های تغذیه ای ممکن است مفید باشند. همچنین، تغییرات در سبک زندگی از جمله کاهش استرس، مصرف مواد مخدر، مدیریت وزن و افزایش فعالیت ورزشی نیز می تواند در فرآیند درمان نازایی مؤثر باشد.

منبع: nih.gov