متاورس Metaverse چیست و دلیل اهمیت آن چه می باشد؟

دنیای فناوری، یک دنیای توقف ‌ناپذیر است؛ اگرچه تا چند سال پیش، فناوری به آرامی جلو می ‌رفت، ولی چند سالی است که شاهد سرعت گرفتن پیشرفت آن هستیم. هر روزه زیاد و اصطلاحات جدیدی به گوش ما می رسد که همه ی آن ها قصد دارند تا جلوه دیگری از فناوری را به ما نشان دهند. در این بین، «متاورس» قصد دارد نهایت این پیشرفت را به وجود آورد. احتمالاً شما هم در مورد متاورس اطلاعاتی دارید، اما درک عمیق تر این مفهوم به بررسی زیادی احتیاج دارد. در ادامه تصمیم داریم تا با تعریف Metaverse، نظرها، پیش ‌نمایش ‌ها، خصوصیات مربوط به این مفهوم را بررسی نماییم.

اگر شما نیز علاقه دارید تا بدانید که متاورس چیست و با تحقق یافتن، قرار است چه تغییراتی رخ دهد؟ حتماً  در این مقاله با ما همراه باشید.

متاورس چیست؟

متاورس «Metaverse» از ترکیب دو مفهوم متا  و یونیورس به وجود آمده است. بنابراین به اصطلاح می شود متاورس را یک دنیای برتر دانست. متاورس قرار است خصوصیات زیادی به دنیای فیزیکی بیافزاید. در توضیح این که «متاورس چیست؟» می توان گفت که متاورس یک جهان سه‌ بعدی است که یک جهان کاملا دیجیتال را با جهانی فیزیکی پیوند می دهد. در این دنیا، اشخاص می ‌توانند به هرآن چه که احتیاج دارند، دسترسی یابند از جمله این موارد می شود به اطلاعات اشاره نمود. اگر دقت نمایید، اطلاعات اکنون در بستر وب  به شکل پراکنده وجود دارند اما متاورس تصمیم دارد همه ی اطلاعات را به شکل یکپارچه تبدیل کند تا در کمترین زمان ممکن بتوان به تمام آن دسترسی پیدا کرد. این تنها یکی از جنبه‌ های با اهمیت متاورس است. در ادامه متوجه قابلیت‌ های زیادی از آن خواهیم شد.

واقعیت مجازی در متاورس

واقعیت مجازی ، به یک جهان دیجیتال اشاره می کند که کاربر می ‌تواند به آن وارد شود و با اشیاء و رخ داد های موجود در آن ارتباط بگیرد. این مسئله هم اکنون به وسیله عینک‌ های واقعیت مجازی امکان پذیر است. احتمالاً شما هم از عینک ‌های واقعیت مجازی استفاده کرده ای. اگر آن را تجربه کرده باشید، می ‌دانید که بعد از قرار دادن عینک واقعیت مجازی، با حرکات سر، و دیگر اعضای بدن خواهید توانست محیط بازی را تحت کنترل خود در آورید. در اصل شما به وسیله ی یک عینک ، وارد یک جهان دیگر می ‌شوید و می توانید در این جهان تجربیات زیادی را داشته باشید.

واقعیت افزوده  در متاورس

در کنار واقعیت افزوده، واقعیت مجازی نیز خواهد توانست ابزار دیگری برای تحقق متاورس باشد. واقعیت افزوده، همان گونه که از اسم آن هم مشخص است، خاصیت اضافه کنندگی دارد. یعنی چیزی را به دنیای ما می افزاید. این چیز ممکن است یک کاراکتر یا یک شی‌ء دیجیتال باشد. حتماً شما نیز ویدیوهای لایو اکشن «Live-Action» را تماشا کرده اید. فیلم‌هایی مثل گارفیلد، دامبو، آلیس در سرزمین عجایب، مالیفیسنت  و… که در آن ‌ها کارکتر های واقعی با شخصیت ‌های غیرواقعی مثل حیوانات یا حتی کارکتر های کارتونی بازی کرده اند. اگرچه مفهوم لایواکشن با مفهوم واقعیت افزوده تفاوت دارد، اما جهت درک بهتر واقعیت افزوده، این ژانر خیلی موثر است. زیرا که در واقعیت افزوده، تجربیات دیجیتالی، مثل این چنین فیلم ‌ها، بی هیچ واسطه ‌ای به دنیای فیزیکی ما افزوده می‌ شوند و ما با آن‌ها ارتباط برقرار می‌ کنیم!

واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، تاثیر شگرفی بر متاورس دارند. با این وجود برای اینکه متاورس را بهتر بشناسیم، پیش‌ نمایش‌ هایی از آن را توضیح خواهیم داد.

پیش ‌نمایش ‌های موجود درمورد متاورس

پیش‌نمایش‌ های زیادی درباره متاورس وجود دارد. در اصل هر فرد متاورس را به سبک خاصی برای خود تصور می کند. اما به‌ صورت کلی، همه به یک دنیای فعال تر اشاره دارند که در آن، دسترسی به هر موردی، به آسانی انجام می ‌گیرد. با تحلیل این پیش ‌نمایش‌ ها می شود دید روشن تری نسبت به متاورس داشته باشیم:

متاورس آموزشی

شاید بتوان بهترین و مفید ترین رویکرد Metaverse را در ارتباط با آموزش معنا نمود. هم اکنون برای کسب تخصص در یک حیطه ویژه، باید ساعات زیادی آموزش حرفه ‌ای انجام شود. این آموزش ‌ها پراکنده می باشند. کلاس‌ های آنلاین، کلاس‌ های حضوری، کتب، جزوات، آزمایش ها و تمامی آن ها در بسترها یی مجزا از یکدیگر ارائه گردیده اند. حالا مجسم کنید در جهان متاورس قصد داشته باشیم در یک حیطه مخصوص، آموزش ببینیم. آن‌گاه دیگر احتیاجی نیست جهت استفاده از علم اساتید عالی به مناطق دور سفر نماییم، کتاب‌ های زیادی را مطالعه کنیم و هزاران ساعت فیلم آموزشی مشاهده کنیم. در متاورس، تمام آموزش‌ ها با یک ساختار منظم، طبقه ‌بندی شده و به شکل مرحله ‌ای در اختیار افراد گذاشته می شود؛ به شکلی ‌که در  کم ترین زمان به بهترین سطح تخصصی که تصمیم داریم، دست یابیم!

متاورس سرگرمی

شاید خیلی از سرگرمی‌ ها وجود داشته باشند که در بخشی از زمان یا در شرایط خاصی نتوانیم به آن‌ها دسترسی داشته باشیم. برای مثال، افرادی که در بخش استوایی زندگی می ‌کنند، نمی ‌توانند در منطقه زندگی خود، تفریحات زمستانی را تجربه کنند مگر اینکه به یک منطقه سردسیر سفر کنند. در متاورس  تجربه کردن همه‌ چیز در هر زمان امکان دارد. اگر شما ساکن یک شهر گرم هستید و دل‌ تان برف بازی می ‌خواهد، در متاورس تا هر چه قدر که دوست دارید می ‌توانید برف بازی کنید. درست است که این یک تجربه مجازی است، اما آن قدر با کیفیت است که شما قطعا هیجان و لذت آن را احساس خواهید کرد!

متاورس موسیقی

موزیک های مورد علاقه تان را می‌ توانید دانلود کنید و روی گوشی‌ های خود داشته باشید. می ‌توانید در کنسرت ‌های حضوری یا آنلاین شرکت نمایید. ولی ممکن است نتوانید سر وقت به کنسرت مورد علاقه خود برسید. کنسرت‌ های آنلاین هم به میزان کنسرت ‌های واقعی هیجان انگیز نیستند. در متاورس چنین محدودیت ‌هایی وجود ندارد. در متاورس شما خواهید توانست بدون اینکه از خانه خود بیرون بیایید، در هر کنسرتی که دوست دارید شرکت کنید. در کنار دوستان خود برقصید و لحظات خوشی داشته باشید. این می ‌تواند به صورت تجربه واقعیت مجازی یا واقعیت افزوده باشد. شما در متاورس می توانید از طریق آواتار  یعنی یک مدل شبیه ‌سازی از خودتان، در این رویدادها شرکت نمایید.

متاورس کنفرانس

کنفرانس‌ها نیز مثل کنسرت‌ ها می ‌توانند به شکل حضوری یا آنلاین برگزار گردند. ولی محدودیت‌ های فیزیکی در ویدئو کنفرانس ‌ها نیز وجود دارد. بنابراین می شود به یک تجربه عالی تر در ارتباط با برگزاری این رویدادها در متاورس فکر نمود. به شکلی که آواتار اشخاص در جلسات حضور یابند و یک تجربه قابل لمس را رقم می ‌زنند. آواتارها قادرند سر خود را برگردانند و به اطراف خود نگاه کنند؛ قادر هستند نظر بدهند و نظرات همکاران خود را به چالش بکشند. همه این کارها را خود فرد انجام می ‌دهد، بی آنکه مجبور شود جهت حضور در کنفرانس، مسیری را سپری کند و یا به اسکایپ و دیگر رسانه‌ها متصل شود!

متاورس خرید

بیشتر اوقات نمی شود کیفیت اجناس در فروشگاه‌ آنلاین را متوجه شد. برخی اوقات سایز لباس ‌ها در خرید ‌های آنلاین غلط خواهند بود. در خریدهای حضوری نیز نمی‌ شود تنوع زیادی داشته باشیم. در متاورس هیچ یک از این محدودیت‌ ها وجود نخواهد شد. شما خواهید توانست همه اجناس مورد نظر خود را جهت خرید لمس نمایید، جنس آن‌ها را حس کنید و پس از مطمئن شد، خرید کنید. همه طیف محصولی که شما می خواهید، به شکل یک ‌جا در متاورس برای شما فراهم خواهند شد.

این پیش‌ نمایش‌ ها را می شود برای تمام تجربه ها در متاورس نیز در نظر داشت. شاید شما پیش ‌نمایش‌ های دیگری نیز در این مورد داشته باشید.

چرا متاورس به یک موضوع با اهمیت تبدیل شده است؟

خیلی وقت است که متاورس که در ذهن انسان ایجاد شده است. زیرا که ذهن انسان معمولا در ایده ‌پردازی، از تجربیات حقیقی جلوتر است. به شکلی که همه امکاناتی که اکنون داریم، روزی فقط یک ایده بوده‌اند. صندلی، جاروبرقی، ماشین ها، کامیپوتر، گوشی و هر چه را که تصور کنید، نخست فقط یک ایده ذهنی بوده است. متاورس نیز به همین صورت است. احتمالاً خیلی از ما ها  گاهی وقت ها در ذهن خود به  یک دنیای سراسر دیجیتال همراه با امکانات بیشتر فکر کرده ‌اید. البته برخی اوقات در زمان تماشای فیلم‌ های علمی‌-تخیلی مثل ماتریکس ، این مدل افکاری به ذهن ما وارد می شوند. در هر حال متاورس نیز یکی از همین ایده ‌های ذهنی برای خیلی از اشخاص بوده است.

به علت اینکه متاورس یک پروژه خیلی گسترده و وسیع است، فکر کردن به عملی کردن آن خیلی در بین انسان‌ها معمول نبود، تا اینکه فیس ‌بوک با تغییر دادن اسم خود به متا، این تجربه را به شکل جدی به میدان بحث وارد کرد. با تجسم اینکه متاورس می ‌تواند خیلی سریع تحقق یابد ، تبدیل به یک مسئله‌ ی با اهمیت شده است!

چرا «فیسبوک» به «متا» تغییر اسم داد؟

مارک زاکربرگ در تاریخ 27 اکتبر ۲۰۲۱، رسماً اسم اصلی خود یعنی فیسبوک را به متا تغییر داد. این تغییر اسم توسط خیلی از رسانه ‌ها، و افراد مختلف مورد بررسی قرار گرفت. علل فراوانی را می شود برای تصمیم  زاکربرگ جهت تغییر نام برندش در نظر گرفت که یکی از این علت ها به متاورس ارتباط دارد. فیسبوک تحت عنوان یک شرکت که اینستاگرام  و واتس ‌اپ  را در اختیار دارد، تصمیم تا به دنبال این تغییر اسم،  از همه ی مجموعه خود برای جلو بردن متاورس استفاده نماید. البته متاورس، فقط از طریق یک مجموعه امکان ندارد تحقق یابد چرا که این پروژه عظیم به زیرساخت ‌های مختلفی جهت اجرا نیاز دارد. تغییراسم  فیسبوک موجب شد تا برخی برند ها نیز به فکر اجرا کردن متاورس بیفتند که یکی از آن‌ مایکروسافت «Microsoft» است.

سیر تکاملی اصطلاح متاورس

سیر تکاملی مفهوم متاورس و جهان مرتبط به آن را می شود در یک سری مرحله های تاریخی در نظر گرفت. این سیر از دهه هشتاد میلادی شروع شد:

تغییر اسم فیسبوک به متا

در اکتبر ۲۰۲۱، باز هم قدمی دیگر برای پیش برد متاورس برداشته شد. زاکربرگ در زمان تغییراسم پلتفرم خود، به متاورس اشاره نمود. این ایده باعث شد تا رخداد دیگری در راه جدی گرفتن متاورس اتفاق بیافتد. به شکلی که بعد از آن، بعضی دیگر از غول ‌های فناوری نیز به فکر انجام متاورس افتاده ‌اند.

چه هنگامی متاورس به شکل کامل ایجاد می ‌شود؟

به نظر می ‌رسد نمی شود از همان ابتدا، یک نسخه جامع از متاورس را در اختیار داشت. چراکه برای به وجود آوردن تمام ابعاد آن به زمان و انرژی زیادی احتیاج است. اگر دقت کنیم، خواهیم دید که هم اکنون نیز جلوه ‌هایی از متاورس به وجود آمده است. واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، گیم های ویدئویی و ارزهای دیجیتال مدت ‌ها است که به وجود آمده است و گسترش پیدا کرده‌اند. اما اینکه در چه موقعی می شود از این امکانات در هماهنگی با هم استفاده کرد، هیچ پاسخ دقیقی وجود ندارد!

آیا متاورس جایگزین اینترنت خواهد شد؟

یک رویکرد وسیع درباره متاورس در میان کاربران دارد که متاورس قرار است جایگزین اینترنت کنونی شود. ممکن است که این فرضیه تا اندازه ای صحیح باشد. زیرا با وجود متاورس، دیگر به اینترنت احتیاجی نخواهیم داشت. بلکه همه اطلاعات به وسیله متاورس برای ما قابل دسترسی خواهند بود. اما به نظر شما، آیا بدون اینترنت می‌ شود به به وجود آمدن متاورس فکر کرد؟! اگر بخواهیم با دید وسیع تری به این موضوع بنگریم، شاید بشود اینترنت را یکی از پیش نیاز ها و ابزارهای به وجود آمدن متاورس در نظر گرفت نه جایگزین آن!!

مالتی ‌ورس یا متاورس؟

مالتی ‌ورس  به معنای «چند جهانی» به عنوان یکی از شاخه های متاورس مطرح می شود. بعضی از کارشناسان، متاورس را مجموعه ‌ای از چند جهان‌ می ‌دانند. دنیا هایی که می ‌توانند به شکل یکپارچه با یکدیگر، تجربیات ویژه ای را برای اشخاص رقم بزنند. اگرچه مالتی ‌ورس در کتب و نوشتار متفاوت می ‌تواند معانی فلسفی تری داشته باشد، ولی در ارتباط با متاورس می ‌تواند به معنای چندین دنیا در یک جهان باشد.

ویژگی های متاورس چیست؟

اگر قصد داشته باشیم که بدانیم خصوصیات متاورس چیست، باید به مهم ترین مزایای آن فکر کنیم. اگرچه متاورس می ‌تواند مزایای خیلی زیادی داشته باشد، اما موارد زیر مهم ترین آن ها می باشند:

حضور

حضور، یک خصوصیت مهم در متاورس به حساب می آید. متاورس برای این به وجود می آید تا انسان بتواند از همه ی پتانسیل تکنولوژی برای انجام کارهای خود استفاده کند. حالا انسان هنگامی می ‌تواند از قابلیت ‌های متاورس استفاده نماید که به‌ سبک قابل لمسی در آن حضور داشته باشد. این حضور می ‌تواند به شکل آواتار باشد. شاید هم اشکال دیگری جهت حضور فرد در متاورس ایجاد گردد.

سرعت

سرعت، نخستین و اصلی ترین خصوصیت متاورس است. زیرا که در آن، احتیاجی به جستجو برای هیچ موضوع خاصی وجود ندارد. همه‌چیز به ‌صورت لحظه ای در متاورس قابل دسترسی است؛ به ویژه اطلاعات!

پایداری

پایداری در متاورس به معنی دسترسی داشتن به صورت همیشگی است. طوری که که شما خواهید توانست با اضافه کردن ساختمان ‌های مجازی و یا چیز های دیگر، جهان متاورس خود را بسازید.  مهم ‌تر از آن، این که تغییرات در سری های بعدی که  از آن بازدید می ‌کنید، همچنان باقی مانده اند. متاورس  به همان سبکی که امروزه رسانه ‌ها طبق آن فعالیت می‌ کنند، می‌ تواند بر محتوای تولید شده و داستان‌ های شما تکیه داشته باشد.

ارتباط  داشتن با دنیای واقعی

مفاهیم مجازی در دنیای مجازی در واقع نشان گر مفاهیم واقعی در جهان واقعی هستند. مثلا شما ممکن است یک هواپیمای مجازی را در متاورس به پرواز درآورید تا یک هواپیمای واقعی را در جهان واقعی هدایت نمایید. این مورد در دیگر مثال‌ ها همچنین صدق می‌ کند. حتی در گفتگو با یک فرد خاص که ممکن است گفتگو با او در جهان واقعی برایتان مشکل باشد. پس می ‌توانید با آواتار خود با شخص دیگری ارتباط برقرار نمایید. متاورس می تواند دنیای واقعی و دیجیتال را به صورت هوشمند به هم پیوند دهد.

هزینه

در جهان فیزیکی، هزینه‌ های زیادی صرف رفت ‌و ‌آمد، آموزش ‌های مختلف، خرید سخت ‌افزار و نرم‌ افزار و موارد دیگر می ‌شود. اما همه این هزینه ‌ها در متاورس از بین می روند. زیرا در آن، نه احتیاجی به وسایل نقلیه جهت رفت ‌و‌آمد است و نه احتیاجی به خرید سخت ‌افزار است. البته ممکن است به ‌جای این ها، هزینه‌ های دیگری در متاورس برای فرد ایجاد گردد. مثل هزینه استفاده از یکی از ابعاد ویژه متاورس، اما در ‌هرحال مفهوم هزینه، در متاورس با مفهوم اصلی آن، فرق زیادی خواهد داشت. تفاوت ‌هایی که در بعضی از موارد می ‌توانند باعث پیشرفت شرایط زندگی انسان شوند.

هوشمندی

یکی دیگر از خصوصیات با اهمیت متاورس، هوشمندی آن می باشد. هر چیزی که شما از هوشمندی در فیلم‌ ها تا به امروز دیده اید ، می‌ توانند به تجربیات زندگی شما در متاورس تبدیل گردند. تجربیاتی مثل هوشمندی لوازم و استفاده از آن ‌ها از راه دور و خیلی از موارد دیگر.

محدودیت‌ هایی که در متاورس وجود دارد چیست؟

شاید وجود محدودیت برای متاورس دور از توقع باشد. اما به‌هرحال می ‌توان محدویت ‌هایی را برای متاورس در نظر داشت:

عدم سازگاری برخی از افراد با آن

هنوز هم افراد زیادی هستند که ترجیح می ‌دهند به جای استفاده از کتاب‌ های الکترونیکی ، نسخه چاپی آن‌ ها را بخوانند. اشخاصی هستند که علاقه دارند به ‌جای استفاده از همراه بانک، پول‌های خود را به صورت حضوری پرداخت نمایند. خرید کردن به شکل آنلاین برای بعضی از افراد، همچنان هم عادی نیست. چنین اشخاصی که همچنان به خوبی نتوانسته ‌اند حتی با اینترنت ارتباط  خوبی داشته باشند، مطابقت دادن خود با متاورس برای آن ها سخت خواهد بود.

از دست رفتن لذت ‌های فیزیکی

ممکن است رفع محدودیت ‌های فیزیکی برای افراد خیلی کارآمد باشد. اما برخی اوقات در فرای محدودیت ‌های فیزیکی، لذت‌ های زیادی وجود دارد. مثل لذت‌ از مسیر سفر. این در حالی است که در متاورس می شود در چند ثانیه به مکان‌های خیلی دوری سفر کنیم. هیجان تعمیر یک وسیله ، آموزش دادن و بازی کردن، تمیز کردن محیط ، ورزش، قدم زدن‌ با دوستان و خیلی از لذت‌ های دیگر در متاورس از بین می رود و جلوه ‌ای خیلی سریع و هدف ‌محور را به خود می گیرند. ارتباط جهان واقعی با دیجیتال که یکی از خصوصیات متاورس است، می ‌تواند در این مورد مفید باشد، اما به معنای پوشش دادن کل این مسئله نیست.

موقعیت ارزهای دیجیتال در متاورس

تا به این جا به ارزهای دیجیتال، اشاراتی شد، اما اگر بخواهیم فراتر برویم و باز هم در مورد آن بیش تر بدانیم که متاورس چیست، باید مسئله ی ارزهای دیجیتال را یک موضوع اصلی در متاورس بررسی نماییم. متاورس یک دنیای تعاملی می باشد و باید نقل و انتقالات مالی در آن انجام شود ولی نمی شود در متاورس با دلار و یورو معامله انجام داد. بنابراین اقتصاد در متاورس، صرفاً با ارزهای دیجیتال انجام خواهد شد. ارزهای دیجیتال می ‌توانند این رویکردها را در متاورس داشته باشند:

اثبات هویت

در متاروس، هیچ نهاد یا حکومتی نخواهد توانست احراز هویت اشخاص و کنترل آن‌ها را انجام دهد.  متا ورس هم مثل ارزهای دیجیتال، طبق تمرکز گریزی بنا می گردد. پس جهت اثبات هویت در جهانی که نظارتی در آن وجود ندارد، باید راه ‌حل بهتری جهت اثبات هویت کاربران وجود داشته باشد. به دلیل اینکه کاربران دارای شخصیت و هویت می باشند و قرار نیست که در متاورس گم شوند. ارزهای دیجیتال طبق شبکه بلاک‌چین می ‌توانند هویت کاربران در متاورس اثبات نمایند.

مبادلات مالی

همان گونه که گفتیم، نقل و انتقال پول در متاورس به کمک ارزهای دیجیتال صورت می گیرد. پس اقتصاد کریپتوکارنسی‌ها متعلق به متاورس است. ارزهای دیجیتال در جهان واقعی، دارای ماهیت سرمایه‌ گذاری هستند در حالی این ارزها به هدف تبدیل گشتن به پول رایج به وجود آمدند. متاورس می ‌تواند بهترین شرایط ممکن جهت ارائه‌ ی ارزهای دیجیتال را تحت عنوان پول ‌های رایج به وجود آورد.

مالکیت

طبیعتاً در هر دنیایی، حق مالکیت برای اشخاص وجود دارد. ولی در متاورس، مالک بودن نمی ‌تواند همراه با سند های منگوله ‌دار باشد. به همین دلیل، مسئولیت مالک بودن در متاورس را نیز می شود به ارز دیجیتال واگذار نمود.