ایجاد انگیزه در زندگی و روش های ایجاد انگیزه (راه‌های تقویت انگیزه درونی)

در این مقاله قصد داریم با راه‌ های ایجاد انگیزه در زندگی به طور خلاصه و کاربردی آشنا شویم. همه ما برای انجام کارهای روزمره خود، از کارهای کوچک گرفته تا رسیدن به اهداف بزرگ، به انگیزه نیاز داریم. اما انگیزه چیست و چطور می‌ توان آن را ایجاد کرد؟ انگیزه محرک اولیه انسان برای انجام کار و فعالیت‌ های مختلف است. در واقع انگیزه آن چیزی است که انسان را برای رسیدن به اهداف خود یاری می‌ دهد. متاسفانه امروزه شاهد بی‌ انگیزگی و بی‌ حوصلگی درصد زیادی از جامعه حین انجام امور روزمره زندگی هستیم؛ به همین منظور لازم دانستیم که درباره این مبحث مهم صحبت کنیم. بی‌ انگیزگی در زندگی می‌ تواند یک مانع بسیار بزرگ و جدی بر سر راه موفقیت هر کدام از ما محسوب شود. اشخاص زیادی هستند که به دنبال راه‌ های سریع برای ایجاد انگیزه در خود می‌ باشند. اما واقعاً چطور می‌ توان برای انجام امور مختلف زندگی و رسیدن به اهداف خود انگیزه پیدا کرد؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال تا انتهای مطلب همراه ما باشید.

ایجاد انگیزه در زندگی چیست؟

اگر بخواهیم یک تعریف جامع و کامل در رابطه با ایجاد انگیزه در زندگی داشته باشیم، باید بگوئیم که به طور کل منظور از انگیزه، «میل به انجام امور مختلف به دنبال احساس نیاز» می‌ باشد. به بیان ساده‌ تر، اکثر افراد زمانی شروع به انجام فعالیتی می‌ کنند که برای آن انگیزه لازم داشته باشند. در تکمیل این تعریف باید گفت زمانی در افراد انگیزه ایجاد می‌شود که در رابطه با مسئله خاصی احساس نیاز کرده باشند.

عوامل بسیار زیادی از جمله شرایط، توانایی انجام امور و… بر ایجاد انگیزه افراد تأثیرگذار است. جالب است بدانید که انسان برای انجام کوچک‌ ترین امور روزمره خود نیاز به انگیزه نیاز دارد. شما عزیزان حتی برای نوشیدن آب نیز به انگیزه احتیاج دارید، و این انگیزه زمانی ایجاد می‌ شود که احساس تشنگی کنید! داشتن انگیزه در زندگی به شما کمک می‌ کند تا مسیر دستیابی به اهداف و علایق مختلف با وجود موانع و سختی‌ ها در راه، هموارتر شود.

روانشناسی ایجاد انگیزه

به طور کل عوامل مختلفی هستند که می‌ توانند سبب ایجاد انگیزه در زندگی افراد شوند؛ البته ویژگی‌ های شخصیتی هر فرد نیز در ایجاد انگیزه در زندگی تأثیرگذار است. تئوری‌ های انگیزشی از دیدگاه روانشناسی وجود دارند که آشنایی با آن‌ها می‌تواند در پیدا کردن انگیزه شما با توجه به تیپ شخصیتی که دارید، کمک‌ کننده باشد. تئوری‌ های مذکور به شرح زیر است:

۱. غرایز

برخی از رفتارهای انسان بر اساس الگوهای ثابت و ذاتی رفتار او بروز می‌کنند. در واقع به بیان ساده بعضی از رفتارهایی که از خود نشان می‌دهیم در غریزه ما بوده و کنترل کردن آن‌ها کمی دشوار است. به عنوان مثال برخی از غرائز بیولوژیکی ازجمله ترس، تلاش برای پاکیزگی و عشق جزو اساسی‌ترین رفتارهایی هستند که سبب ایجاد انگیزه در زندگی می‌شوند.

۲. نیازها و تمایلات

بسیاری از رفتارهای ما ازجمله غذا خوردن، نوشیدن و خوابیدن جزو نیازهای بیولوژیکی ما هستند که سبب ایجاد انگیزه می‌شوند. در واقع تئوری نیازها و تمایلات به این موضوع اشاره دارد که انسان‌ها نیازهای اساسی بیولوژیکی دارند و رفتارهای آنان نیز به علت ضرورت تحقق نیازهای مذکور ایجاد می‌شوند.

۳. سطح برانگیختگی

یکی دیگر از تئوری‌های مطرح در حیطه بروز رفتارهای ناشی از ایجاد انگیزه در افراد مختلف، سطح برانگیختگی آنان می‌باشد. تصور کنید فردی دارای نیازهایی با سطح برانگیختگی بالا است؛ چنین فردی به دنبال فعالیت‌های پرتحرک و هیجان‌انگیزتری می‌رود. در واقع می‌توان گفت افرادی که دارای نیازهایی با سطح برانگیختگی بالاتر هستند، انگیزه بیشتری در زندگی دارند.

راه‌های ایجاد انگیزه در زندگی جوانان

بسیاری از والدین نگران نوجوانان و جوانان خود هستند و نمی‌دانند که چطور در آن‌ها انگیزه برای انجام امور ایجاد کنند. ۵ گام مهم و کلی وجود دارد که اگر جوانان آن‌ها را پیوسته و با اعتماد به نفس و باور به خود بردارند، قطعا برای انجام امور مختلف و رسیدن به اهداف انگیزه پیدا خواهند کرد:

خودشناسی

والدین می‌بایست در خودشناسی نوجوانان و جوانان خود کوشا باشند. جوانان باید بدانند که چه چیزهایی سبب خوشحالی آن‌ها می‌شود تا در زمان بی‌حوصلگی و بی‌انگیزگی از آن‌ها استفاده کنند. علاوه بر این، شناخت نقاط ضعف و پذیرش آن‌ها نیز در ایجاد انگیزه در زندگی تأثیرگذار است.

هدفمند بودن

هدف در ایجاد انگیزه در زندگی نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. طبیعتاً زمانی که هدف وجود نداشته باشد، نیازی هم وجود ندارد و در چنین شرایطی مفهوم «انگیزه» به طور کل معنای خود را از دست می‌دهد. به والدین پیشنهاد می‌شود علایق، استعدادها و توانایی‌های نوجوانان خود را شناسایی کنند و به آن‌ها یادآور شوند. جوانان با شناخت علايق و استعدادهای خود می‌توانند هدف مناسبی برای زندگی خود تعیین نمایند. البته منطقی بودن اهداف نیز بسیار حائز اهمیت است. پیشنهاد می‌شود اگر جزو جوانانی هستید که به دنبال هدف در زندگی خود می‌باشید، در ابتدا با اهداف کوچک و قابل دسترس شروع کنید.

برنامه‌ریزی

قدم بعدی پس از تعیین هدف، برنامه‌ریزی برای رسیدن به آن در مدت زمان مشخص است. توجه داشته باشید که برنامه رسیدن به هدف باید تا حد امکان جزئی باشد. جزئي بودن برنامه سبب منظم‌تر شدن روند پیشرفت می‌شود. یادتان باشد که در برنامه حتماً زمانی را برای تفریح مورد علاقه و استراحت نیز در نظر بگیرید.

بررسی میزان پیشرفت

اگر قصد ایجاد انگیزه در فرزندان جوان و نوجوان خود دارید، توصیه می‌شود هرچند وقت یک بار به میزان پیشرفت او افتخار کنید و این موضوع را به زبان آورید. به هیچ‌وجه فرزند خود را سرزنش نکنید؛ چرا که با انجام این کار نوجوان شما نیز یاد می‌گیرد که در صورت عقب ماندن از برنامه خود را سرزنش کند و از ادامه راه پشیمان شود.

مثبت‌اندیشی

برای ایجاد انگیزه در زندگی و رسیدن به اهداف خود می‌بایست علاوه بر تمرکز و برنامه‌ریزی، از مسیر رسیدن به اهداف خود نیز لذت ببرید. باور داشته باشید که نتیجه به هر حال حاصل می‌شود؛ آن چیزی که اهمیت دارد لذت بردن از مسیر و مثبت‌نگری است.

راه‌های تقویت انگیزه درونی

انگیزه به دو نوع درونی و بیرونی تقسیم‌بندی می‌شود؛ منظور از انگیزه بیرونی عوامل و محرک‌هایی است که از محیط بیرون سبب ایجاد انگیزه در افراد می‌شود و منظور از انگیزه درونی محرکی است که از درون انسان نشأت می‌گیرد. در ادامه با راه‌های افزایش انگیزه درونی بیشتر آشنا خواهیم شد:

خودباوری

منظور از خودباوری فکری است که ما راجع به خودمان می‌کنیم! به بیان واضح‌تر خودباوری به این معناست که آیا ما فکر می‌کنیم توانایی کافی برای موفقیت در کاری را داریم یا خیر؟ خودباوری بر اعتماد به‌ نفس، عملکرد بهتر و همچنین افزایش انگیزه درونی تأثیرگذار است. افرادی که به خود باور دارند برای رسیدن به اهداف خود تلاش بیشتری می‌کنند و به همان میزان انگیزه بیشتری برای بهبود مهارت‌های خود دارند.

گره زدن فعالیت‌های خود با اهداف متعالی

با خود صادق باشید و بدانید که هر فعالیتی را به چه دلیلی انجام می‌دهید؛ دانستن این موضوع به شما کمک می‌کند تا آن‌چیزی که سبب ایجاد انگیزه در زندگی شما می‌شود را بشناسید. اهمیتی ندارد کاری که انجام می‌دهید تا چه اندازه دنیوی و مادی است؛ شما همیشه می‌توانید ارتباطی بین کارهای خود با اهداف تعالی ایجاد کنید. به این موضوع در روانشناسی اصطلاحاً «ساختاربندی مجدد روایت» گفته می‌شود.

پیدا کردن دلایل جدی‌تر برای انجام امور

برای انجام امور خود تنها دلیل به پایان رساندن کار و یا کسب درآمد را در نظر نگیرید؛ به جای این کار می‌توانید دلایل بیشتر و جدی‌تری مثل یادگیری مهارت جدید، تأمین نیاز خانواده، داشتن حس خوب حاصل از انجام کار و مواردی از این قبیل را در نظر داشته باشید.

بهترین انگیزه برای موفقیت چیست؟

بهترین راه برای ایجاد انگیزه در زندگی به منظور دستیابی به موفقیت، شناخت موانع و محدودیت‎‌ها در راه است. چنانچه در حین روبه‌رو شدن با مشکلات به جای ناامیدی به دنبال بهترین راه‌حل باشید، مطمئناً بهتر و موفق‌تر عمل خواهید کرد. برای انجام این کار استفاده از تجربیات دیگران یا مطالعه مشکلات پیش آمده می‌تواند کمک‌کننده باشد. این موضوع را به طور مرتب به خود یادآور شوید که انتهای مسیر و رسیدن به موفقیت به معنای پیروزی و آرامش است. با فکر کردن درباره هدف و مزایایی که پس از رسیدن به آن می‌توانید داشته باشید، قطعاً انرژی شما برای ادامه راه بیشتر شده و تمرکز بالاتری در پشت سر گذاشتن موانع و سختی‌ها خواهید داشت.

ایجاد انگیزه در کارکنان

اگر مدیر یک مجموعه یا سازمان می‌باشید و شاهد بی‌انگیزگی کارکنان خود هستید، توصیه می‌شود موارد زیر را به دقت مطالعه فرمایید:

• حذف موانع ایجاد انگیزه در کارکنان
• تعامل و ارتباط صحیح بین کارمندان و مدیر
• تعیین هدف و ایجاد حس ارزشمند بودن در کارمندان با توجه کردن به آن‌ها
• افزایش اعتماد به‌نفس و عزت نفس کارکنان با توجه کردن به نظرات آن‌ها
• گوش دادن به مشکلات کارمندان و تلاش برای حل آن‌ها

سخن پایانی

در این راهنما با برخی از راهکارهای ایجاد انگیزه در زندگی به طور خلاصه آشنا شدیم. داشتن انگیزه و تقویت آن در زندگی برای رسیدن به اهداف بسیار حائز اهمیت است. توصیه می‌شود مطالعات خود را در این زمینه بیشتر کنید تا بتوانید مسیر رسیدن به موفقیت را سریع‌تر و راحت‌تر طی نمائید. برای ایجاد انگیزه در زندگی راه‌های بسیار زیادی وجود دارد؛ تنها لازم است که خود و ویژگی‌های فردی که دارید را بشناسید و بر اساس آن و نوع هدفی که دارید بهترین راه ایجاد انگیزه را پیش بگیرید.