هر آنچه باید درباره سرمایه گذاری در صندوق طلا بدانید

سرمایه گذاری در صندوق طلا  از روش های سرمایه گذاری اکثر افراد است. افراد برای اینکه از سرمایه خود در برابر افزایش نجومی تورم مراقبت کرده و دچار زیان مالی در گذر زمان نشوند ترجیح می دهند پول خود را در یک یا تعدادی از حوزه های اقتصادی سرمایه گذاری کنند. با این کار علاوه بر حفظ ارزش سرمایه می توانند سود خوبی هم از راه سرمایه گذاری کسب کرده و به این کار به چشم یک منبع دوم برای کسب درآمد نگاه می کنند.

معامله، خرید و فروش فلز گران بهای طلا همیشه به عنوان یکی از مناسب ترین گزینه ها برای سرمایه گذاری کردن در بین مردم شناخته می شود. سرمایه گذاری در این حوزه معمولا در بلند مدت سوددهی و رشد اقتصادی خوبی را در پی داشته و در شرایطی در کوتاه مدت هم می تواند سودآور باشد.علاوه بر فلز طلا، سکه طلا نیز می تواند کالای خوبی برای سرمایه گذاری کردن در نظر گرفته شود؛ مخصوصا اینکه برخلاف خود طلا، برای ساخت سکه لازم نیست مبلغی را تحت عنوان اجرت ساخت بپردازید.

اگرچه سرمایه گذاری در این دو حوزه آسان به نظر می رسد اما همواره خطرات و دردسرهایی هم برای این کار وجود دارد که باید در نظر گرفته شوند. مبلغ زیادی که باید برای اجرت ساخت طلا هزینه کنید، احتمال گم شدن یا به سرقت رفتن طلای زینتی و سکه به وسیله دزدها و این دست احتمالات مواردی هستند که بازار سرمایه گذاری در طلا و سکه را با خطر و ریسک همراه می کنند.

مجموعه همین مزیت ها، ریسک ها و عیب های بازار سکه و طلا بود که باعث شد صندوق هایی به نام صندوق سرمایه گذاری طلا به وجود بیایند تا با استفاده از خرید و فروش آنها در بازار سرمایه، افراد بتوانند به راحتی و با ریسک کمتر در بازار سرمایه گذاری در طلا به فعالیت و معامله بپردازند. در ادامه این مقاله شما را با این صندوق مخصوص سرمایه گذاری و ویژگی های آن آشنا خواهیم کرد.

سرمایه گذاری در صندوق طلا چیست؟

صندوق طلا جزو ابزارهای نسبتا جدید بازارهای معاملاتی محسوب می شوند که با استفاده از آنها این امکان وجود دارد تا بدون خریدن طلا یا سکه به شکل فیزیکی در این بازارها سرمایه گذاری کرد. ساختار و سیستم این صندوق ها به شکلی طراحی شده است که سرمایه گذاری توسط سهام داران به شکل غیر مستقیم انجام می شود و در اصل یک سبدگردان حرفه ای که در حوزه بازارهای سرمایه تجربه و دانش کافی را کسب کرده است مسئولیت مدیریت صندوق سرمایه گذاری را برعهده می گیرد. این ویژگی باعث می شود تا سرمایه افراد تا حد زیادی از خطر نوسانات و تغییرات ناگهانی و مخرب بازار در امان باشد.

صندوق سرمایه گذاری در طلا یا به زبان دیگر همان Gold Funds در واقع نوع خاصی از صندوق های موجود در بورس است که پول و سرمایه مشتریان خود را به جای سرمایه گذاری در سهام شرکت های مختلف، صرف خرید گواهی و اوراق سپرده گذاری سکه طلا کرده و در این حوزه سرمایه گذاری را انجام می دهد.

افرادی که مدیریت این مجموعه ها را بر عهده دارند با استفاده از سرمایه ای که افراد سرمایه گذار در اختیار آنها قرار می دهند سعی می کنند سود خوبی را از بازار سکه و طلا برای خود و کل مجموعه به دست بیاورند. سرمایه گذاران این صندوق ها هم با این هدف که به واسطه مدیریت حرفه ای این صندوق ها سرمایه آنها دچار ریسک و خطرات کمتری خواهد بود وارد این بازار شده و با مشکلات مختلف خرید و فروش طلا و سکه فیزیکی در بازار هم مواجه نخواهند شد.

مطلب مشابه: برای سرمایه گذاری چی بخریم؟ (سرمایه گذاری با پول کم و زیاد)

ماهیت این صندوق ها

اجازه بدهید که ماهیت این صندوق ها را با یک شبیه سازی ساده برای شما روشن کنیم. یک گاو صندوق مخصوص نگهداری طلا را دل نظر بگیرید که قسمت های مختلف آن به افراد مختلفی تعلق دارد. هر شخصی هم توانایی این را دارد که با توجه به میزان سرمایه در دسترس خود قسمتی از این صندوق را خریده و در آن سهیم باشد. در نهایت این صندوق هم مدیری کاربلد دارد که می داند در چه زمانی چه مقداری از طلای این صندوق را بفروشد یا چه مقداری طلا به محتویات این صندوق اضافه کند تا همه باهم سود کنند. علاوه بر همه این موارد باید بدانید که این صندوق در برابر هر نوع سرقتی حفاظت شده است!

● صندوق EFT چیست؟

سرمایه گذاری در صندوق طلا در بازار بورس به شکل صندوق های ETF در حال فعالیت هستند. در نتیجه برای شناخت ویژگی ها وساختار صندوق های سرمایه گذاری طلا بهتر است کمی با صندوق های ETF و مفهوم آنها آشنا شوید. در واقع صندوق های ETF مجموعه ای از دارایی های متنوع و مختلف هستند که واحدهای تشکیل دهنده این صندوق را می سازند. افراد سرمایه گذار می توانند واحدهای این صندوق ها را به شکل سهام عادی و رایج و به وسیله کد بورسی مخصوص خود بخرند یا به فروش بگذارند.

سرمایه گذاری در صندوق طلا هم نوعی از صندوق های ETF هستند که در بازار بورس حضور داشته و واحدهای آنها به وسیله سهام داران خرید و فروش می شوند. در واقع اگر قصد دارید در این صندوق ها سهیم شده و به خرید و فروش آنها بپردازید، درست مثل فعالیت در دیگر قسمت های بازار سرمایه نیاز به ثبت نام کردن در سامانه ملی سجام، گرفتن کد بورسی مخصوص به خود و البته دسترسی به سامانه کارگزاری انتخابی خودتان خواهید داشت.

حالا که با ساختار و ماهیت صندوق سرمایه گذاری در طلا و چگونگی سرمایه گذاری در آنها آشنا شدید بهتر است درباره ترکیب دارایی این صندوق ها و مزایا و معایب این بازار به خصوص هم اطلاعاتی داشته باشید. پس در ادامه این مقاله همراه ما باشید…

● ترکیب دارایی صندوق سرمایه گذاری طلا

طبق یک قانون کلی، حداقل به میزان 70 درصد از سرمایه و پولی که در اختیار مدیریت صندوق های سرمایه گذاری در طلا قرار می گیرد، باید صرف سرمایه گذاری در مواردی مثل سکه طلا و شمش طلا بشود. همچنین طبق قانون مدیران می توانند در بیشترین حالت 20 درصد از سرمایه صندوق را برای خرید اوراقی که بر فلز طلا مبتنی هستند صرف کنند. در نهایت مابقی سرمایه هم در جهت خرید اوراقی با درآمد ثابت و مشخص خرج می شود. این صندوق ها برای کاهش ریسک نوسانات قیمت سکه ها و شمش های طلایی که خریداری می کنند، معمولا به سراغ بازار مشتقه رفته و اوراقی از آنها را برای بازگشت سرمایه در شرایط بحرانی بازار خریداری می کنند.

سوددهی یا ضرردهی همه صندوق های مختلفی که در بازار بورس پذیرفته شده اند و سهام آنها در این بازار معامله می شود، وابسته به بالا یا پایین رفتن و به طور کلی نوسانات ارزش مادی دارایی دارد که توسط این صندوق ها روی آن سرمایه گذاری شده و به آن ارزش ابطال یا NAV می گویند. صندوق سرمایه گذاری در طلا هم از این قاعده پیروی کرده و در واقع، پشتوانه و دارایی مرجع این صندوق ها همان طلای فیزیکی می باشد.

به زبان ساده تر این صندوق روی اوراق وابسته به فلز طلا (در زمان فعلی بیشتر سکه طلا) سرمایه گذاری می کند و با افزایش قیمت و ارزش طلا سود خوبی کسب خواهد کرد. این صندوق ها در حال حاضر روی اوراق مبتنی بر سکه طلا و قراردادهای آتی سرمایه گذاری می کنند. به طوری که بیش از 90 درصد پول صندوق صرف حوزه گواهی و اوراق سکه طلا شده و این رقم با توجه به صلاحدید مدیران صندوق می تواند تا 99 درصد هم بالا برود. قسمت باقی مانده از سرمایه هم در بازارهای آتی سکه و اوراق درآمد ثابت هزینه می شود تا در زمان ریزشی بودن بازار یک منبع بازگشت سرمایه برای سهام داران وجود داشته باشد.

با همه این تفاسیر می توان گفت سرمایه گذاری کردن در صندوق های مخصوص سرمایه گذاری طلا هم از قواعد کلی و فرآیندهای سایر صندوق های موجود در بازار بورس پیروی می کند.

مطلب پیشنهادی: سخنان آموزنده از 15 کار آفرین برتر دنیا + جملات انگیزشی مالی و سرمایه گذاری

● مزیت های سرمایه گذاری در صندوق طلا

همانطور که گفته شد با سرمایه گذاری در صندوق طلا از بسیاری از خطرات و ریسک هایی که بازار طلای فیزیکی را درگیر می کنند دور خواهید شد. در واقع این صندوق ها علاوه بر فراهم کردن یک سرمایه گذاری قانونی، ویژگی های مثبت دیگری هم دارند که در این قسمت تعدادی از آنها را برای شما توضیح خواهیم داد:

1. وجود نداشتن مشکلات مربوط به نگهداری شکل فیزیکی سکه و طلا

به وسیله خرید سهم در صندوق های طلا مشکلاتی از قبیل هزینه و ریسک حمل کردن طلا، فراهم کردن یک مکان امن برای نگهداری از طلا، احتمال خرید و فروش طلای تقلبی و همچنین امکان دزدیده شدن طلای فیزیکی به طور چشمگیری کاهش می یابد.

2. کم شدن میزان کارمزد معاملات

اگر به صورت فیزیکی اقدام به خرید و فروش طلا در بازار بکنید شما ملزم به پرداخت کارمزدی در حدود 1 تا 2 درصد خواهید بود. این در حالی است که همین رقم در مورد صندوق های طلا به چیزی در حدود 0.15 درصد کاهش می یابد که این میزبان کاهش کارمزد قابل توجه است.

3. امکان شروع سرمایه گذاری با سرمایه اندک

اگر قصد داشته باشید همین حالا برای شروع فعالیت وارد صندوق های مخصوص سرمایه گذاری طلا شوید می توانید کار خود را با یک سرمایه بسیار کوچک هم شروع کنید. این در حالی است که برای خریدن یک سکه طلا یا مقدار کمی طلای زینتی مجبور به فراهم کردن میلیون ها تومان وجه نقد خواهید بود.

همانطور که گفته شد صندوق های طلا در بازار بورس فعالیت می کنند و در نتیجه طبق قوانین این بازار، حداقل مبلغی که شما با آن می توانید نسبت به خرید اقدام کنید در حد چند صد هزار تومان (500 هزار تومان) خواهد بود. البته ممکن است واحدهای یک صندوق طلا بسیار کوچک و برای مثال ارزشی معادل 10 هزار تومان داشته باشند. اما طبق قانون بورس شما در کمترین حالت باید به تعدادی واحد از صندوق بخرید که ارزش مادی آن به 5 میلیون ریال برسد.

3. نقدشوندگی خوب

از دیگر مزایای قابل توجه سرمایه گذاری در صندوق طلا می توان به امکان بالای نقدشوندگی در آن اشاره کرد. در صورتی که بازار طلا یک طرفه شده و همه مردم به سمت خرید یا فروش یک طرفه تمایل پیدا کنند، این بازارگردان است که با عرضه و تقاضای جهت دار خود دست به کنترل بازار زده و باعث می شود همواره یک طرف قابل اطمینان برای معامله وجود داشته باشد تا در نهایت میزان تفاوت عرضه و تقاضای کلی در بازار به حداقل مقدار ممکن برسد.

4. فروش راحت

همانطور که گفته شد در حوزه سرمایه گذاری در صندوق طلا خرید و فروش توسط سرمایه گذاران به وسیله معامله واحدهای بسیار کوچک صورت می پذیرد که ارزش آنها بسیار کمتر از ارزش یک سکه طلا یا چند گرم طلای زینتی یا … می باشد. در نتیجه سهام داران این صندوق می توانند در هر زمان که تصمیم بگیرند و به آسانی، هر تعداد از واحدهای خود را در نظر دارند به فروش برسانند. در مقایسه با صندوق طلا، اگر بخواهید طلا را به صورت فیزیکی به فروش برسانید نمی توانید بخشی از یک سکه را بفروشید و حداقل واحد قابل فروش ارزش بالایی خواهد داشت. این راحتی در فروش یک مزیت بزرگ برای صندوق های مخصوص سرمایه گذاری طلا محسوب می شوند.

مطلب مشابه: تمام اطلاعات درباره سرمایه گذاری در طلا (طلای کارکرده و شمش) مزایا و معایب

5. قابل معامله بودن در بورس (ٍETF)

در قسمت های قبلی مقاله هم گفتیم که صندوق سرمایه گذاری طلا در واقع بخشی از بازار سرمایه بوده و معاملات آن در بازار بورس صورت می گیرند. در نتیجه برای شرکت کردن در این نوع سرمایه گذاری و خرید و فروش واحدهای صندوق لازم نیست که وقت و انرژی زیادی را برای رفتن به بازار طلا صرف کنید. معاملات این صندوق ها به شکل غیر حضوری و به وسیله سامانه های آنلاینی که برای این معاملات در نظر گرفته شده اند انجام می شود.

6. مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها

وقتی در صندوق سرمایه گذاری طلا سهام می خرید در واقع مسئولیت مدیریت کردن سرمایه خود و چگونگی انجام دادن معاملات طلا را به کسانی واگزار کرده اید که سال ها در زمینه بازار طلا و باطار سرمایه تجریه داشته و با راه های سوددهی بیشتر در این حوزه آشنا هستند. در نتیجه وقتی این افراد سرمایه شما را مدیریت می کنند هم از دردسرهای خرید و فروش طلای فیزیکی راحت می شوید و هم احتمال اشتباهات خود در معامله را تا حد بسیاری کاهش می دهید.

مدیران صندوق های سرمایه گذاری طلا بسته به شرایط و صلاحدید خودشان عمل می کنند. برای مثال در شرایطی که بازار رونق داشته باشد ممکن است کل سرمایه صندوق را در بازار سکه و طلا خرج کنند؛ در حالی که اگر شرایط بازار نزولی و رو به رکود باشد این رقم ممکن است تا 70 درصد هم کهش پیدا کند. در چنین وضعیتی مدیران خبره و حرفه ای صندوق ها سعی می کنند قسمتی از سرمایه شما را در مواردی مثل اوراق دارای درآمد ثابت سرمایه گذاری کنند تا خطر از دست رفتن سرمایه شما تا حد زیادی کم بشود.

معایب سرمایه گذاری در صندوق طلا

سازمان بورس و بازرسان این سازمان تمام فعالیت های صندوق های مخصوص سرمایه گذاری در طلا را رصد کرده و زیر نظر می گیرند. به همین دلیل است که از نظر امنیت سرمایه و قانونی هیچ ریسک و خطر جدی متوجه این صندوق ها و سرمایه گذاران آنها نیست. همچنین همانطور که گفتیم این صندوق ها قابلیت خوبی برای نقد شوندگی داشته و دردسر خرید و فروش طلای فیزیکی را هم ندارند.

بنابراین تنها یک نقطه ضعف برای این صندوق ها می توان در نظر گرفت که آن هم نوسانات قیمت طلا در بازار است که به طور مستقیم سرمایه موجود در صندوق را تحت تاثیر شدید خود قرار می دهد. البته ناگفته نماند که ریسک تغییرات ارزش طلا در سرمایه گذاری فیزیکی آن هم به شدت تاثیر گذار بوده و اصلا قسمتی از ماهیت سرمایه گذاری در فلزات ارزشمند و بازار سرمایه محسوب می شود که به آن معنا داده است. اما با این وجود در این نوع سرمایه گذاری با مدیریت صندوق توسط افراد حرفه ای این ریسک هم بسیار پایین تر از روش های دیگر خواهد بود.

با در نظر گرفتن همه این مزایا و معایب می توان گفت که سرمایه گذاری در صندوق های طلا نسبت به دیگر راه های سرمایه گذاری بسیار امن تر خواهد بود.

محدودیت دامنه نوسان چیست؟

یکی از قوانین محدود کننده حاکم بر فعالیت صندوق های سرمایه گذاری در طلا، قانون محدودیت نوسان است. این قانون بیانگر وجود دامنه نوسان 10 درصدی در یک روز است. طبق این قانون اگر در یک روز قیمت سکه یا شمش طلا در بازار بیشتر از 10 درصد تغییر کرد، امکان اعمال این تغییر قیمت در همان روز وجود نخواهد داشت و ارزش سهام صندوق های طلا بیشتر از 10 درصد در روز دچار تغییر نخواهند شد.

این محدودیت دامنه نوسان باعث می شود که صندوق از تغییر قیمت های ناگهانی و شوک مانند بازار طلا دور مانده و در چنین شرایطی در کوتاه مدت، بین قیمت طلای این صندوق ها با سکه یا طلای فیزیکی بازار اختلاف قیمت خارج از برنامه به وجود بیاید. البته با گذشت زمان و در بلند مدت این اختلاف قیمت جبران خواهد شد و قیمت های صندوق طلا بر قیمت های موجود در بازار منطبق خواهد شد.

نحوه معامله واحدهای صندوق سرمایه گذاری طلا

این صندوق ها هم مثل دیگر اجزای بازار سرمایه بوده و برای شرکت در معاملات آنها ملزم به داشتن کد بورسی هستید. پس اگر قصد سرمایه گذاری در صندوق های طلا را دارید در مرحله اول جهت گرفتن کد بورسی خود اقدام نمایید و بعد از اخذ کد بورسی نسبت به خرید و فروش سهام این صندوق ها عمل کنید.

از یاد نبرید که ماهیت و ویژگی های اساسی یک سرمایه گذاری اصولی و موفق بیان می کند که برای سرمایه گذاری می بایست دیدگاه وسیع و بلند مدتی داشته باشید. پس بعد از انجام دادن تحقیقات لازم و انتخاب صندوق طلای مورد نظر خود، به تیمی که مدیریت حرفه ای این صندوق را بر عهده دارند اعتماد کنید و زمان کافی برای سرمایه گذاری و کسب سود را به آنها بدهید. برای خروج سرمایه و کسب سود عجله نکنید!

در بازار بورس زمانی که برای انجام شدن معاملات مربوط به صندوق های طلا و گواهی های سکه طلا در نظر گرفته شده است از ساعت 12:30 تا 15:30 می باشد. در فاصله نیم ساعت اول سفارش گیری انجام شده و این مرحله پیش گشایش محسوب می شود. بعد از آن و از ساعت 13 تا 15:30 معاملات اصلی صورت گرفته و سهام داران نسبت به خرید و فروش واحدها اقدام می کنند.

همچنین خوب است بدانید که خرید و فروش واحدهای صندوق سرمایه جزایگذاری در طلا هم مانند دیگر اجزای بازار بورس شامل مکارمزد شده و انجام این معاملات برای شما کاملا رایگان نخواهند بود. طبق آخرین آمار بازار بورس، میزان کارمزدی که به خرید و فروش واحدهای صندوق طلا تعلق خواهد گرفت بدین شرح است:

کارمزد خرید در صندوق طلا: ۰.۰۰۱۲۵

کارمزد فروش در صندوق طلا: ۰.۰۰۱۲۵

جمع کل کارمزد اخذ شده: ۰.۰۰۲۵

مطلب مشابه: برای سرمایه گذاری چی بخریم؟ (سرمایه گذاری با پول کم و زیاد)

انواع سرمایه گذاری در صندوق طلا در بازار بورس ایران

در زمان فعلی تعداد شش صندوق سرمایه گذاری طلا در بازار بورس ایران وجود دارند که به شکل ETF فعالیت کرده و شما می توانید با داشتن کد بورسی به راحتی نمادهای آنها را تحت عنوان صندوق هایی با قابلیت معامله شدن در بورس کالا خرید و فروش کنید. دقت کنید که این نمادها هم مانند دیگر اجزا هستند و برای معامله احتیاجی به کد معاملاتی مخصوصی که جدا از دیگر موارد باشد ندارند. شش صندوقی که در این بازار پذیرش شده اند و قابل معامله هستند عبارتند از:

* صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلای لوتوس ← این صندوق با نماد طلا فعالیت کرده و از خرداد ماه سال 1396 شمسی در این بازار فعال است.

* صندوق سرمایه گذاری زر افشان امید ایرانیان ← این صندوق سرمایه گذاری طلا نیز از سال 96 فعال بوده (از مهر ماه 96) و با نماد زر قابل معامله است.

* صندوق سرمایه گذاری مبتنی بر سکه طلای کیان ← این صندوق سومین موردی است که فعالیتش را در سال 1396 (در آذر ماه) آغاز کرد و در این سال ها نماد گوهر را به خود اختصاص داده است.

* صندوق سرمایه گذاری مبتنی سر سکه طلای مفید ← این صندوق فعالیتش را در سال 1397 شروع کرد و از آن زمان با نماد عیار در بازار است.

* صندوق سرمایه گذاری مبتنی بر سکه طلا کهربا ← فعال در بازار از مرداد ماه 1400 با نماد کهربا

* صندوق سرمایه گذاری زرین آگاه ← شروع فعالیت از دی ماه 1400 با نماد مثقال

جمع بندی

همانطور که می دانید لازمه و نیاز اولیه برای ورود به هر بازاری و سرمایه گذاری کردن در آن داشتن شناخت کافی نسبت به اصول و قواعد این بازار و ویژگی های آن است. ما در این مقاله سعی کردیم شما را با مفهوم سرمایه گذاری در صندوق طلا ، نحوه عملکرد و شروع سرمایه گذاری در این صندوق و مزایا و معایب آن آشنا کنیم. امیدواریم با استفاده از این اطلاعات سرمایه گذاری خوب و سوددهی را تجربه کنید…