مشاوره پیش از ازدواج چقدر به موفقیت ازدواج کمک می‌کند؟
با تغییر در ساختار جامعه و خانواده، شکل ازدواج‌ها نیز در سال‌های اخیر تغییر کرده است. این روزها خود جوانان نقش فعال‌تری در ازدواج‌شان گرفته و نقش خانواده‌ها نسبت به گذشته کمرنگ‌تر شده است. این تغییر مزایا و معایبی داشته است. جوانان می‌توانند فردی را انتخاب کنند که به او علاقه داشته و تناسب بیشتری با خواسته‌های‌شان دارد. درعین‌حال وجود همین علاقه اولیه ممکن است باعث شود چشم‌شان را روی مسائل مهمی ببندند و انتخاب درستی نداشته باشند. ضمن اینکه بسیاری از جوانان نمی‌دانند شیوه صحیح انتخاب همسر و شناخت او به چه شکل است. حتی اگر با آگاهی نیز وارد این راه شوند، بسیاری مسائل از چشم‌شان مخفی می‌ماند. به همین دلیل در سال‌های اخیر نیاز به مشاوره ازدواج بیشتر احساس شده است.. بنابراین اگر در مسیر انتخاب همسر هستید، بهتر است از حضور فردی متخصص و در عین حال بی‌طرف در کنار خودتان بهره بگیرد. در این مقاله سعی داریم به سوالات شما در زمینه مشاوره ازدواج پاسخ دهیم.
مشاوره پیش از ازدواج چیست؟
مشاوره پیش از ازدواج نوع خاصی از مشاوره است که معمولاً توسط مشاوران خانواده و ازدواج ارائه می‌شود. با پیشرفت تکنولوژی سرویس‌هایی مانند رادیو عشقبرای آموزش، مشاوره و پشتیبانی پیش از ازدواج به صورت آنلاین و تماس‌های تصویری دو نفره و یا تلفنی در قالب سایت و اپلیکیشن ارائه شده است. حتی مراکز مشاوره دانشگاه‌ها هم مانند مرکز مشاوره دانشگاه تهران در این زمینه ارائه مشاوره پیش از ازدواج به دانشجویان دست به کار شده‌اند.
مشاوره پیش از ازدواج زوجین را برای ازدواج آماده می‌کند و برای کلیۀ افرادی که قصد دارند خود را به یک زندگی مشترک متعهد کنند، مفید است. مشاوره پیش از ازدواج با هدف تعیین مسائلی انجام می‌شود که می‌تواند در ابتدای رابطه منجر به بروز تعارض شود، به این ترتیب چنین مسائل آسیب‌زای بالقوه‌ای قبل از آن که به مشکلاتی جدی دامن بزند، حل می‌شود و همسران راهبردهای موثری را برای بحث و حل تعارضات یاد می‌گیرند.
همچنین مشاوره پیش از ازدواج به زوج‌ها کمک می‌کند بهترین تصمیم‌گیری را در زمان ازدواج یا برای ادامه رابطه‌شان داشته باشند. باید دقت کرد مشاور پیش از ازدواج قرار نیست به شما بگوید باید با هم ازدواج کنید یا نه. او با بررسی هر کدام از شما و همچنین رابطه‌تان، نقاط قوت و ضعف شخصی و رابطه‌ای و حوزه‌های تعارض‌تان را مشخص کرده و به شما کمک می‌کند با توجه به دید مناسبی که به دست آورده‌اید، بهترین تصمیم را درباره ازدواج کردن یا ادامه رابطه‌تان بگیرید.
آیا مشاوره پیش از ازدواج ضروری است؟
به خاطر بسپارید که هر فردی ارزش‌ها، نظرات و پیشینۀ منحصر به فردی را وارد رابطه می‌کند که ممکن است همواره با ارزش‌ها، نظرات و پیشینۀ همسرش مطابقت نداشته باشد. برای مثال باورهای مذهبی و سیستم‌های خانوادگی افراد مختلف می‌تواند تفاوت‌های چشمگیری با هم داشته باشد. بسیاری از همسران در محیط‌هایی کاملاً متفاوت رشد و پرورش یافته‌اند و الگوهای متفاوتی برای رابطه و ازدواج داشته‌اند. بسیاری از همسران زندگی مشترکشان را با این باور شروع می‌کنند که ازدواج نیازهای اجتماعی، اقتصادی، جنسی و عاطفی آنان را تامین خواهد کرد ـ اما این اتفاق همواره رخ نمی‌دهد. چنانچه شما و همسرتان دربارۀ تفاوت‌ها و انتظاراتتان با هم به بحث و تبادل نظر بپردازید، بهتر می‌توانید یکدیگر را در زندگی مشترک درک کنید و از هم حمایت کنید.
از یاد نبرید که آماده شدن برای ازدواج فقط فراهم کردن مقدمات جشن نامزدی و عروسی نیست. برای بنا کردن زندگی مشترکتان بر روی بنیانی محکم و استوار هم باید وقت بگذارید.
مشاوره پیش از ازدواج برای چه کسانی مناسب است؟
مشاوره پیش از ازدواج معمولاً به تمام زوجین، حتی عشاقی که رابطه‌شان کاملاً آرام و بدون مشکل است، توصیه می‌شود، چون این مشاوره به همسران آینده کمک می‌کند که رابطۀ سالمی را از همان ابتدا ایجاد کنند و پرورش بدهند. انجام مشاوره پیش از ازدواج در آغاز چنین تعهد بزرگی به دو دلیل مفید است، اول آن که به زوجین کمک می‌کند تا افکار، دغدغه‌ها و انتظارات خود را از همسرشان بیان کنند، دوم آن که انجام این مشاوره در آغاز راه باعث می‌شود که اگر بعدها مشکلی در زندگی مشترک به وجود آمد، همسران ضرورت مراجعه به مشاور را راحت‌تر قبول کنند. همسران آینده در مشاوره پیش از ازدواج این فرصت را دارند تا دربارۀ موضوعاتی مانند اقتصاد، رابطه جنسی و ابراز محبت، صمیمیت، روابط خانوادگی، ارتباط، باورها و ارزش‌ها، نقش طرفین در ازدواج و تمایل برای فرزندآوری و تربیت فرزندان یعنی مسائلی با هم صحبت کنند که بسیاری از همسران را با مشکل مواجه می‌سازد. همچنین زوجین مهارت‌های ارتباطی و حل مسئله را در جلسات مشاوره یاد می‌گیرند و ترس‌های خود را دربارۀ ازدواج مطرح می‌کنند، ترس‌ها و نگرانی‌هایی که می‌تواند از روابط فردی قبلی، پیشینۀ خانوادگی و مسائل دیگر سرچشمه بگیرد.
استفاده از جلسات مشاوره پیش از ازدواج، ذهنیت صحیحی برای زوجین درباره جلسات درمان پایه‌گذاری کرده و آنها کمک می‌کند در آینده نیز برای حل مشکلات رابطه‌شان، راحت‌تر به درمانگر متخصص این حوزه مراجعه کنند.
چه زمانی برای مراجعه به مشاور پیش از ازدواج مناسب است؟
بهترین زمان ممکن برای مراجعه به مشاوره ازدواج، در اوایل یک رابطه جدی یا بعد از جلسه خواستگاری در ازدواج‌های سنتی است. زیرا هنوز علاقه زیادی بین دو طرف به وجود نیامده و می‌توانند منطقی‌تر رابطه‌شان را بررسی کرده یا تصمیم بگیرند. سپس در طول زمان با پیشرفت جلسات مشاوره، در محیطی امن‌تر و به تدریج علاقه بین‌شان شکل می‌گیرد. علاقه‌ای که بیشتر منطقی بوده و کمترهیجانی و تحت تاثیر احساسات شدید است. همچنین زمانی که رابطه هنوز خیلی پیش نرفته، می‌توان خشت اول آن را صحیح و درست پایه‌گذاری کرد تا ادامه آن نیز درست و سالم پیش برود و شکل بگیرد.
با این حال اکثر افراد وقتی مدتی در رابطه هستند و بعد مشکلاتی برایشان ایجاد می‌شود، به مشاوره پیش از ازدواج مراجعه می‌کنند. باید گفت مشاوره ازدواج در این مرحله هم مفید است فقط کار کمی سخت‌تر می‌شود. چون به خاطر علاقه به وجود آمده و زمان و انرژی که طرفین برای رابطه گذاشته‌اند، معمولا می‌خواهند آن را هر طور شده حفظ کنند، حتی وقتی که با مشکلات و زنگ خطرهای متعدد در رابطه مواجه می‌شوند.
گاهی نیز افراد بعد از عقد و به خاطر مشکلات پیش آمده مراجعه می‌کنند. چنانچه در تصمیم‌گیری شک دارید، حتما قبل از عقد به مشاوره ازدواج مراجعه کنید. چرا که کار اصلی مشاوره ازدواج، کمک به تصمیم‌گیری صحیح است. از آنجایی که بعد از عقد، تصمیم برای جدا شدن تبعات بیشتری دارد، افراد معمولا برای حل مشکلات‌شان مراجعه می‌کنند. در این حالت زوج‌درمانی کمک بیشتری می‌تواند بکند.
در جلسات پیش از ازدواج چه میگذرد؟
نوع مشاوره پیش از ازدواج به مشاور انتخابیتان بستگی دارد. برخی مشاوران ترجیح می‌دهند که هر یک از طرفین را یک یا دو جلسه به تنهایی ببینند، حال آن که بقیه تمام جلسات را با حضور هر دو نفر برگزار می‌کنند و دو نفر را به صورت یک واحد زوجی می‌بینند.
بهترین نوع آن ترکیبی از این دو حالت است، که دو نفر هم به صورت فردی و هم به عنوان یک واحد زوجی مورد بررسی قرار بگیرند. این جلسات به صورت متناوب انجام شده و معمولا برای هر نفر یک جلسه فردی درنظر گرفته می‌شود.
جلسات فردی این فرصت را در اختیار مشاور قرار می‌دهد تا با هر یک از زوجین به تنهایی صحبت کند و نگرانی‌ها و نقاط قوت و ضعف هر کدام را به تنهایی و در رابطه بررسی کند.
در جلسات فردی با بررسی مروری زندگی هر کدام از افراد، از کودکی تا کنون، و همچنین بررسی اجمالی روابط پیشین و علت‌های تمام شدن‌شان، یک دید کلی و جامع از هرکدام از افراد، نقاط قوت و ضعف‌های شخصیتی و الگوی ارتباطی پیشین‌شان به دست می‌آید. این اطلاعات معمولا با آزمون‌ها و پرسشنامه‌های روان‌شناختی از جمله آزمون‌های شخصیتی، تست نیازهای گلاسر و آزمون‌های الگوها و باورهای ارتباطی، تکمیل می‌شود.
همچنین هر یک از زوجین فرصت دارد تا ازدواج ایده‌آل را از نظر خود توصیف کند و بگوید که تاکنون چه اقداماتی را برای رسیدن به این هدف انجام داده است یا چه چالش‌ها و موانعی را برای نیل به آن در پیش روی خود می‌بیند. به علاوه مشاور سوالاتی را از همسران آینده می‌پرسد تا از دیدگاه منحصر به فرد هر یک دربارۀ زندگی مشترک مطلع شود و انتظارات و خواسته‌های هر یک را از ازدواج مشخص سازد.
در جلسات زوجی، دو نفر این فرصت را دارند که با اهداف و نیازهای یکدیگر از ازدواج، نقاط قوت و ضعف همدیگر و مشکلات بالقوه رابطه‌شان آشنا شوند. ضمن اینکه یک بررسی دقیق روی ملاک‌های فردی هرکدام و تطابقش با طرف مقابل صورت می‌گیرد. آزمون‌های روان‌شناختی انجام شده نیز در جلسات زوجی بررسی شده و شناخت طرفین را از یکدیگر ارتقا می‌دهد. در پایان جلسات، درمانگر با مرور اطلاعات به دست آمده به دو نفر کمک می‌کند بهترین تصمیم را برای آینده رابطه‌شان بگیرنند. ضمن اینکه نقاط مشکل‌دار رابطه در حال حاضر یا آینده را به آنها نشان داده و کمک‌شان می‌کند به اصلاح آن بپردازند.
همسران آینده در جلسات مشترک به بحث دربارۀ این مشکلات می‌پردازند و راه‌حل‌هایی را به کمک مشاور برای مقابله با این مشکلات و هر گونه چالش دیگری که ممکن است، در طول زندگی برایشان پیش بیاید، پیدا می‌کنند.
برخی مشاوران طرحی به نام نقشه منابع زوجین (Couples Resource Map) را طراحی می‌کنند. این نقشه به زوجین کمک می‌کند تا منابعی را که می‌توانند هنگام مواجهه با مشکلات فردی و مشترک از آنها بهره بگیرند، تشخیص بدهند. همچنین همسران دربارۀ نشانه‌های هشداردهندۀ نگران کننده در جلسات مشاوره با هم گفتگو می‌کنند و برنامۀ عملیاتی مفیدی را تهیه می‌کنند تا در صورت لزوم از آن استفاده کنند. این برنامه شامل اقداماتی مانند بهره‌برداری از منابع فردی، مراجعه به مشاور یا بهره‌گیری از راهنمایی‌های معنوی و مذهبی می‌شود.
نفس شرکت در جلسات مشاوره پیش از ازدواج می‌تواند نقطه شروع مثبتی برای شروع یک زندگی مشترک باشد، چرا که طرفین خود را متعهد می‌بینند که به طور منظم در این جلسات شرکت کنند و رابطه‌شان را بهبود دهند و تقویت کنند.
ضمن اینکه در جلسات مشاره پیش از ازداج، امکان صحبت از نیازها و خواسته‌های هرکدام در رابطه جنسی در محیطی امن و در کنار یک فرد متخصص فراهم شده و هماهنگی دو نفر در این زمینه بررسی می‌شود.
این جلسات می‌تواند تعارضات موجود یا احتمالی در رابطه آینده زوج با خانواده‌های‌شان پیدا کرده و زوج آینده کمک کند به بهترین شکل روابط‌شان را با خانواده‌ها مدیریت کرده و استقلال خود را به عنوان یک واحد و خانواده مستقل حفظ کنند.
نگرانی ها در مشاوره پیش از ازدواج [h2]
ممکن است برخی افراد نگرانی‌هایی دربارۀ مشاوره پیش از ازدواج داشته باشند، همچنین برخی زوجین به دلیل ترس یا اضطراب از مطرح کردن مشکلات و برملا شدن بعضی مسائل در ابتدا از شرکت در جلسات مشاوره اجتناب می‌کنند یا واهمه دارند. مسائل و موضوعات ناراحت کننده‌ای ممکن است در جلسات مشاوره مطرح شود که بسیاری را معذب می‌کند. برخی زوجین اولین بار است که دربارۀ باورها و ارزش‌های فردی خود یا نقش‌های ایده‌آل در زندگی مشترک صحبت می‌کنند. هرچند بیان کردن نظرات متفاوت و تبادل نظر دربارۀ آنها به برخی کمک می‌کند تا تعارضات موجود را با موفقیت در جلسات مشاوره حل کنند، اما هستند افرادی که طی این بحث‌ها به این نتیجه می‌رسند که مشکلات لاینحلی در رابطه‌شان وجود دارد و تصمیم می‌گیرند با هم ازدواج نکنند.
مشاوره فضایی امن را برای گفتگو دربارۀ دغدغه‌های مختلف در اختیار همسران آینده قرار می‌دهد، بااین حال برخی وقتی مشکلات را از زبان همسر آینده‌شان می‌شنوند یا از افکاری که او دربارۀ رابطه و نقش همسران در زندگی مشترک دارد، آگاه می‌شوند، ناراحت و آزرده خاطر می‌شوند و به این ترتیب آتش تعارض و ناسازگاری روشن می‌شود. مطرح کردن صادقانۀ شک‌ها، انتظارات یا اهداف آینده ممکن است تعارضات کوتاه مدتی را بین زوجین به وجود بیاورد، اما بسیاری می‌توانند به کمک مشاور با موفقیت از این مرحله عبور کنند و زندگی مشترکشان را روی پایه‌هایی محکم و استوار بنا کنند.
پایان رپورتاژ آگهی