افسردگی چیست چه دلایلی دارد؟ + 5 روش مهم درمان افسردگی
افسردگی را می توان از جمله مهم ترین و اساسی ترین مشکلات رایج در جامعه مدرن امروزی به حساب آورد. قسمت بزرگی از جمعیت جهان امروزه به صورت خفیف یا شدید با این بیماری دست و پنجه نرم می کنند یا اینکه پیش از این به افسردگی مبتلا شده اند و آن را درمان کرده اند. افسردگی به طبقه یا گروه خاصی از مردم محدود نمی شود و با توجه به همین گستردگی اهمیت شناخت و درمان آن چند برابر خواهد شد. به همین خاطر تصمیم گرفتیم که در این مقاله افسردگی را به طور کامل و دقیق مورد بررسی قرار داده و جنبه های مختلف آن را برای شما توضیح بدهیم.
اگر احساس می کنید خود شما یا یکی از افراد خانواده و جمع دوستانتان به افسردگی دچار هستید، مطالب موجود در این مقاله را تا انتها مطالعه کنید تا درباره این بیماری سرسخت یک سری اطلاعات کلی داشته باشید. با ما همراه باشید…
فهرست موضوعات این مطلب
افسردگی چیست؟
افسردگی در واقع یک بیماری خلقی می باشد که با درگیر کردن فرد بر روی احساسات و عواطف، تفکر و ذهن، رفتارها و حتی صحبت هایی که می کند اثرات منفی شدیدی می گذارد. این بیماری توانایی ایجاد انواع گوناگون مشکلات و مسائل روحی و جسمی را دارد و به همین علت هم در دسته بیماری های روانی خطرناک برای خود فرد قرار می گیرد. در طی دوران ابتلا به افسردگی فرد احساس بی ارزش بودن می کند و حتی ممکن است گاهی اوقات این ایده به ذهن او برسد که شایستگی، لیاقت و ارزش زندگی کردن در این دنیا را ندارد. در نتیجه بیمار با مشکلات جدی روبرو شده و از پس درست انجام دادن کارها و فعالیت های روزمره معمولی خود هم بر نمی آید.
در طول زندگی و با توجه به از سر گذراندن چالش ها، سختی ها و اتفاقات مختلفی که با آنها مواجه می شوید، این احتمال وجود دارد که در بازه های زمانی بسیار کوتاه احساس اندوه بر روح و روان شما حاکم شده و حس کنید زندگی شما غمگین شده است. این اتفاقات و واکنش شما نسبت به آنها امری طبیعی هستند که اکثر افراد در طول زندگی خود با آنها روبرو خواهند شد. اما زمانی که این غم زدگی به شکل شدید بروز پیدا کند و مواردی مثل ناامیدی، درمانگی و احساس بی ارزش بودن را برای مدت زیادی (از چند هفته تا چند ماه) در شما به وجود بیاورد باید نگران شوید!
این حالت غیر طبیعی که شما را از روند معمول زندگی به طرز چشمگیری عقب می اندازد در واقع نشان دهنده شروع بیماری افسردگی است که در صورت همراه نشدن با درمان مناسب می تواند همه چیز را به بدترین حالت ممکن تغییر دهد. در این موارد است که حتما باید نگران شوید و به فکر چاره باشید. اگر احساس افسردگی می کنید و نشانه های آن را در خودتان مشاهده می کنید می بایست از یک فرد متخصص برای شروع دوره درمانی خود کمک بگیرید.
مطلب مشابه: دلایل افسردگی در نوجوانان، علائم و روش های درمان آن
علت های ایجاد بیماری افسردگی
اگر دلیل به وجود آمدن این بیماری در افراد مختلف را بخواهید باید بگوییم که نمی توان یک دلیل مشخص و منفرد را برای ایجاد افسردگی نام برد. چرا که در بیشتر موارد ابتلای این بیماری، چندین علت و پیش زمینه دست به دست هم می دهند و یک شبکه علیت را ایجاد می کنند که در نهایت بیمار را به این وضعیت دچار می کند. تشخیص این شبکه علیت و برطرف کردن آنها به عهده متخصص درمان شما است؛ با این وجود در این قسمت چند مورد از شایع ترین آنها را بررسی می کنیم:
1. وجود سابقه قبلی یا خانوادگی:
اگر خود شما قبلا دچار اختلالات روانی بوده باشید یا اینکه کسی از نزدیکان شما این مشکل را داشته باشد احتمال اینکه در زمان فعلی به افسردگی دچار شوید تا حد زیادی وجود دارد.
2. تجربه های تلخ در گذشته:
دوران کودکی و اتفاقاتی که در آن برای فرد می افتد اهمیت بسیار زیادی دارد. یک تجربه تلخ در کودکی می تواند فرد را در بزرگسالی با مشکلات و بیماری های روحی روانی مختلفی روبرو کند. افسردگی هم یکی از همین اثرات احتمالی است.
3. ویژگی ها و ساختارهای مغزی:
طبق آزمایشات و تحقیقات علمی انجام شده در جامعه آماری های مختلف، در نهایت پژوهشگران به این نتیجه رسیده اند که در مواردی که لوب پیشانی مغز فعالیت کافی نداشته باشد احتمال درگیری فرد با افسردگی افزایش پیدا می کند.
4. وجود بیماری های زمینه ای در فرد:
یک سری از بیماری ها و مشکلات هستند که در صورت وجود می توانند احتمال درگیر شدن فرد با افسردگی را افزایش دهند. اختلال هایی مانند بیماری مزمن بی خوابی، اختلال بیش فعالی و دردهای مزمن از این دست موارد می باشند.
5. مصرف الکل و مواد مخدر:
اعتیاد به مواد مخدر و استفاده کردن از نوشیدنی های الکلی هم اثر زیادی روی ایجاد افسردگی خواهد داشت. طبق تحقیقات، بیشتر از 10 درصد افرادی که این موارد را در زندگی خود استفاده می کنند، به انواع مختلفی از افسردگی هم مبتلا هستند.
مطلب مشابه: افسردگی در کودکان؛ دلایل، علائم و درمان افسرده شدن کودک
فاکتورهای افزایش دهنده ریسک ابتلا به افسردگی
احتمال مبتلا شدن به افسردگی در همه سنین و همه افراد وجود دارد. با این وجد طبق تحقیقات انجام شده افسردگی در زنان بیشتر از مردان و در بازه سنی 20 تا 30 سال بیشتر از دیگر گروه های سنی شناخته شده است. البته بخشی از این آمار هم به این نکته باز می گردد که افراد در این موارد بیشتر به دنبال تشخیص و درمان بیماری افسردگی خود می باشند. علاوه بر موارد ذکر شده باید بدانید که شرایط و موقعیت هایی وجود دارند که اگر افراد در آنها قرار بگیرند ممکن است ریسک ابتلا به افسردگی در آنها مقدار زیادی بیشتر شود. در این قسمت از متن موارد افزایش دهنده ریسک ابتلا به این بیماری که زمینه را برای فعالیت کردن علت های اصلی ایجاد افسردگی فراهم می کنند را به شما معرفی می کنیم. این عوامل و موقعیت های خاص و تاثیرگذار عبارتند از:
- ویژگی های رفتاری خاصی از قبیل کمبود اعتماد به نفس، مبتلا بودن به اختلال شخصیت وابسته، داشتن نگرش منفی بیش از حد و خود انتقادی دائمی
- اتفاق افتادن وقایعی که ایجاد استرس می کنند؛ مثل آزارهای جنسی مختلف، از دست دادن یکی از نزدیکان و دوستان، شکست خوردن در یک رابطه عاطفی، مسائل کاری و مالی دردسرساز و…
- تمایلات و گرایش های جنسی خاص که باعث طرد شدن فرد از جامعه می شوند و داشتن مشکل در دستگاه تناسلی
- مبلا بودن فرد به بیماری های حاد و شدیدی که زندگی فرد را در ابعاد مختلف مختل می کنند؛ از جمله مواردی مثل انواع سرطان، سکته های قلبی و مغزی، دردهای قفسه سینه و بیماری های قلبی و…
- مصرف کردن داروهای خاصی که باید به طور مداوم استفاده شوند؛ مثل داروی کنترل فشار خون، قرص خواب و…
انواع گوناگون بیماری افسردگی
متخصصان انواع مختلف بیماری های افسردگی را بر حسب شدت درگیری فرد با بیماری، میزان عمق آن و نشانه هایی که بیمار از خود نشان می دهد دسته بندی می کنند. بعضی از بیماران در سطح پایین بیماری قرار داشته و تنها علائم ساده بیماری را آن هم در حد خفیف از خود نشان می دهند. این افراد تنها دوره کوتاهی از افسردگی را تجربه کرده و بعد بیماریشان برطرف می شود. برخی دیگر از بیماران برای مدت زمان بیشتری با افسردگی دست و پنجه نرم می کنند و شدت درگیری آنها با بیماری و عوارضش نیز بیشتر است. در ادامه هر دو حالت را به صورت مفصل برای شما توضیح می دهیم. اگر علاقمند هستید که با انواع افسردگی آشنا شده و تفاوت ها و ویژگی هایشان را به خوبی بشناسید، با ما همراه باشید…
مطلب پیشنهادی: سریال های ضد افسردگی و حال خوب کن (14 سریال زیبا)
اختلال افسردگی شدید (نوع حاد بیماری)
در ابتدا قصد داریم نوع شدیدتر و حادتر بیماری را بررسی کنیم. این نوع افسرگی از شدت بالایی برخوردار است و شناسایی آن هم به وسیله علائم و نشانه هایی صورت می گیرد که بیمار در طول دوره بیماری از خود نشان می دهد. در نوع حاد بیماری افسردگی یک حالت ناراحتی و ناامیدی توام با احساس بی ارزش بودن برای فرد وجود دارد که تا انتهای بیماری باقی مانده و هرگز از او و روحیاتش دور نخواهد شد.
این احساسات منفی در نوع شدید قدرت بسیار زیادی داشته و نمی توان امید داشت که با گذر زمان به صورت خودکار و به راحتی از بین بروند. برای درمان نشانه ها و عوارض اختلال افسردگی شدید، بیمار حتما باید با یک روانشناس باتجربه و ماهر یا یک پزشک متخصص حوزه روان جلسات مشاوره ای و درمانی را برگزار کند. گفته می شود که اگر یک نفر برای مدت زمان دو هفته یا بیشتر پنج مورد از نشانه ها و علامت های اصلی بیماری افسردگی را از خود بروز دهد شانس مبتلا بودن او به این نوع افسردگی نسبت به انواع دیگر بسیار بالا خواهد بود.
اختلال افسردگی مداوم (نوع مزمن بیماری)
به طور کلی می توان گفت که افسردگی نوع مداوم نسبت به نوع شدید مقداری خفیف تر بوده و از میزان حاد بودن آن کاسته شده است. با این وجود همانطور که اط اسم این بیماری هم پیدا است به صورت مداوم با بیماری باقی مانده و همه جنبه های زندگی او را به اندازه بسیار زیادی تحت تاثیر خود قرار می دهد. برای اینکه یک بیمار افسرده را در دسته مبتلایان به نوع مداوم این بیماری قرار دهیم می بایست بیمار حداقل برای مدت زمان دو سال علامت ها را از خود نشان داده و مبتلا باشد.
همانطور که گفته شد افسردگی نوع مداوم بیشتر از افسردگی شدید طول می کشد و از نظر گستردگی تاثیرات این بیماری می توان گفت که افسردگی مداوم به همه لحظات و لایه های زندگی شخص درگیر نفوذ می کند. با این وجود این بیماری هم درمان پذیر بوده و لاعلاج در نظر گرفته نمی شود. برای درمان کردن افسردگی مداوم خود حتما باید به تمام قسمت ها و نکات دوره درمانی خود توجه و دقت کافی را داشته باشید و اصلا درمانتان را نیمه کاره به حال خود رها نکنید. شاید به خاطر طولانی شدن روند درمان مقداری ناامید بشوید، اما باید این نکته را در نظر گرفته باشید که رها کردن پروتکل درمانی به شما کمکی نکرده و تنها باعث وخیم تر شدن بیماری و افزایش مدت زمان درگیری شما با بیماری افسردگی مداوم می گردد.
مطلب مشابه: اوج افسردگی پاییزی چه زمانی است؟؛ علائم و درمان افسردگی پاییزی
علامت ها و نشانه های اصلی بیماری افسردگی
برای تشخیص و درمان هر بیماری اولین کاری که مجبور به انجام دادن آن هستیم شناخت نشانه ها و علامت هایی است که فرد درگیر با آن بیماری از خودش نشان می دهد. این مورد کلی برای بیماری افسردگی هم صدق می کند و به همین خاطر لازم است تا حتما نشانه های اصلی بیماری افسردگی را به خوبی بشناسیم تا با مشاهده آنها در خودمان یا اطرافیان و نزدیکان، بتوانیم به موقع درباره وجود بیماری افسردگی شک کنیم.
در این قسمت مهم ترین و شایع ترین نشانه های افسردگی را به شما معرفی می کنیم. توجه داشته باشید که اگر چند مورد از علائم ذکر شده در این قسمت را به مدت زمان حداقل دو هفته در کسی مشاهده کردید می توانید درمورد بیمار بودن او مشکوک شوید. با این وجود برای تشخیص قطعی بیماری و شروع روند درمانی حتما می بایست فرد مشکوک با یک متخصص یا روانشناس خبره مشورت کند. علائم اصلی بیماری عبارتند از:
- گریه های بیش از حد و بدون دلیل، احساس غمگین بودن و ناراحتی در حالت عادی
- کم شدن سطح انرژی تولیدی توسط بدن و کمبود انرژی برای انجام کارهای روزمره
- بی قراری کردن و احساس اضطراب بیش از حد در طول روز
- کاهش یا افزایش ناگهانی و غیر طبیعی اشتها و به دنبال آن تغییر وزن غیر طبیعی
- کاهش یا افزایش غیر طبیعی میزان خواب و کم شدن کیفیت آن
- اختلال در حافظه و کاهش یادگیری، مختل شدن فرایند تمرکز در ذهن فرد
- از بین رفتن اعتماد به نفس و کم شدن قدرت فرد برای تصمیم گیری های بزرگ و کوچک
- حاکم شدن احساسات منفی از قبیل احساس گناه، ناامید بودن و احساس پوچی و بی ارزش بودن
- به وجود آمدن احساس بی اراده بودن در فرد، از بین رفتن اشتیاق فرد برای زندگی و نابودی انگیزه های فرد
درمان بیماری افسردگی
بعد از اینکه خود فرد یا دوستان و نزدیکان او علائم افسردگی را در او مشاهده کردند و فرد مشکوک به پزشک مراجعه کرد کار متخصص شروع می شود. در مرحله اول او باید یک یا چند جلسه مشاوره ای مفصل برگزار کرده و مطمئن شود که فرد بیمار است. بعد از قطعی شدن تشخیص پزشک یا روانشناس با توجه به شدت درگیری بیمار با افسردگی می بایست روش و نوع درمان را به همراه طول دوره درمانی و سایر موارد اضافی مشخص کرده و همه چیز را به طور شفاف و دقیق برای بیمار و نزدیکان او توضیح دهد.
این مورد بسیار مهم است؛ چرا که برای رسیدن به یک درمان موفق و ریشه کن کردن بیماری افسردگی حتما همکاری خود بیمار و خانواده و دوستان او مورد نیاز خواهد بود. در این قسمت قصد داریم انواع روش های درمانی موجود که برای درمان کردن این بیماری به کار گرفته می شوند را توضیح دهیم. این راه ها و روش ها عبارتند از:
1. دارو درمانی
در اکثر موارد درگیری با افسردگی استفاده از داروهای مناسب همراه با روان درمانی برای افراد بیمار موثر واقع می شوند. این داروها انواع متنوعی داشته و بسته به تشخیص پزشک حتی ممکن است داروهای ترکیبی استفاده شوند.
2. روان درمانی:
افسردگی یک نوع اختلال روحی روانی است. در این نوع بیماری ها صحبت کردن با یک روانشناس یا متخصص می تواند کمک زیادی به بیمار کرده و علائم و عوارش بیماری را تا حد قابل قبولی کاهش دهد. در این جلسات درمانی فرد متخصص از روش های متنوعی از جمله درمان شناختی-رفتاری و همچنین گفتار درمانی استفاده خواهد کرد.
3. بستری کردن بیمار
در مواردی بیماری تا حد خطرناکی پیشرفت می کند و در نتیجه ممکن است بیمار علاوه بر ناتوانی در مراقبت از خودش، توانایی آسیب رساندن به خود یا اطرافیانش را هم داشته باشد. در نتیجه این بیماران را تا پایان طول دوران درمانشان در بیمارستان های روانی مخصوصی بستری کرده و از آنها تحت شرایط خاصی مراقبت می کنند.
4. شوک درمانی
در این روش درمانگر جریان الکتریکی خاصی را از مغز بیمار رد می کند تا مغز را تحریک کرده و با اثر گذاشتن روی تحریک کننده های الکتریکی مغز عملکرد آنها را به شرایط معمولی بازگردانند. این روش معمولی نبوده و وقتی در دارو درمانی مشکلی پیش بیاید از آن استفاده می کنند. نام خلاصه شده این روش درمانی به انگلیسی ECT می باشد.
5. تحریک کردن مغناطیسی مغز
این روش هم مثل شوک درمانی روش درمانی رایجی نیست و در شرایطی مورد استفاده قرار می گیرد که داروهای ضد افسردگی تاثیر چندانی روی شرایط بیمار نداشته باشند. در این روش خاص یک سیم پیچ مخصوص مورد استفاده قرار می گیرد که به وسیله آن پالس های مغناطیسی به مغز ارسال شده و در نتیجه شرایط نورون های عصبی دستخوش تغییر می شوند. نام خلاصه شده این روش درمانی به لاتین TMS می باشد.
در این مقاله جنبه های مختلف بیماری افسردگی را باهم بررسی کردیم و به شناخت نسبتا جامعی از این بیماری روانی دست پیدا کردیم. امیدواریم که مطالعه این مطلب برای شما عزیزان مفید بوده باشد…
مطلب مشابه: همه چیز در مورد افسردگی پس از رابطه جنسی