وسواس کندن مو؛ راهکارهایی برای درمان اختلال وسواس کندن مو
وسواس انواع مختلفی را شامل می شود که یکی از انواع آن، وسواس کندن مو می باشد. این وسواس در واقع یک نوع اختلال در رفتار می باشد که نیاز به درمان داشته و باید هر چه سریعتر به درمان آن اقدام نمود.
وسواس کندن مو چیست؟
وسواس کندن مو یا تریکوتیلومانیا یک نوع اختلال در رفتار است که در این نوع اختلال رفتاری فرد مکرراً و یا به تعداد دفعات زیاد اقدام به کندن موی خود می کند. این اختلال می تواند خفیف و یا در نوع شدیدش باشد که در هر دو صورت آسیب رساندن به خود است. فرد از این بابت بسیار ناراحت است و رنج می کشد اما هر چه مقاومت می کند به نتیجه ای نمی رسد.
علت وسواس کندن مو
هنوز علت دقیقی برای اختلال وسواس کندن مو یافت نشده است، اما مانند بسیاری از اختلالات پیچیده، اختلال کندن مو احتمالا حاصل ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی است.
برخی نیز احتمالاً به افسردگی و اضطراب مبتلا هستند و وسواس کندن مو با اضطراب و افسردگی بی شک رابطه ای دارد.
برخی از مبتلایان نیز سابقه خانوادگی در این وسواس داشته که مانند یک ارث بین افراد خانواده می چرخد.
استرس نیز یکی از عواملی است که در صورت ایجاد تنش شدید استرسی فرد اقدام به کندن موی خود می کند.
علائم وسواس کندن مو
این اختلال رفتاری غالباً پیش از 17 سالگی آغاز می شود. در صورتی که سن آغاز علایم بعد از 13 سالگی باشد، احتمال مزمن شدن بیماری بیشتر و نیازمند درمان طولانی‌تری می‌باشد.
عادت به پیچیدن مو به دور انگشت غالباً از دوران کودکی سرچشمه می گیرد و اگر این عادت کنترل نشود، زمینه ساز ابتلا به اختلال رفتاری وسواس کندن مو می شود.
اختلال رفتاری وسواس کندن مو به علائم زیر همراه است:
- به خاطر کندن مو مشکلاتی در زندگی اجتماعی، خانوادگی و کاری برایش پیش می آید و همیشه حالت بیقراری و پریشانی دارد.
- مدام در حال کشیدن موهای خود بوده و به طور مکرر و بدون اینکه بتوانند در مقاومت موفق شوند این عمل را انجام می دهند.
- مدام در حال تلاش و مقاومت برای جلوگیری از عمل کندن موهای خود است اما هر بار در این مقاومت ناکام می ماند.
- رفتارهای عجیب و ناخواسته ای مانند وارسی ریشه مو، چرخاندن مو، کشیدن مو بین دندان ها، جویدن مو، یا خوردن مو
- آن قسمت از مویی را که می کند می جود، قورت می دهد و یا به سمت دهانش می برد.
- پیش از آنکه اقدام به کندن مو کند یا آنکه در زمانی که در حال مقاومت کردن در برابر این عمل است، احساس تنش در او ایجاد می شود.
- پس از کندن موهای خود احساس آرامش و راحتی به او دست خواهد داد.
- در قسمت هایی که موهایش را می کند قسمت هایی بدون مو دیده می شود.
عوارض وسواس کندن مو
اختلال رفتاری وسواس کندن مو یا تریکوتیلومانیا می تواند عوارض زیر را به دنبال داشته باشد:
- ریزش مو به صورت دائمی
- عفونت پوست سر
- از بین رفتن اعتماد به نفس
- آسیب جدی به پوست سر
- حضور کمتر در اجتماع و محافل و مهمانی ها
- احساس شرم و خجالت به دلیل ایجاد کچلی در موهای سر
- در صورت بلعیدن موها مشکلات معده که به تدریج منجر به: استفراغ، انسداد روده، کاهش وزن و در موارد شدیدتر مرگ منجر می شود.
درمان وسواس کندن مو
پذیرفتن حقیقت:
قبل از هر اقدامی فرد باید بپذیرد که به این اختلال مبتلا است و از عواقب کار خود نیز مطلع شود. همچنین خودش بخواهد که درمان شود. یک نکتته مورد توجه این است که معمولاً اکثر روش های درمانی که برای سایر اختلالات روانی مانند: افسردگی، اضطراب یا اعتیاد به کار برده می شود برای وسواس کندن مو نیز مفید خواهد بود.
تمرین کنید:
این روش از درمان های اولیه برای اختلال کندن مو است که طی آن فرد یاد می گیرد شرایطی که موجب کندن مو می شود را شناسایی کرده و رفتار دیگری را جایگزین این کار کند. به عنوان مثال در آن لحظه دست ها را مشت کرده یا دست را به جای موها به سمت گوش هدایت می کند.
یادگیری تعمیم:
لازم است شخص مقاومت در برابر میل به موكندن یا انجام تیك ها را در موقعیت های مختلف فرا بگیرد.
درمان شناختی:
این درمان به فرد کمک می کند تا باورهای مرتبط با عمل کندن مو را تشخیص داده و آن ها را بازنگری کند.
دارو درمانی:
هنوز دارویی قطعی برای درمان این اختلال کشف نشده است اما داروهایی هستند که می توانند علائم این اختلال را کم کنند و به سمت درمان سوق دهند. داروهایی مانند:
- داروی ضد جنون اولاتزایین
- دارو ضدافسردگی کلومیپرامین
- ان استیل سیستئتین
موارد بیشتر: