درباره آزمایش های بارداری چه اطلاعاتی دارید؟
بارداری زمان انتظار و گاهی اضطراب است. شاید شما هم در این دوران نگران باشید که کودک شما مشکلی در زمینه سلامتی داشته باشد. در حالی که اکثر نوزادان سالم به دنیا میآیند، اما این مسئله مهم است که گزینههای ممکن را برای فهمیدن جزئیات، در مورد سلامت کودک خود بدانید. به طور معمول برخی از آزمایش های بارداری در این دوران به شما پیشنهاد میشود تا هر گونه شرایط مربوط به سلامتی که میتواند بر شما یا جنین تاثیر بگذارد، شناسایی شود. این آزمایشها میتواند به شما در انتخاب معاینات بیشتر، مراقبت و درمان در دوران بارداری یا پس از تولد نوزاد کمک کند.
تست های بارداری شامل چه مواردی است؟
اما آزمایش های بارداری شامل چه مواردی است؟ آزمایش های غربالگری که در دوران بارداری ارائه میشود شامل سونوگرافی (اسکن اولتراسوند) و آزمایش خون است. اسکن اولتراسوند ممکن است شرایط مختلفی را تشخیص دهد و آزمایش خون نیز میتواند نشان دهد که امکان ابتلا به بیماریهای ارثی یا عفونتهای مختلف وجود دارد یا اینکه شرایط نرمال است.
آزمایشهای خون همراه با اسکن میتواند به بررسی میزان احتمال ابتلای نوزاد به بیماریهای ژنتیکی مختلف کمک کند.
انواع آزمایشات قبل از تولد
پزشک شما ممکن است انواع غربالگریها، آزمایشها و تکنیکهای تصویربرداری را در طول بارداری به شما توصیه کند. آزمایشهای بارداری برای ارائه اطلاعاتی در مورد سلامت جنین طراحی شدهاند و ممکن است به شما در بهینهسازی مراقبتهای دوران بارداری و رشد کودکتان کمک کند.
غربالگری ژنتیکی
بسیاری از اختلالات ژنتیکی را میتوان قبل از تولد تشخیص داد. اگر شما یا همسرتان سابقه خانوادگی مربوط به چنین ناهنجاریهایی داشته باشید، پزشک یا ماما ممکن است آزمایش ژنتیک را در دوران بارداری توصیه کند. نمونههایی از مشکلات ژنتیکی که میتوانند قبل از تولد تشخیص داده شوند عبارتند از:
- فیبروز سیستیک
- دیستروفی عضلانی دوشن
- هموفیلی A
- بیماری کلیه پلیکیستیک
- بیماری سلول داسیشکل
- بیماری تایساکس
- تالاسمی
در آزمایش های بارداری، روشهای غربالگری زیر در دوران بارداری انجام میشود:
- تست آلفا فتوپروتئین
- آمنیوسنتز
- نمونهبرداری از پرزهای جفتی
- آزمایش DNA جنین بدون سلول
- نمونهگیری از طریق پوست (برداشتن نمونه کوچکی از خون جنین از بند ناف)
- اسکن با امواج فراصوت
آزمایش های بارداری 3 ماهه اول
آزمایش های بارداری سه ماهه اول ترکیبی از سونوگرافی جنین و آزمایش خون مادر است. فرآیند غربالگری خواهد توانست تعیین کننده نقایص مادرزادی خاص در جنین باشد. آزمایشهای سه ماهه اول شامل موارد زیر است:
- سونوگرافی برای شفافیت نوکال جنین: در این روش جهت بررسی پشت گردن جنین انجام می شود تا مشخص گردد مایع افزایش یافته و این بخش ضخامت لازم را داراست یا خیر.
- سونوگرافی برای تعیین استخوان بینی جنین: استخوان بینی ممکن است در برخی از نوزادان با ناهنجاریهای کروموزومی خاص مانند سندرم داون دیده شود. با استفاده از سونوگرافی در میان هفته های 11 تا 13 دوره بارداری، این غربالگری انجام میشود.
- آزمایشهای خون مادر: این آزمایش دو ماده موجود در خون همه زنان باردار را اندازهگیری میکند که شامل پروتئین پلاسما مرتبط با بارداری و گنادوتروپین جفتی انسان است.
اگر نتایج این تستهای غربالگری غیر طبیعی باشد، مشاوره ژنتیک توصیه میشود. برای تشخیص دقیق ممکن است آزمایشهای اضافی هم مورد نیاز باشد.
آزمایش های بارداری 3 ماهه دوم
در غربالگری سه ماهه دوم دوره بارداری چندین آزمایش خون الزامی است. این آزمایشها نشان دهنده نقایض مادرزادی بوده و شرایط ژنتیکی خاص نوزادی را نشان می دهد. غربالگری معمولا با نمونهبرداری از خون شما بین هفتههای 15 تا 20 بارداری انجام میشود که البته انجام آنها در هفتههای 16 تا 18 بهتر به نظر میرسد. این آزمایشها شامل اندازهگیری موارد زیر است:
- پروتئین AFP
- هورمون استریول
- هورمون اینهیبین
- هورمون گنادوتروپین جفتی
سونوگرافی
اسکن اولتراسوند یک تکنیک تشخیصی در کنار آزمایش های بارداری است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصویری از اندامهای داخلی استفاده میکند. گاهی اوقات یک سونوگرافی غربالگری در طول دوران بارداری برای بررسی رشد طبیعی جنین و تعیین تاریخ زایمان انجام میشود.
سونوگرافی در دوران بارداری چه زمانی انجام میشود؟
این روش ممکن است در زمانهای مختلف در دوران بارداری و به دلایل متفاوتی انجام شود که شامل موارد زیر است.
3 ماهه اول
- تعیین تاریخ زایمان
- مشخصکردن تعداد جنین و شناسایی ساختار جفت
- تشخیص حاملگی خارج رحمی یا سقط جنین
- بررسی رحم و سایر آناتومی لگن
- تشخیص ناهنجاریهای جنینی (در برخی موارد)
3 ماهه دوم
- کمک به آزمایشهای بارداری قبل از تولد، مانند آمنیوسنتز
- بررسی آناتومی جنین از نظر ناهنجاری
- میزان مایع آمنیوتیک
- الگوهای جریان خون
- مشاهده رفتار و فعالیت جنین
- اندازهگیری طول دهانه رحم
- نظارت بر رشد جنین
3 ماهه سوم
- بررسی رشد جنین
- اندازهگیری میزان مایع آمنیوتیک
- انجام آزمایش مشخصات بیوفیزیکی
- تعیین موقعیت جنین
- ارزیابی جفت در آزمایش های بارداری
به طور معمول دو نوع سونوگرافی در دوران بارداری انجام میشود:
- شکم: در این نوع سونوگرافی، ژل روی شکم شما اعمال میشود و مبدل اولتراسوند برای ایجاد تصویر روی شکم میچرخد.
- ترانس واژینال: در این روش، یک مبدل اولتراسوند کوچکتر به واژن شما وارد میشود و در پشت آن قرار میگیرد تا تصویری ایجاد کند و اغلب در اوایل بارداری مورد استفاده قرار میگیرد.
مطلب مشابه: رژیم غذایی سالم در دوران بارداری؛ بخور و نخورهای دوران بارداری
آمنیوسنتز
آمنیوسنتز شامل گرفتن نمونه کوچکی از مایع آمنیوتیک است که جنین را احاطه کرده است و برای تشخیص اختلالات کروموزومی و نقایص باز لوله عصبی مانند اسپینابیفیدا استفاده میشود. این آزمایش های بارداری برای سایر نقایص و مشکلات ژنتیکی بسته به سابقه خانوادگی شما مورد استفاده قرار میگیرد.
معمولا برای زنانی که در هفته پانزدهم تا بیستم بارداری در معرض خطر ناهنجاریهای کروموزومی هستند نیز پیشنهاد میشود. دیگر کاندیدهای این تست زنانی هستند که در زمان زایمان بالای 35 سال سن دارند یا کسانی که آزمایش غربالگری خون مادری غیرطبیعی داشتهاند.
نمونهبرداری از پرزهای کوریونی (CVS)
CVS یک آزمایش قبل از تولد است که شامل نمونهبرداری از بافت جفت میشود. این بخش حاوی مواد ژنتیکی مشابه جنین است و میتوان آن را از نظر ناهنجاریهای کروموزومی و برخی مشکلات ژنتیکی دیگر آزمایش کرد.
برخلاف آمنیوسنتز، CVS اطلاعاتی در مورد نقص لوله عصبی باز ارائه نمیدهد، بنابراین زنانی که تحت انجام این آزمایش قرار میگیرند، برای غربالگری این نقایص نیاز به آزمایش خون بعدی بین هفتههای 16 تا 18 بارداری دارند.
آیا آزمایش های بارداری ضروری است؟
این به شما بستگی دارد که آیا آزمایش غربالگری انجام دهید یا تمایلی به انجام آنها نداشته باشید. این یک مسئله شخصی است که فقط شما میتوانید آن را بررسی کنید. بهتر است هر یک از آزمایشهای غربالگری را که به شما پیشنهاد میشود با ماما یا پزشک خود در میان بگذارید و تصمیم بگیرید که آیا برای شما مناسب است یا نیازی به انجام آن نیست.
البته برخی از آزمایش های دوره بارداری هستند که به شما توصیه میشود حتما آنها را انجام دهید و شامل موارد آزمایش خون برای بیماریهای عفونی و تستهای غربالگری نوزادان است. انجام این آزمایشها به این دلیل است که نتایج آنها میتواند به شما یا کودکتان کمک کند که در شرایط جدی، درمان فوری دریافت کنید.
در دوران بارداری به طور معمول برای بررسی سلامت مادر و جنین نیاز به انجام آزمایش های بارداری است، شما میتوانید بسته به نظر پزشک خود غربالگریهای مختلفی را در این زمان انجام دهید. به طور کلی این آزمایشها شامل سونوگرافی و تستهای خون است که برای اندازهگیری و بررسی فاکتورهای مختلف انجام میشود.
در این دوران معمولا سلامت جنین از نظر بیماریهای ژنتیکی مورد بررسی قرار میگیرد به همین دلیل آزمایشهای مختلفی برای این منظور نیز انجام میشود.