موارد مصرف متادون؛ عوارض متادون، متادون درمانی چیست؟
متادون یک داروی اعتیادآور است که البته با این وجود درمانگران برای ترک اعتیاد افراد معتاد از روش متادون درمانی استفاده می کنند. متادون جزو داروهای اپیوئید مخدری است.
متادون چیست؟
متادون یک دارو از خانواده مخدر می باشد که چیزی شبیه به مرفین و هروئین است اما قوی تر از آن ها عمل می کند. متادون یک داروی اپیوئید است و اپیوئیدهات جزو دسته مخدرها هستند. با آنکه متادون یک داروی اعتیادآور است اما در درمان اعتیاد به هروئین، مرفین و کدئین از آن استفاده های زیادی شده است.
اولین بار در آلمان طی جنگ جهانی دوم، متادون ساخته شد و نخستین کاربرد آن به عنوان تسکین درد بوده است. این دارو را غالباً به عنوان یک داروی نگهدارنده برای مهار اعتیاد به موادمخدر به کار می برند.
یکی از مزیت های مهم متادون این است که این ماده مصرف هروئین را کاهش مى‌دهد. خطرات مصرف هروئین شامل مرگ بر اثر دریافت دوز بى رویه، ابتلا به عفونت HIV و هپاتیت C از راه کاربرد سوزن مشترک است. درمان متادون کمک مى کند که فرد از فجایع ناشى از استعمال هروئین مصون بماند.
درمان با دوز نگهدارنده متادون یک درمان طولانى مدت است. درمان از یک تا دو الى بیست سال و یا بیشتر به طول مى‌انجامد. این درمان طولانى مدت به لحاظ پزشکى بى خطر و موثرترین درمان موجود براى وابستگى به مواد شبه‌افیونى است.
متادون برای چه کسانی تجویز می شود؟
وقتی می گوئیم که متادون برای درمان اعتیاد به کار می رود منظور این است که دوز نگهدارنده متادون به تنهایی برای درمان به کار می رود بلکه متادون جزئی از فریتاد درمان معتاد محسوب می شود. اغلب تجویز متادون برای صورت می گیرد که به علت وابستگی به مواد مخدر تحت درمان هستند.
همچنین متادون براى کسانى که به طور مرتب از مواد شبه افیونى به طو رتزریقی استفاده مى‌کنند و آلوده به ویروس ایدز HIV یا هپاتیت C هستند، تجویز مى‌شود تا به ادامه روند ترک در این افراد کمک کند و خطر انتشار عفونت را از طریق استفاده از سوزن مشترک کاهش دهد.
متادون گاه در تسکین درد افراد مبتلا به درد شدید مزمن یا درد همراه با بیمارى هاى علاج ناپذیرى که منجر به مرگ مى شوند، به کار مى رود.
عوارض مصرف متادون
همانگونه که در ابتدا گفتیم، متادون جزو داروهای اپیوئید است و اپیوئیدها مخدر هستند. پس متادون نیز مانند داروهای اپیوئید می تواند در تنفستان مشکل ایجاد کند و هر چقدر که تنفس کمتر و مشکل تر شود احتمال بروز مرگ حتمی تر خواهد بود.
کسانی که بیماری دارند که با متادون درمان می شود باید هوشیار و آگاه باشد که اگر دیدن فرد دچار وقفه های طولانی مدت در تنفس شد، به سختی نفس کشید، رنگ لب هایش رو به آبی شدن رفت و در ایستادن دچار مشکل شد حتماً به سرعت با اورژانس تماس بگیرند.
از دیگر عوارض متادون واکنش های آلرژیک مانند ورم کردن صورت، زبان و لب ها و حتی گلو می باشد. همچنین مواردی مثل کهیر پوستی و مشکلات تفسی از دیگر عوارض متادون است که در این صورت باید فورا به بیمارستان مراجعه نمود.
متادون احتمال وقوع مشکلات تنفسی را در افراد مسن، کسانی که بشدت در بیماری به سر می برند، کسانی که سوء تغدیه دارند یا به معنای دیگر ناتوان هستند را بیشتر میکند.
افرادی که به مدت طولانی از متادون استفاده می کنند احتمال اینکه بر روی باروری آنها تأثیر بگذارد وجود دارد. این مورد هم در مورد زنان و هم مردان هر دو صدق می کند. البته هنوز به اثبات نرسیده است که تأثیر این اثر بر روی باروری می تواند دائمی باشد یا خیر.
عوارض جانبی شایع:
- تهوع و استفراغ
- سرگیجه
- خواب آلودگی
- افزایش تعریق
موارد منع مصرف
- افرادی که دچار مشکلات تنفسی از جمله آسم هستند نباید از متادون استفاده کنند.
- کسانی که دچار انسداد در روده و یا معده هستند ممنوعیت شدید در مصرف متادون دارند.
- مصرف متادون در بارداری ممنوع می باشد زیرا در صورت ترک دارو نوزاد متولد شده با علائم مرگباری روبرو خواهد شد.
- متادون میتواند در تمرکز شما اختلال ایجاد کند. تا زمانی که از این دارو مصرف می کنید از کنترل وسائل و ماشین آلات سنگین همچنین از رانندگی پرهیز کنید. سرگیجه ها و خواب آلودگی های شدید میتواند منجرب به اتفاق وقایع ناخوشایند شوند.
- مصرف متادون در دوران شیردهی ممنوع می باشد زیرا می تواند اثرات این دارو از شیر مادر به نوزاد منتقل شده و در نتیجه منجر به مشکلات تنفسی، خواب آلودگی و حتی مرگ در نوزاد گردد.
- در هیچ شرایطی متادون را همراه با الکل و یا داروهای خواب آور دیگر استفاده نکنید زیرا باعث ایجاد مشکلات تنفسی و کند شدن تنفس و در نتیجه از دست دادن جانتان خواهد شد.
- مصرف متادون حتی در پایین ترین دوز ممکن برای کودکان مرگبار است.
- مصرف همزمان با سایمتیدین ممكن است اثرات مضعف CNS و تنفس را افزایش دهد و موجب بروز کانفیوژن، آپنه یا حملات تشنجی شود. در صورت نیاز به مصرف همزمان، مقدار مصرف متادون باید كاهش یابد.
- اگر متادون به صورت نادرست و بدون تجویز پزشک مصرف شود (خصوصاً در کودکان و اشخاصی که سر خود مصرف می کنند) احتمال اوردوز و مرگ حتمی است.
- مصرف گریپ فروت و نوشیدنی های آن میتواند با متادون تداخل ایجاد کند و منجرب عوارض جانبی ناخواسته شود.
- متادون، ریتم منظم تپش قلبتان را از بین می برد و اگر در حین مصرف متادون درگیر یکی از علائم زیر شدید حتماً فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- درد سینه
- سرگیجه شدید
- تپش قلب کند یا سریع
چه زمان باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر هر کدام از علائم زیر در شما ایجاد شد حتماً به پزشک مراجعه کنید:
- در صورت وجود علائم سندرم سروتونین، از جمله هیجان، توهم، تب، عرق کردن، لرز، تپش قلب سریع، سفتی عضلانی، تیک یا پرش عضلانی، از دست دادن تعادل، حالت تهوع، استفراغ یا اسهال
- تنفس ضعیف یا کم عمق
- یبوست شدید
- احساس سرگیجه و از حال رفتگی
- علائم اختلال ریتم قلب خطرناک: سردرد با درد قفسه سینه و سرگیجه شدید و ضربان قلب شدید یا ضربه ای
- سطح کورتیزول پایین: تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها، سرگیجه، خستگی یا ضعف
همچنین بخوانید: