دندان گیر نوزاد؛ انواع دندان گیر و نکات استفاده از آن

معمولا اولین دندان های کودک، در شش الی نه ماهگی شروع به رویش می کنند. ممکن است در این زمان فرزند دلبندتان بهانه گیر شود و دائما گریه کند؛ به همین دلیل لازم است که در این مدت والدین با صبوری بیشتر، درد لثه کودک خود را آرام نمایند. درست است که رویش دندان های شیری در ابتدا باعث خوشحالی پدر و مادرها می شود اما شروع این فرآیند هم برای کودک و هم برای والدین، سخت و طاقت فرسا است.

برای کاهش درد لثه های کودک در زمان رویش دندان های جدید، می توان از ابزار کاربردی به نام دندان گیر نوزاد، استفاده کرد. استفاده از این وسیله به آموزشی صحیح و کاربردی نیاز دارد تا هیچ گونه صدمه و آسیبی به لثه و لب های کودک، وارد نشود. در این مقاله قصد داریم تا به توضیح دندان گیر نوزاد بپردازیم و تمامی خصوصیات، ویژگی ها، مزایا و معایب آن را به طور کامل برای شما شرح دهیم. با ما همراه باشید.

دندان گیر نوزاد چیست؟

با بروز علائمی چون تب، تورم لثه، ممانعت در برابر غذا خوردن، آب دهان بیش از حد، تمایل به جویدن اشیاء و تحریک پذیری و بدخلقی شدید در کودکان احتمال رشد دندان شیری در آن ها وجود دارد. همچنین بسیاری از کودکان همزمان با رشد دندان های جدید، دچار اسهال می شوند و پاهایشان نیز می سوزد. گاز گرفتن سینه مادر نیز از دیگر نشانه های رشد دندان های شیری می باشد. معمولا کودکان در زمان رویش دندان شیری، بسیار بهانه گیر و بدخلق می شوند. در چنین مواقعی می توانید یک وسیله تمیز و خنک مانند دندان گیر را برای نوزدان خود تهیه کنید.

دندان گیر نوزاد، می تواند درد لثه ها را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. دندان گیرها طوری ساخته می شوند که به راحتی درون مشت کوچک کودک، جای می گیرند و کودک می تواند با کشیدن آن روی لثه های خود، مقداری از درد دندان ها را کاهش و آن را تسکین دهد. در واقع دندان گیر، ابزاری است که برای جویدن نوزادان طراحی و تولید می شود تا بتواند درد دندان درآوردن کودک را تسکین دهد.

انواع دندان گیر نوزاد از نظر جنس

دندونی یا دندان گیر، یک نوع اسباب بازی محسوب می شود که معمولا در هنگام درآوردن دندان های شیری، به نوزاد داده می شود. این وسیله طوری طراحی شده است که علاوه بر تسکین درد، کودک را سرگرم می کند. بدین وسیله نوزاد می تواند در هنگام بازی، آرامش بیشتری داشته و تمرکزش از روی دندان برداشته شود. دندان گیرهای نوزاد انواع مختلفی چون پلاستیکی، سیلیکونی و چوبی دارند که در ادامه بیشتر به توضیح آن ها خواهیم پرداخت:

دندان گیر سیلیکونی

دندان گیر سیلیکونی، یکی از رایج ترین دندان گیرهایی است که برای کودکان مورد استفاده قرار می گیرد؛ زیرا تمیز کردن آن راحت و حتی در ماشین ظرفشویی نیز امکان پذیر است. دندان گیرهای سیلیکونی، ایمنی ترین گزینه هستند؛ به طوری که در حین بازی نیز می توان به راحتی آن را ضدعفونی کرد.

این دندان گیرها از همان سیلیکونی که برای تولید قالب کیک و ژله از آن ها استفاده می شود، ساخته شده اند. قبل از خرید دندان گیرهای سیلیکونی دقت کنید که باید فاقد هر گونه فتالات یا BPA باشند. BPA ماده ای است که از ظرف های پلاستیکی به غذا یا آب، منتقل می شود و ممکن است در نوزادان باعث اختلالات هورمونی شود. این اختلال می تواند بر رفتارهای کودک و عملکرد مغز او، تاثیر منفی بگذارد.

دندان گیر پارچه ای

مدل دیگری از دندان گیرهای نوزاد، از جنس پارچه می باشد. این دندان گیرها معمولا از پارچه کتان تولید می شوند که هیچ گونه آلرژی یا حساسیتی برای کودکان ندارد. یکی از مزیت های استفاده از دندان گیرهای پارچه ای، رنگ های زیبا و شادی است که کودک را جذب خود می کند، ولی به دلیل شست و شوی سخت این محصول، بسیاری از والدین از خرید آن امتناع می کنند.

دندان گیر پلاستیکی

نمونه دیگری از دندان گیرهای نوزادان، دندان گیر پلاستیکی است که برای کودکانی که تمایل دارند تا اشیاء مختلف را در دهان خود بگذارند، گزینه ای مناسب و ایده آل است. این دندان گیرها مانند مدل های سیلیکونی هم قابلیت شست و شو در ماشین ظرفشویی را دارند و هم می توان آن ها را ضدعفونی کرد اما خیلی بهداشتی نیستند؛ زیرا ممکن است در داخل شکاف های پلاستیکی آن ها، باکتری های مختلف تولید و تکثیر شوند.

دندان گیر چوبی

دندان گیرهای چوبی معمولا بافتی طبیعی برای جویدن نوزاد ایجاد می کنند. این دندان گیرها به راحتی در ماشین ظرفشویی قابل شست و شو بوده و برای مدت زمان طولانی دوام می آورند. حتما قبل از خرید دندان گیرهای چوبی به فاقد PBA بودن آن، دقت کنید. معمولا دندان گیرهای چوبی از نمونه سیلیکونی زیباتر هستند اما دندان گیرهای سیلیکونی از کیفیت بالاتری برخوردار هستند و تمیز کردن آن ها، آسان تر از نمونه های چوبی است.

مدل های مختلف دندان گیر نوزاد

معمولا دندان گیرهای نوزاد در مدل و طرح های مختلفی چون حلقه ای، گیره دار، صدادار، گردبندی، دستکش و … تولید می شوند. مدل حلقه ای، رایج ترین نوع دندان گیر است که با بافت های مختلفی که در سطح خود دارد، احساس خوبی را بعد از جویدن در کودک ایجاد می کند. در دست گرفتن دندان گیرهای حلقه ای برای کودک، راحت است؛ زیرا به راحتی می تواند آن را در مشتش نگه داشته و به آن چنگ بزند. همچنین شستن این مدل از دندان گیرها نیز نسبت به سایر مدل های دیگر، راحت تر است. مدل صدادار دندان گیر بعد از هر بار گاز گرفتن کودک، صدایی از خود تولید می کند. این مدل باعث شادی و حواس پرتی کودک می شود اما ممکن است برای والدین، آزاردهنده باشد.

 مدل گیره دار، معمولا به لباس کودک وصل می شوند. از آن جایی که کودکان علاقه خاصی به پرت کردن اشیاء و وسایل دارند، برای جلوگیری از آلوده شدن دندان گیر، مدل گیره دار بهترین گزینه است. مدل های گردبندی نیز طوری طراحی شده اند که بتوانید آن ها را به گردن خود بیاندازید تا زمانی که کودک در آغوش شماست، بتواند آن را بجود. این مدل از دندان گیرها زیاد ایمن نیستند و ممکن است که نوزاد آن را دور گردن خود بپیچد. بنابراین باید زمانی که خودتان در کنار کودک هستید از این مدل استفاده کنید. مدل دستکش نیز طوری طراحی شده است که پنجه های آن به صورت دندان گیر می باشد. کودک می تواند با پوشیدن دستکش، به راحتی پنجه های ان را بجود.

مطلب مشابه: احساس غریبگی نوزاد؛ همه چیز درباره غریبگی کردن نوزادان

ویژگی های یک دندان گیر نوزاد مناسب

برخی از دندان گیرهای نوزاد با مایع شفافی پر شده اند که می توان با گذاشتن در یخچال و سرد کردن آن ها، درد لثه کودک را تسکین داد. جالب است بدانید که این مدل از دندان گیرها، علاوه بر تسکین درد لثه می توانند التهاب و تورم لثه ها را نیز کاهش دهند. در صورت آسیب دیدن دندان گیر یا ایجاد خراش روی آن، بهتر است که والدین آن را تعویض کنند و اقدام به خرید یک دندان گیر جدید نمایند. دندان گیر نوزاد باید به طور مداوم و بدون استفاده از شوینده های سخت، تمیز شود. ضمنا شستن دندان گیرها توسط ماشین ظرفشویی، توصیه نمی شود. دندان گیرها در اشکال مختلفی چون Z، ضربدر و … تولید می شوند تا به راحتی در دهان کودک جای گرفته و به دندان های عقب، اصابت کنند تا سبب مالش و کاهش درد لثه ها شوند. والدین دقت کنند که دندان گیر باید ابعاد و اندازه مناسبی داشته باشد تا به هیچ وجه توسط نوزاد، بلعیده نگردد.

نکاتی برای استفاده درست از دندان گیر نوزاد

دندان گیر، محصولی است که به منظور تسکین درد رویش دندان های شیری و کاهش تورم لثه در کودکان، ساخته شده است. دندان گیر نوزاد هیچ گونه خطر و آسیبی برای کودک شما نخواهد داشت اما لازم است که برای استفاده صحیح از آن ها، به نکات مهمی توجه کنید. اگر دقت کرده باشید متوجه خواهید شد که داخل اکثر دندان گیرها، با مقداری مایع پر شده است. این مایع جهت خنک شدن دندان گیر نوزاد می باشد. شما می توانید دندان گیر را با قرار دادن در یخچال، در حد خنک و نه خیلی سرد نگه دارید تا کودک بتواند با مالیدن آن به لثه های خود، درد آن را کاهش دهد. توجه کنید که مایع درون دندان گیر به هیچ عنوان نباید یخ بزند؛ زیرا ممکن است در این حالت فشار زیادی به لثه های کودک وارد کند یا باعث ایجاد کبودی روی لب و لثه های کودک شود؛ به همین دلیل بهتر است دندان گیر در یخچال گذاشته شود و از قرار دادن آن در فریزر، خودداری کنید. همچنین برخی از والدین ممکن است که به کمک زنجیرهای پلاستیکی و عروسکی، دندان گیر را دور گردن کودک ببندند که این امر می تواند خطر آفرین باشد. گاهی اوقات ممکن است که کودک این ابزارها و زنجیرهای تزئینی را وارد دهان خود کند که این امر باعث بسته شدن راه تنفس او می شود. والدین بهتر است که در هنگام انتخاب دندان گیر نوزاد کمی حوصله به خرج دهند تا بتوانند یک دندان گیر مناسب و با کیفیت را بدون اینکه بشکند یا پاره شود، را خریداری کنند. بسیاری از متخصصان دندانپزشک اطفال، تاکید دارند که باید از خرید دندان گیرهایی که حاوی مایع هستند، پرهیز شود؛ زیرا احتمال سوراخ شدن آن و بلعیدن مایع توسط کودک وجود دارد که این مسئله می تواند بسیار خطرناک باشد.

مطلب مشابه: لیست وسایل ضروری سیسمونی نوزاد؛ تمام وسایل مورد نیاز برای نوزاد

فواید دندان گیر نوزاد

همان طور که گفتیم رویش دندان های نوزاد از شش الی نه ماهگی آغاز می شود و کودک به مرور زمان صاحب بیست عدد دندان شیری خواهد شد. بعد از آن در سن شش یا هفت سالگی دندان های شیری او با ترتیب خاصی می افتند و جای خود را به دندان های دائمی می دهند. درد رویش دندان های شیری در کودک در مقابله با دندان های دائمی، قابل قیاس نیست. از این رو لازم است والدین برای تسکین درد، اقداماتی انجام دهند. از مهمترین اقداماتی که والدین برای تسکین درد رویش دندان های شیری می توانند انجام دهند، پرت کردن حواس کودک می باشد. آن ها می توانند کودک را با چیزی که به آن علاقه دارد، سرگرم کنند یا با او بازی های کودکانه انجام دهند اما انجام تمامی این کارها، به طور مداوم امکان پذیر نیست و به یک راهکار موثر و راحت تر نیاز است؛ به همین دلیل می توان برای رفع این مشکل به خرید دندان گیرهای متنوع نوزاد، روی آورد. در هنگام خرید دندان گیر نوزاد، محصولی را انتخاب کنید که جنس آن به اندازه کافی نرم باشد و فاقد هر گونه ابزار اضافه یا تزئینی باشد. در صورتی که کودک همزمان با رویش دندان های شیری، تب کرده باشد و بیش از حد بهانه جویی کند، بهتر است به متخصص دندانپزشک اطفال مراجعه کنید تا پزشک برای تسکین درد و از بین بردن بی قراری کودک، در این زمینه به شما کمک کند.

مزایا و معایب دندان گیر نوزاد

والدین بهتر است بیشتر از یک دندان گیر نوزاد در خانه داشته باشند تا بتوانند در مواقع لزوم که یکی از آن ها را برای ضدعفونی و شست و شو برمی دارند، یکی دیگر را به دست کودک خود دهند. استفاده از دندان گیرهای نوزاد، مزایا و معایب خاصی دارد که در ادامه شما را با آن ها آشنا خواهیم کرد:

مزایا

• استفاده از دندان گیر نوزاد باعث آرامش کودک و تسکین درد لثه های او می شود.

• دندان گیرها در اندازه، اشکال و مواد مختلف تولید می شوند.

• بسیاری از نوزادان، دندان گیر را به اسباب بازی های دیگر ترجیح می دهند؛ زیرا علاوه بر اینکه درد را کاهش می دهد، استفاده از آن نیز راحت تر است.

• با خرید دندان گیرهای نوزاد، دیگر کودک اشیاء مختلف را در دهان خود فرو نمی کند و بدین طریق از آلودگی های مختلف در امان خواهد بود.

معایب

• یکی از بزرگ ترین معایب دندان گیرهای نوزاد این است که سریع آلوده می شوند و باید مرتب شسته و تمیز گردند.

• بافت و شکل بعضی از دندان گیرها به نحوی است که کودک قادر به استفاده صحیح از آن ها نیست. به طور مثال ممکن است دندان گیر خیلی بزرگ باشد یا اینکه برخی از دندان گیرهای چوبی ممکن است سفت باشند و قابلیت گاز زدن را نداشته باشند که در این حالت می توان از آن ها به عنوان یک اسباب بازی استفاده کرد نه به عنوان یک دندان گیر.

• برخی از دندان گیرها دارای مایعی هستند که باید در یخچال خنک شود. اگر در هنگام جویدن، سوراخ شود مایع نشت کرده و ممکن است باعث خفگی نوزاد گردد.

مطلب مشابه: مشکلات شایع نوزادان؛ 13 مشکل و بیماری نوزاد که شایع هستند

نحوه تمیز کردن دندان گیر نوزاد

وقتی می خواهید دندان گیر را به دست کودک خود دهید، در ابتدا آن را به طور کامل بررسی کنید که دارای قطعات جدا شونده هست یا خیر. در صورت وجود قطعات جدا شونده، دقت کنید که تمام قطعات سفت و سر جای خود محکم باشند تا کودک قادر به جدا کردن آن ها نباشد؛ زیرا احتمال بلعیدن آن توسط کودک وجود دارد. بعد از اینکه از ایمنی دندان گیرهای کودک، اطمینان پیدا کردید، باید تمیز بودن آن را بررسی کنید. برای تمیز کردن دندان گیر نوزاد می توانید آن را با آب و صابون تمیز بشویید یا اینکه از ماشین ظرفشویی استفاده کنید.

به هیچ عنوان از الکل یا وایتکس برای تمیز کردن و ضدعفونی کردن وسایل کودک استفاده نکنید؛ زیرا مواد شیمیایی علاوه بر اینکه به محصول آسیب می رسانند، کودک را در معرض انواع بیماری های مختلف قرار می دهند. همچنین از پرت کردن دندان گیر روی سطوح سخت مانند سرامیک یا سنگ، خودداری کنید؛ زیرا ممکن است آسیب دیدگی های ریزی روی آن ایجاد شوند که این خراش ها باعث آسیب به لب، لثه و زبان نوزاد می شوند و آن ها را در معرض پارگی قرار می دهند.

چگونگی انتخاب دندان گیر نوزاد

به جز تسکین درد لثه و آرامش نوزاد، دلایل دیگری نیز برای خرید دندان گیرهای کودک وجود دارد. معمولا دندان گیرها، نوزاد را به حرکت زبان تشویق می کنند. با این کار عضلات صورت کودک، تقویت می شوند و به توانایی صحبت کردن او در آینده ای نزدیک، کمک قابل توجهی می شود. در هنگام خرید دندان گیر نوزاد باید به یک سری نکات مهم و اصولی توجه داشته باشید که در ادامه به توضیح آن ها خواهیم پرداخت:

• اکثر مواد پلاستیکی، متخلخل می باشند؛ یعنی سوراخ هایی روی آن وجود دارد که باعث تجمع باکتری ها می شود. با گسترش باکتری ها مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان، التهاب لثه، پلاک، عفونت و کم خونی برای سلامت کودک ایجاد می شود.

• نکته بعدی مربوط به سن کودک می باشد. هنگامی که نوزاد توانایی غلت زدن پیدا می کند، دیگر نباید به او دندان گیر دهید؛ زیرا جویدن و مکیدن این ابزار در هنگام غلت زدن، باعث خطر خفگی می شود.

• دندان گیرهایی را خریداری کنید که فاقد هر گونه مواد مضر از جمله BPA باشند.

• برخی از دندان گیرهای موجود در بازار، قابلیت استریل و ضدعفونی با آب جوش را ندارند. حتما در هنگام خرید به این نکته توجه کنید.

• دندان گیرهایی را خریداری کنید که محفظه دارند، یعنی بعد از استفاده می توان آن ها را تمیز و درون محفظه مخصوص، قرار داد.

• در هنگام خرید دندان گیر نوزاد، به ارزان بودن آن توجه نکنید؛ زیرا این مسئله به بهداشت و سلامت دهان و دندان کودک شما، وابسته است.

• برخی از دندان گیرهای موجود در بازار، شبیه دستکش هستند؛ بنابراین قبل از خرید این مدل از دندان گیرها توجه کنید که کودک، تحمل استفاده از دستکش را دارد یا خیر؟

سخن پایانی

بیشتر ما در هنگام مواجه شدن با چالش و مشکلات زندگی، آرزو می کنیم که کاش می توانستیم به روزهای شیرین کودکی خود بازگردیم؛ غافل از اینکه این چالش ها از زمان تولد، با ما زاده می شوند. رنج آورترین و سخت ترین چالش های دوران کودکی، زمان رویش دندان های شیری می باشد. خارش و درد لثه، علاوه بر نوزاد، والدین را نیز تحت فشار قرار می دهد.

یکی از ابزارهایی که می تواند به تسکین درد رویش های دندان شیری در کودکان کمک کند، دندان گیر نوزاد است که مدل ها و اقسام گوناگونی دارد. هنگام رویش دندان های شیری، حتما کودک خود را نزد دندانپزشک یا متخصص اطفال ببرید. اگر از قبل دندان گیر را تهیه کرده اید، اجازه دهید تا پزشک نیز ایمنی آن را تایید کند؛ زیرا دندان یک عضو مهم در بدن فرزند شما است و باید برای تامین سلامتی آن، حساسیت لازم به خرج دهید.